Με την υπ’ αριθ. ΥΠΕΝ/ΔΜΕΒΟ/44095/429/11.07.2022 απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Σκρέκα, λύθηκε η σύμβαση μίσθωσης του δημόσιου λιγνιτωρυχείου Αχλάδας (Αχλάδα Νο 1 και Αχλάδα Νο 2) της Π.Ε. Φλώρινας με την εταιρία «ΛΙΓΝΙΤΩΡΥΧΕΙΑ ΑΧΛΑΔΑΣ Α.Ε.». Η εταιρία κηρύχθηκε έκπτωτη, οι εγγυητικές επιστολές καλής εκτέλεσης όρων σύμβασης κατέπεσαν στο σύνολό τους υπέρ του Δημοσίου και αποφασίστηκε ότι το λιγνιτωρυχείο Αχλάδας (Αχλάδα Νο 1 και Αχλάδα Νο 2) αποδίδεται στο δημόσιο και η παραλαβή του θα λάβει χώρα με νεότερη απόφαση.
Είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό το γεγονός ότι δεν έχει αναφερθεί κανένα σχέδιο της κυβέρνησης και καμία μέριμνα για την τύχη των εργαζομένων στα λιγνιτωρυχεία, για τους έμμεσα εργαζόμενους, εταιρίες -εργολάβους πέριξ των ορυχείων και για τους κατοίκους της τοπικής κοινότητας Αχλάδας. Να επισημάνουμε ότι λόγω της εμπροσθοβαρούς και βίαιης απολιγνιτοποίησης, ο κύκλος εργασιών στα ορυχεία έχει συρρικνωθεί σημαντικά, με αποτέλεσμα την αύξηση της ήδη υψηλής ανεργίας στην περιοχή. Μιλάμε δηλαδή για πλήθος επιχειρήσεων, επιχειρηματιών, εργαζομένων που έχουν είτε υψηλή, είτε μερική είτε πλήρη εξάρτηση από τη λιγνιτική δραστηριότητα και δεν γνωρίζουν ποιο θα είναι το μέλλον τους. Χάνουν τις δουλειές τους, βρίσκονται σε απόγνωση, ζητάνε διαγραφές χρεών και η κυβέρνηση ως απάντηση δημιουργεί, με αυτή την αιφνιδιαστική απόφαση, νέους ανέργους που έρχονται να προστεθούν στους ήδη 4000 ανέργους στη Δυτική Μακεδονία. Μετά δηλαδή την χωρίς σχέδιο απολιγνιτοποίηση, έρχεται ως χαριστική βολή το κλείσιμο επ’ αόριστον των λιγνιτωρυχείων, πάλι χωρίς απολύτως κανένα σχέδιο.
Σημειώνουμε ότι οι εργαζόμενοι είναι απλήρωτοι εδώ και 8 μήνες, οι εργολάβοι και αυτοί απλήρωτοι και το χωριό της τοπικής κοινότητας Αχλάδας περιμένει εδώ και χρόνια την ολοκλήρωση των διαδικασιών, προκειμένου να αποζημιωθούν οι κάτοικοι για τις υπό απαλλοτρίωση εκτάσεις, τις οποίες στερήθηκαν χάριν της λιγνιτικής παραγωγής.
Η πολιτεία πρέπει να βρει άμεσα λύση, τόσο για τους εργαζόμενους, όσο και για τους πολίτες της τοπικής κοινότητας.
Στις 19.7.2022 οι εργαζόμενοι, οι άνεργοι, και οι πολίτες της Φλώρινας συμμετείχαν σε πορεία διαμαρτυρίας και κατέθεσαν ομόφωνα ψήφισμα διαμαρτυρίας προς τον Πρωθυπουργό και τους αρμόδιους Υπουργούς, με το οποίο απαιτούν να βρεθεί άμεση λύση για τους εκατοντάδες εργαζόμενους.
