Μια νέα «φόρμουλα» για τις ανταγωνιστικές διαδικασίες ΑΠΕ αναζητεί η ΡΑΕ, ώστε πέρα από τη διασφάλιση ταρίφας για την παραγόμενη «πράσινη» μεγαβατώρα, να προωθηθεί και η λειτουργία των έργων, με όρους αγοράς
Το σχέδιό της για φθηνό «πράσινο» ρεύμα αρχίζει να ξεδιπλώνει η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ). Η διοίκηση του Ρυθμιστή της ενεργειακής αγοράς εξετάζει νέες παρεμβάσεις ώστε, παράλληλα με την ανάπτυξη έργων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) με εγγυημένες ταρίφες, μέσω ανταγωνιστικών διαδικασιών, να ανοίξει και η αγορά των διμερών συμβολαίων προμήθειας «καθαρής» ηλεκτρικής ενέργειας (Power Purchase Agreement – PPAs).
Ειδικότερα, ενόψει και του πρώτου διαγωνισμού για χερσαίους αιολικούς και φωτοβολταϊκούς σταθμούς (υπό το νέο καθεστώς στήριξης ΑΠΕ που ενέκρινε η Κομισιόν έως το 2025), ο οποίος πιθανώς θα διεξαχθεί τον Μάρτιο, η ΡΑΕ ανέθεσε -σύμφωνα με πληροφορίες στην σκανδιναβικών συμφερόντων εταιρεία συμβούλων AFRY (πρώην Pöyry)- μελέτη η οποία θα προτείνει μια νέα «αρχιτεκτονική» στις ανταγωνιστικές διαδικασίες ώστε εκτός από τη διασφάλιση λειτουργικής ενίσχυσης των έργων να προωθείται και η λειτουργία τους πέρα από την προστασία των εγγυημένων τιμών.
Το γενικό σκεπτικό θα είναι οι σταθμοί ΑΠΕ να «κλειδώνουν» τιμές αναφοράς για ένα μέρος της ισχύος που θα δημοπρατείται. Για το υπόλοιπο ποσοστό, τα έργα θα πρέπει να λειτουργήσουν εκτός εγγυημένων τιμών, με όρους αγοράς, προσφέροντας την παραγόμενη «πράσινη» ενέργεια με PPAs ή στην προθεσμιακή αγορά του Χρηματιστηρίου Ενέργειας (όταν αυτή λειτουργήσει). Αυτό θα αφορά τους επενδυτές που θα «κατεβαίνουν» στους διαγωνισμούς με περισσότερα από ένα μεγάλα έργα ΑΠΕ και όχι τους μικρούς «παίκτες» που θα συμμετέχουν με ένα μικρό έργο.
Το που θα μπει ο… πήχης θα καθοριστεί από την μελέτη που έχει αναθέσει η ΡΑΕ. Παράλληλα, θα τεθούν και δικλείδες ασφαλείας ώστε να διασφαλιστεί ότι οι επενδυτές θα τηρήσουν τις υποχρεώσεις τους. Για παράδειγμα, εάν διαπιστωθεί αθέτηση των δεσμεύσεων μπορεί οι επενδυτές να χάνουν τους όρους σύνδεσης των έργων ΑΠΕ με το δίκτυο ηλεκτρισμού. Σε κάθε περίπτωση, εάν τελικά η μελέτη υποδείξει ένα ρεαλιστικό σχέδιο, η ΡΑΕ θα το εισηγηθεί στην πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ, η οποία θα πάρει και την τελική απόφαση.
Να σημειωθεί ότι ο επόμενος διαγωνισμός της ΡΑΕ για έργα ΑΠΕ θα αφορά τουλάχιστον 600 MW (μεγαβάτ), ενώ εντός του έτους, μέσω ανταγωνιστικών διαδικασιών θα κατακυρώσουν τιμές αναφοράς σταθμοί ΑΠΕ ενός γιγαβάτ (GW). Σύμφωνα με το νέο σχήμαπου έχει εγκριθεί από την ΕΕ έως το 2025, προϋπολογισμού 2,27 δισ. ευρώ, θα υπαχθούν σε λειτουργική ενίσχυση σταθμοί ΑΠΕ 4,2 γιγαβάτ.
Παράλληλα, με την προοπτική προώθησης των PPAs μέσω των διαγωνισμών ΑΠΕ, η οποία εξετάζεται από την μελετητική εταιρεία AFRY, η ΡΑΕ αποφάσισε ότι από φέτος οι καθετοποιημένοι προμηθευτές ενέργειας (πλην της ΔΕΗ) θα μπορούν να συνάπτουν διμερή συμβόλαια με φυσική παράδοση δίχως όριο (μέχρι τώρα επιτρεπόταν μόνο για το ένα πέμπτο των πωλήσεών τους), περιορίζοντας την έκθεσή τους στις πιο ασταθείς τιμές της Αγοράς Επόμενης Ημέρας και της Ενδοημερήσιας Αγοράς του Χρηματιστηρίου Ενέργειας. Η ΔΕΗ θα συνεχίσει και φέτος να καλύπτει μόνο το 20% των αναγκών της με οικονομικά ανταγωνιστική ηλεκτροπαραγωγή εκτός των αγορών του Χρηματιστηρίου, μέσω σύναψης συμβάσεων αγοραπωλησίας ρεύματος.
Πάντως, είναι αξιοσημείωτο ότι τα διμερή συμβόλαια -είτε ενδοεταιρικά όταν οι σταθμοί ΑΠΕ αναπτύσσονται από μεγάλους καθετοποιημένους ομίλους είτε με τρίτες εταιρείες, οι οποίες αναζητούν μακροπρόθεσμες συμφωνίες για καθαρή ενέργεια, με φθηνότερες τιμές- υπερδιπλασιάστηκαν στην Ευρώπη το 2021, σε σύγκριση με το 2020, καθώς εξασφαλίζουν σταθερότητα των τιμών εν μέσω της ενεργειακής κρίσης που εκτόξευσε το κόστος του φυσικού αερίου και, κατά συνέπεια, της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας.
Μάχη Τράτσα / ot.gr