Το επιτελικό μπάχαλο, οι αντιθέσεις των Υπουργείων, η προχειρότητα και η αδιαφάνεια στους διαγωνισμούς του Ειδικού Διαβαθμιδικού Συνδέσμου Νομού Αττικής (ΕΔΣΝΑ) επιβεβαιώθηκαν κατά τη συζήτηση της επίκαιρης ερώτησης του Τομεάρχη Περιβάλλοντος και Ενέργειας του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Σωκράτη Φάμελλου, στη Βουλή, στις 11.12.2020, με θέμα: «Πώς εξασφαλίζεται το δημόσιο συμφέρον στην προμήθεια εξοπλισμού για τη Διαλογή στην Πηγή του ΕΔΣΝΑ;».
Στη συζήτηση της ερώτησης ο Υφυπουργός ΠΕΝ, Ν. Ταγαράς, παραδέχτηκε ότι ο διαγωνισμός του ΕΔΣΝΑ, ύψους 112 εκατομμυρίων ευρώ, με δυνατότητα διπλασιασμού, ο οποίος προκηρύχθηκε τον Ιούνιο του 2020, πραγματοποιήθηκε σε ένα μεταβατικό στάδιο καθώς ο σχεδιασμός διαχείρισης αποβλήτων της Περιφέρειας Αττικής τελεί υπό αναθεώρηση. Αντίστοιχα, σε διαδικασία αναθεώρησης είναι και οι σχεδιασμοί διαχείρισης απορριμμάτων των Δήμων, που θα παραλάβουν τον εξοπλισμό. Τα θέματα που τέθηκαν από τον Σωκράτη Φάμελλο κατά τη συζήτηση επίκαιρης ερώτησης, ειδικά στον Υφυπουργό ΠΕΝ, ήταν:
- Για ποιο λόγο δεν απαντήθηκε η ερώτηση γραπτά εφόσον κατατέθηκε στις 27/10/2020 από τριάντα επτά (37) βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ και γιατί δεν κατατέθηκαν τα έγγραφα που ζήτησαν οι βουλευτές για ένα σοβαρότατο θέμα προμήθειας εξοπλισμού πολλών εκατομμυρίων ευρώ, που σχετίζεται με φορείς απορριμμάτων, συστήματα ανακύκλωσης και ενδεχόμενες παραβιάσεις του θεσμικού πλαισίου ανακύκλωσης;
- Για ποιο λόγο υπάρχει σοβαρότατη καθυστέρηση, τουλάχιστον δεκαοκτώ μηνών, στην έγκριση επιχειρησιακών σχεδίων των συστημάτων ανακύκλωσης και ειδικότερα της Ανταποδοτικής Ανακύκλωσης, εφόσον υπήρχε εισήγηση το ΔΣ του Οργανισμού Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ) από τον Ιούνιο του 2019;
- Για ποιο λόγο υπάρχουν σοβαρότατα ζητήματα απόδοσης εξοπλισμού στους δήμους από Συστήματα Εναλλακτικής Διαχείρισης (ΣΕΔ) που επιφέρει καθυστερήσεις στις υποχρεώσεις της χώρας στην ανακύκλωση ;
- Για ποιο λόγο το Υπουργείο Εσωτερικών προχωρά σε πιλοτικά προγράμματα και συνεργασία με το ΣΕΔ «Ανταποδοτική Ανακύκλωση» εφόσον δεν έχει εγκριθεί το επιχειρησιακό του σχέδιο και χωρίς να το γνωρίζει το αρμόδιο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας;
Το βασικότερο ερώτημα προς τον κύριο Ταγαρά ήταν: «για ποιο λόγο ο Ειδικός Διαβαθμιδικός Σύνδεσμος Νομού Αττικής, ο ΕΔΣΝΑ, στις 23 Ιουνίου, προχώρησε στην προκήρυξη προμήθειας εξοπλισμού 111,7 εκατομμυρίων ευρώ, με δυνατότητα διπλασιασμού, στον οποίο περιλαμβάνεται, μεταξύ άλλων, και εξοπλισμός, που βάσει του θεσμικού πλαισίου αλλά και των προτάσεων και υπό έγκριση Επιχειρησιακών Σχεδίων των ΣΕΔ μπορεί να δοθεί χωρίς περαιτέρω επιβάρυνση του προϋπολογισμού του ΕΔΣΝΑ;». Ο Σ. Φάμελλος τόνισε ότι «σε αντίστοιχες προσκλήσεις του ΕΣΠΑ, οι εξοπλισμοί αυτοί εξαιρούνται, ακριβώς διότι παρέχονται από τα συστήματα ανακύκλωσης, πρακτική που δεν φαίνεται να ακολουθήθηκε πλήρως στην περίπτωση του διαγωνισμού-μαμούθ του ΕΔΣΝΑ».
Η μεθόδευση αποδεικνύεται γιατί «κατόπιν εορτής, δηλαδή αφού έχει προκηρυχθεί ο διαγωνισμός έχει προχωρήσει με κατάθεση προσφορών, ο ΕΔΣΝΑ ζητά από τους Δήμους της Αττικής να προχωρήσουν στη σύναψη Προγραμματικής Σύμβασης για να συνεργαστούν και να τους διατεθεί ο εξοπλισμός. Η κίνηση αυτή αποδεικνύει ότι ο διαγωνισμός πραγματοποιήθηκε χωρίς την προηγούμενη αποτύπωση των αναγκών των Δήμων ή τη σύμφωνη γνώμη τους, πάντως σίγουρα χωρίς μελέτη αναγκών και σχεδίου ανακύκλωσης».
