Το εν λόγω πλαίσιο πιστοποίησης θα τονώσει καινοτόμες τεχνολογίες απορρόφησης άνθρακα και ανθρακοδεσμευτική γεωργία που συμβάλλουν στους στόχους της ΕΕ για το κλίμα, το περιβάλλον και τη μηδενική ρύπανση. Αυτό το νέο πλαίσιο θα βοηθήσει την ΕΕ να επιτύχει κλιματική ουδετερότητα μέσω της πιστοποίησης των απορροφήσεων άνθρακα και της ανθρακοδεσμευτικής γεωργίας, ώστε να διασφαλιστεί ότι είναι διαφανείς και αξιόπιστες, αποτρέποντας την προβολή ψευδοοικολογικής ταυτότητας και δημιουργώντας νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες. Η σημερινή συμφωνία καθορίζει κανόνες πιστοποίησης για:
- Ανθρακοδεσμευτική γεωργία, όπως η αποκατάσταση των δασών και των εδαφών και η αποφυγή των εκπομπών του εδάφους, η επανύγρανση τυρφώνων, η αποδοτικότερη χρήση λιπασμάτων και άλλες καινοτόμες γεωργικές πρακτικές·
- Βιομηχανικές απορροφήσεις άνθρακα, όπως η βιοενέργεια με δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα, ή η άμεση δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα από τον αέρα·
- Δεσμευτικός άνθρακας σε προϊόντα και υλικά μακράς διάρκειας, όπως δομικά υλικά με βάση το ξύλο ή βιοξυλάνθρακας.
Ο προσωρινά συμφωνηθείς κανονισμός θα βελτιώσει την ικανότητα της ΕΕ να ποσοτικοποιεί, να παρακολουθεί και να επαληθεύει τη γνησιότητα όλων αυτών των μορφών αφαίρεσης άνθρακα. Ειδικότερα, καθορίζει κανόνες για την αναγνώριση των συστημάτων πιστοποίησης που αποδεικνύουν τη συμμόρφωση με το πλαίσιο της ΕΕ, καθώς και ένα ειδικό σύνολο κριτηρίων για τη διασφάλιση της υψηλής ποιότητας των απορροφήσεων άνθρακα και της διαφάνειας και αξιοπιστίας της διαδικασίας πιστοποίησης.
Τα συμφωνηθέντα κριτήρια θα διασφαλίσουν ότι οι απορροφήσεις άνθρακα: ορθά ποσοτικοποιημένα · αποθήκευση άνθρακα για συμφωνημένη μακροπρόθεσμη περίοδο (τουλάχιστον 35 έτη για τον άνθρακα που αποθηκεύεται σε προϊόντα)· να υπερβαίνουν τις υφιστάμενες πρακτικές και να μην ανταμείβουν απλώς το status quo· και συμβάλλουν στην επίτευξη ευρύτερων στόχων βιωσιμότητας, για παράδειγμα παρέχοντας θετικές επιπτώσεις στη βιοποικιλότητα. Θα δημιουργηθεί μητρώο τηςΕΕ για τη δημιουργία υψηλού επιπέδου διαφάνειας σχετικά με τις πιστοποιημένες απορροφήσεις άνθρακα. Αυτό θα τεθεί σε εφαρμογή εντός 4 ετών. Εν τω μεταξύ, μπορούν να χρησιμοποιηθούν τα μητρώα των υφιστάμενων συστημάτων πιστοποίησης. Ο κανονισμός προβλέπει την ιεράρχηση των μεθοδολογιών πιστοποίησης που θα πρέπει να αναπτυχθούν. Σε αυτή τη βάση, η Επιτροπή, με την υποστήριξη ομάδας εμπειρογνωμόνων για την απορρόφηση άνθρακα, θα συνεχίσει τις εργασίες της για την ανάπτυξη αξιόπιστων και προσαρμοσμένων μεθοδολογιών πιστοποίησης για τα διάφορα είδη δραστηριοτήτων απορρόφησης άνθρακα.
