Πρόταση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που ψηφίστηκε από την Επιτροπή Μεταφορών και Τουρισμού, στο πλαίσιο επικαιροποίησης των κανόνων της ΕΕ προβλέπει πως οι πλοιοκτήτες θα φέρουν την ευθύνη για τυχόν περιβαλλοντική ζημία που προκαλείται από τη ρύπανση, σε περίπτωση που ο πλοίαρχος ή το πλήρωμα που ευθύνεται για την παράνομη απόρριψη δεν μπορεί πλέον να βρεθεί ή δεν μπορεί να αντέξει οικονομικά να καταβάλει ολόκληρο το ποσό της ποινής.
Η αναθεώρηση της οδηγίας για τη ρύπανση από τα πλοία αποτελεί μέρος της δέσμης μέτρων που παρουσίασε η Επιτροπή τον Ιούνιο του 2023 και η οποία αποσκοπεί στον εκσυγχρονισμό και την ενίσχυση των θαλάσσιων κανόνων της ΕΕ για την ασφάλεια και την πρόληψη της ρύπανσης.
Δεδομένου ότι το 75% του εξωτερικού εμπορίου της ΕΕ πραγματοποιείται διά θαλάσσης, οι θαλάσσιες μεταφορές δεν αποτελούν απλώς τη ραχοκοκαλιά μιας παγκοσμιοποιημένης οικονομίας, αλλά είναι ζωτικές για τα νησιά της ΕΕ, τις περιφερειακές και τις απομακρυσμένες θαλάσσιες περιοχές.
Σημειώνεται ακόμη ότι κάθε χρόνο εξακολουθούν να αναφέρονται περισσότερα από 2.000 ατυχήματα και συμβάντα στη θάλασσα, ωστόσο σε γενικές γραμμές τα ύδατα της ΕΕ είναι επί του παρόντος πολύ ασφαλή, καθώς παρατηρούνται λίγοι μόνο θάνατοι και δεν έχει προκύψει κανένα σοβαρό περιστατικό δημιουργίας πετρελαιοκηλίδας πρόσφατα.
Στο πλαίσιο αυτό στις επικείμενες διαπραγματεύσεις για την τελική μορφή της νομοθεσίας οι ευρωβουλευτές θέλουν να διασφαλίσουν ότι όλα τα διεθνή πρότυπα για την πρόληψη των παράνομων απορρίψεων από πλοία, που αναπτύχθηκαν από τον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό (ΙΜΟ), θα καταστούν μέρος του δικαίου της ΕΕ και, ως εκ τούτου, θα είναι ευκολότερα εκτελεστά.
Επίσης η Επιτροπή Μεταφορών και Τουρισμού επιδιώκει επέκταση των ισχύοντων κανόνων της ΕΕ που απαγορεύουν την απόρριψη πετρελαίου και επιβλαβών υγρών ουσιών, ώστε να περιλαμβάνεται η απόρριψη λυμάτων, σκουπιδιών και καταλοίπων καθαρισμού.
Θέλουν ακόμη, όπως προαναφέρθηκε, οι πλοιοκτήτες να φέρουν την ευθύνη για τυχόν περιβαλλοντική ζημία που προκαλείται από τη ρύπανση, σε περίπτωση που ο πλοίαρχος ή το πλήρωμα που ευθύνεται για την παράνομη απόρριψη δεν μπορεί πλέον να βρεθεί ή δεν μπορεί να αντέξει οικονομικά να καταβάλει ολόκληρο το ποσό της ποινής. Οι ευρωβουλευτές επιθυμούν επίσης οι κυβερνήσεις της ΕΕ να αποφύγουν τον καθορισμό μέγιστων ή ελάχιστων κυρώσεων για παραβάσεις, ώστε να διασφαλιστεί ότι δεν υπονομεύεται η αποτελεσματικότητα και η αναλογικότητα των κυρώσεων.
