Από τον Δεκέμβριο, η ποσότητα 5,7 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων που προμηθεύει η Gazprom διοχετεύεται όλη στην περιοχή της Υπερδνειστερίας, που ελέγχουν φιλορώσοι αυτονομιστές και αποσχίστηκε από τη Μολδαβία καθώς κατέρρεε η Σοβιετική Ένωση το 1990, μετέδωσε το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων.
Η Μολδαβία, η οποία συγκαταλέγεται στα φτωχότερα κράτη της Ευρώπης, έχει καταδικάσει απερίφραστα την εισβολή της Ρωσίας στη γειτονική Ουκρανία και η σχέση των δύο κρατών έχει σημαδευτεί από διενέξεις για τις πληρωμές ρωσικού αερίου προπολεμικά.
Το ρωσικό αέριο χρησιμοποιείται σε ηλεκτροπαραγωγικό σταθμό στην Υπερδνειστερία, που παράγει το 80% του ρεύματος που καταναλώνει η Μολδαβία σε χαμηλές τιμές, κατά συνέπεια η μολδαβική κυβέρνηση θέλει αυτή η διευθέτηση να παραμείνει αμετάβλητη. Η υπόλοιπη Μολδαβία χρησιμοποιεί αέριο που αγοράζεται από ευρωπαίους προμηθευτές και μεταφέρεται από την κρατική επιχείρηση αερίου και ηλεκτρισμού Energocom.
Ο Βαντίμ Τσεμπάν, επικεφαλής της Moldovagaz, θυγατρικής της Gazprom στη Μολδαβία, δήλωσε πως η αγορά αερίου από τη Ρωσία για το σύνολο της χώρας είναι εφικτές, αν συντρέχουν αυτές που χαρακτήρισε σωστές προϋποθέσεις.
«Θεωρητικά, μπορούμε να αγοράσουμε ρωσικό αέριο, αλλά αυτό υπόκειται σε δυο όρους κλειδιά - η τιμή του πρέπει να είναι χαμηλότερη από αυτή που προτάθηκε από την Energocom και πρέπει να προσφερθούν οι ποσότητες που χρειάζεται η Μολδαβία», εξήγησε ο κ. Τσεμπάν στο πρακτορείο ειδήσεων Ρόιτερς.
Η τρέχουσα σύμβαση ανάμεσα στη Moldovagaz και τη Gazprom προβλέπει τιμές υψηλότερες από αυτές στις οποίες διαθέτουν μέσω Energocom ευρωπαίοι προμηθευτές.
«Η κατάσταση για τις αγορές αερίου θα ξεκαθαρίσει αφού προταθούν οι όροι για την προμήθεια αερίου που προτείνει η Energocom το πρώτο τρίμηνο του 2024», σύμφωνα με τον κ. Τσεμπάν.
Ο υπουργός Ενέργειας της Μολδαβίας, ο Βίκτορ Πάρλικοφ, δήλωσε κατά τη διάρκεια συνόδου στο Βουκουρέστι προχθές Δευτέρα ότι η χώρα του έχει εξασφαλίσει επαρκείς ποσότητες αερίου από την Ευρώπη και δεν σχεδιάζει να αγοράσει ποσότητες από την Gazprom προς χρήση σε περιοχές υπό κυβερνητικό έλεγχο. Ωστόσο χθες, αναγνώρισε ότι η αγορά ποσοτήτων από τη Ρωσία είναι πιθανή, αν και υπό αυστηρούς όρους.
«Είναι πιθανή, αν η Gazprom προτείνει συμφέρουσα τιμή και εάν η Ρωσία δεν επιβάλλει πολιτικούς όρους», τόνισε ο κ. Πάρλικοφ στον ειδησεογραφικό ιστότοπο newsmaker.md.
«Δεν αποκλείω η Gazprom να αναζητήσει τρόπους να προμηθεύσει (περιοχές υπό κυβερνητικό έλεγχο) στη Μολδαβία, δυτικά του Δνείστερου ποταμού, στις καλύτερες τιμές. Θα μας δοθεί η ευκαιρία να επιλέξουμε», πρόσθεσε ο υπουργός.
Οι αγορές αερίου από τη δυτική Ευρώπη πέρυσι κατέστησαν εφικτές χάρη σε χρηματοδοτικό μηχανισμό ύψους 300 εκατ. ευρώ της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανοικοδόμησης και Ανάπτυξης (ΕΤΑΑ).
Η Μολδαβία καταναλώνει 1,1 δισεκ. κυβικά μέτρα τον χρόνο. Η Υπερδνειστερία καταναλώνει 2,2 δισεκ. κυβικά μέτρα.
Η Υπερδνειστερία, η οποία υποστηρίζεται οικονομικά και πολιτικά από τη Μόσχα, δεν έχει πληρώσει για το ρωσικό αέριο που καταναλώνει εδώ και καιρό, όμως η Gazprom δεν ασκεί πίεση.
Το 1992, ξέσπασε σύντομος πόλεμος ανάμεσα στη Μολδαβία, πρώην σοβιετική δημοκρατία που μόλις είχε αποκτήσει ανεξαρτησία, και αυτονομιστές στην Υπερδνειστερία. Περίπου 1.500 στρατιωτικοί της Ρωσίας παραμένουν έκτοτε εκεί σε ειρηνευτικό ρόλο, όπως προέβλεπε συμφωνία κατάπαυσης του πυρός.