«Άρα τι κάνετε; Χρηματοδοτείτε «από την πίσω πόρτα» συστήματα που δεν έχουν ακόμα επιχειρησιακό σχέδιο; Ενώ παραδέχεστε ότι θα αλλάξει ο εγκεκριμένος περιφερειακός σχεδιασμός Αττικής κάνετε έναν διαγωνισμό 112 εκατομμυρίων ευρώ χωρίς σχέδιο; Δεν είναι αυτό αντίθετο με το δημόσιο συμφέρον; Ποσό ύψους 112 εκατομμυρίων ευρώ, με δικαίωμα διπλασιασμού της προμήθειας, χωρίς σχέδιο, έτσι στην τύχη; Τι στάση παίρνετε, εφόσον μέσα σε αυτόν τον διαγωνισμό προβλέπεται εξοπλισμός ανακύκλωσης, που τα συστήματα πρέπει να δίνουν δωρεάν στους δήμους;»
«Υπάρχει αλληλογραφία του ΕΔΣΝΑ με τους δήμους πριν γίνει ο διαγωνισμός για το τι χρειάζονται; Έχουν τροποποιηθεί τα τοπικά σχέδια των δήμων, που εσείς επιβλέπετε, για να παραλάβουν αυτόν τον εξοπλισμό; Γιατί δεσμεύετε τους δήμους με συγκεκριμένες επιλογές και επιπλέον με ένα σύστημα ανακύκλωσης, το οποίο ακόμα κι εσείς είπατε ότι δεν έχει αδειοδοτήσει το επιχειρησιακό του σχέδιο; Πώς επιλέχθηκε το κόστος; Βλέπουμε ότι το κόστος για κάθε μηχάνημα είναι 300.000 ευρώ. Έχετε κάνει έρευνα αγοράς;»
«Για ποιον λόγο έρχεται ο ΕΔΣΝΑ και αγοράζει εξοπλισμό δεκάδων και εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ για λογαριασμό συστημάτων; Για ποιον λόγο υπάρχει αυτή η προτιμησιακή διαχείριση προς όφελος ενός συστήματος και εις βάρος των δήμων που δεν έχουν έτοιμη την αναθεώρηση των τοπικών σχεδίων;»
Σε όλα αυτά τα ερωτήματα ο κύριος Ταγαράς απέφυγε να απαντήσει, ανέφερε ότι δεν είναι αρμόδιος να απαντήσει για το διαγωνισμό ανακύκλωσης του ΕΔΣΝΑ και ότι το επιχειρησιακό σχέδιο της Ανταποδοτικής Ανακύκλωσης βρίσκεται ακόμα υπό αξιολόγηση, από τον Ελληνικό Οργανισμό Ανακύκλωσης.
Από το σύνολο των απαντήσεων του κυρίου Ταγαρά επιβεβαιώθηκε ότι:
- Ο ΕΔΣΝΑ προχώρησε σε ένα διαγωνισμό 112 εκατομμυρίων ευρώ, ενώ το Περιφερειακό Σχέδιο Διαχείρισης Απορριμμάτων και τα τοπικά σχέδια των Δήμων είναι σε μεταβατική διαδικασία και ότι το ισχύον Περιφερειακό Σχέδιο είχε ελλείψεις και αναπροσαρμόζεται (!) αλλά η προκήρυξη έγινε με βάση το ισχύον Σχέδιο (!).
- Ο διαγωνισμός δεν έχει ελεγχθεί από το ΥΠΕΝ και τον ΕΟΑΝ και δεν είναι στην αρμοδιότητά του να απαντήσει για το διαγωνισμό, παρότι όπως του επεσήμανε ο Σ. Φάμελλος η Γενική Γραμματεία Αποβλήτων και ο Οργανισμός Ανακύκλωσης είναι αρμοδιότητα μόνο του ΥΠΕΝ και ο Πρόεδρος του ΕΟΑΝ είναι αντιπρόεδρος του ΕΔΣΝΑ, δηλαδή του φορέα της διακήρυξης, άρα είναι και αναθέτων σε έναν διαγωνισμό που αντιτίθεται στις προβλέψεις του ΕΟΑΝ.
- Η επιλογή της μεθόδου της προκήρυξης έγινε συνειδητά από τον ΕΔΣΝΑ ώστε να διαθέτει ευελιξία κατά την υλοποίηση του προγράμματος, αφού τόσο το περιφερειακό σχέδιο διαχείρισης αποβλήτων Αττικής όσο και τα τοπικά σχέδια διαχείρισης τελούν υπό επικαιροποίηση. Άρα παραδέχτηκε ότι η προμήθεια όλου ή μέρους του εξοπλισμού θα κριθεί στο μέλλον. και ότι η πηγή της χρηματοδότησης μπορεί να είναι ίδιοι πόροι του ΕΔΣΝΑ ή και το ΕΣΠΑ.
Πλέον γίνεται σαφές ότι δεν μιλάμε απλά για το απόλυτο επιτελικό μπάχαλο στη διαχείριση αποβλήτων και στην ανακύκλωση αλλά για σοβαρές αυθαιρεσίες με τις δημόσιες προμήθειες και για απώλεια πόρων των πολιτών.
Παρακολουθείστε τη συζήτηση της Επίκαιρης Ερώτησης εδώ