Οι πιστοποιημένες απορροφήσεις άνθρακα μπορούν να αποτελέσουν τη βάση νέων οικονομικών ευκαιριών και μπορούν να αποτιμηθούν χρηματικά μέσω ιδιωτικών συστημάτων και στήριξης του δημόσιου τομέα, καθώς και μέσω της δημιουργίας εμπορικών πλεονεκτημάτων με τους καταναλωτές που επιδιώκουν να ανταμείβουν φιλικές προς το περιβάλλον πρακτικές. Η ανθρακοδεσμευτική γεωργία θα δημιουργήσει νέα επιχειρηματικά μοντέλα για τους γεωργούς και τους δασοκόμους και αναμένεται να αποφέρει σημαντικά οφέλη για τη βιοποικιλότητα. Ο συμφωνηθείς κανονισμός ενθαρρύνει επίσης τη χρήση μακροχρόνιων δομικών προϊόντων βιολογικής προέλευσης για τη διατήρηση του δεσμευμένου άνθρακα για αρκετές δεκαετίες ή περισσότερο, ενθαρρύνοντας νέες βιώσιμες οικοδομικές τεχνικές.
Όσον αφορά τη χρηματοδοτική στήριξη για τεχνολογίες αφαίρεσης άνθρακα, ο κανονισμός αποδεσμεύει καινοτόμο ιδιωτική και δημόσια χρηματοδότηση, συμπεριλαμβανομένης της χρηματοδότησης αντικτύπου ή της δημόσιας στήριξης βάσει αποτελεσμάτων, διότι οι φορείς αφαίρεσης άνθρακα και οι γεωργοί άνθρακα μπορούν να ανταμείβονται με βάση τις πιστοποιημένες απορροφήσεις και μειώσεις εκπομπών. Θα στηρίξει επίσης το Νέο Ευρωπαϊκό Μπάουχαους αναγνωρίζοντας την ικανότητα αποθήκευσης άνθρακα των οικοδομικών υλικών βιολογικής βάσης και ενεργειακής απόδοσης. Η Επιτροπή θα συνεχίσει να χρηματοδοτεί τις απορροφήσεις άνθρακα μέσω διαφόρων προγραμμάτων, όπως το Ταμείο Καινοτομίας, η Κοινή Γεωργική Πολιτική, το Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το πρόγραμμα LIFE και το πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη» (συμπεριλαμβανομένης της αποστολής «Μια ευρωπαϊκή συμφωνία για το έδαφος»).
Επόμενα βήματα
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο πρέπει τώρα να εγκρίνουν επίσημα τη συμφωνία. Μόλις ολοκληρωθεί η διαδικασία αυτή, η νέα νομοθεσία θα δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα της Ένωσης και θα τεθεί σε ισχύ.
Ιστορικό
Ο ευρωπαϊκός νόμος για το κλίμα, που υπεγράφη το 2021, δεσμεύει νομικά την ΕΕ να καταστεί κλιματικά ουδέτερη έως το 2050. Αυτό σημαίνει την επίτευξη ισορροπίας μεταξύ των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και των απορροφήσεων έως το 2050. Ως εκ τούτου, ο κανονισμός για το πλαίσιο πιστοποίησης της απορρόφησης άνθρακα, ο οποίος προτάθηκε αρχικά από την Επιτροπή τον Νοέμβριο του 2022, είναι ζωτικής σημασίας για την επίτευξη του μακροπρόθεσμου στόχου της ΕΕ για το κλίμα στο πλαίσιο της συμφωνίας του Παρισιού και για την υλοποίηση της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας. Οι απορροφήσεις άνθρακα θα αποτελέσουν βασικό καταλύτη για έναν μελλοντικό ενδιάμεσο κλιματικό στόχο για το 2040, όπως συνέστησε η Επιτροπή στην ανακοίνωσή της και στη στρατηγική για τη βιομηχανική διαχείριση του άνθρακα στις 6 Φεβρουαρίου.
Με βάση την ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με τους βιώσιμους κύκλους άνθρακα που εκδόθηκε το 2021, ο παρών κανονισμός συμβάλλει στον στόχο απορρόφησης άνθρακα για το 2030 στον τομέα της χρήσης γης, της αλλαγής χρήσης γης και της δασοκομίας (LULUCF). Στηρίζει επίσης τις δραστηριότητες αποκατάστασης της φύσης σύμφωνα με τον νόμο για την αποκατάσταση της φύσης και τις πρακτικές κυκλικής οικονομίας του σχεδίου δράσης για την κυκλική οικονομία.
Θα βοηθήσει επίσης τις εταιρείες να αναφέρουν το κλιματικό τους αποτύπωμα σύμφωνα με την οδηγία για την εταιρική κοινωνική ευθύνη και τα σχετικά πρότυπα υποβολής εκθέσεων βιωσιμότητας, και θα παράσχει μεγαλύτερη διαφάνεια όσον αφορά τους ισχυρισμούς για κλιματική ουδετερότητα από δημόσιους και ιδιωτικούς οργανισμούς.