Είχε προηγηθεί στις 13.7.2022 ανοικτή επιστολή του εργατοϋπαλληλικού κέντρου Φλώρινας προς τον Πρωθυπουργό και παρεμβάσεις βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου στις 12.7.2022 και στην Ολομέλεια στις 15.7.2022 για την κύρωση της προγραμματικής σύμβασης για τη μεταβίβαση των λιγνιτικών εδαφών, όπου έγινε εκτενής αναφορά στο θέμα των ορυχείων της Αχλάδας και στην αιφνιδιαστική απόφαση του ΥΠΕΝ.
Η εμπειρία στη Δυτική Μακεδονία δείχνει ότι αρκετά ορυχεία εγκαταλείφθηκαν στην κατάσταση που βρίσκονταν την τελευταία ημέρα της λειτουργίας τους, χωρίς να έχουν αποκατασταθεί και χωρίς καμία μέριμνα. Ειδικά η Αχλάδα, είναι ένα χωριό περίκλειστο από τα ορυχεία, τα οποία διαρκώς επεκτείνονται και προσεγγίζουν το χωριό. Κρανίου τόπος με σακατεμένες πλαγιές, αυταναφλέξεις, μόλυνση και στη μέση, ένα χωριό που αναζητά έδαφος για να σταθεί στο χάρτη. Η Ελληνική Πολιτεία πρέπει σήμερα, στο χείλος της ολικής καταστροφής, να ικανοποιήσει τα δίκαια αιτήματα της κοινότητας και να πράξει τα απαραίτητα για την αποκατάσταση των εδαφών ή την μετεγκατάστασή της.
Ασχέτως με το πώς θα λυθούν οι διαφορές μεταξύ του ιδιώτη - του κράτους – και της ΔΕΗ, οι εργαζόμενοι και το χωριό πρέπει να εξασφαλιστούν. Όπως επίσης πρέπει να εξασφαλιστεί και η ενεργειακή ασφάλεια της χώρας, θέμα πολύ σοβαρό δεδομένης της συγκυρίας. Τα λιγνιτωρυχεία Αχλάδας τροφοδοτούν τον ΑΗΣ Μελίτης που είναι η πλέον σύγχρονη από τις υφιστάμενες εν λειτουργεία λιγνιτικές μονάδες.
Είναι πλέον ορατός ο κίνδυνος, εάν δεν υπάρξει πρόνοια, η εμπλοκή σε μακροχρόνιους δικαστικούς αγώνες να αφήσει το χωριό έρμαιο της τύχης του να διαθέτει κοιτάσματα λιγνίτη, τους άμεσα εργαζόμενους απλήρωτους και τους έμμεσα πληττόμενους χωρίς κύκλο εργασιών, ενώ συγχρόνως η χώρα θα στερηθεί στην πλέον κρίσιμη συγκυρία τη συμβολή του ΑΗΣ Μελίτης στο μίγμα της ηλεκτροπαραγωγής.
Εν μέσω ενεργειακής κρίσης και εμπροσθοβαρούς και βίαιης απολιγνιτοποίησης, η κυβέρνηση της ΝΔ για ακόμα μια φορά δείχνει το ανάλγητο πρόσωπό της προς την Π.Ε. Φλώρινας.
Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω, ερωτάται ο αρμόδιος Υπουργός:
- Ποια μέριμνα έχει ληφθεί για τους εργαζόμενους στο λιγνιτωρυχείο Αχλάδας (Αχλάδα Νο 1 και Αχλάδα Νο 2); Ποιο είναι το σχέδιο της κυβέρνησης για τους εργαζόμενους;
- Έχει ληφθεί μέριμνα για τους έμμεσα πληττόμενους (εργαζόμενους – εταιρίες – εργολάβους) που μένουν χωρίς κύκλο εργασίας; Ποιο είναι το πλάνο σας για αυτούς;
- Σε ποιες ενέργειες έχει προβεί ή θα προβεί προκειμένου να πληρωθούν οι απαλλοτριώσεις και οι αποζημιώσεις στην τοπική κοινότητα της Αχλάδας;
- Πότε θα πραγματοποιηθεί συνάντηση μεταξύ των αρμόδιων υπουργών και εκπροσώπων των εργαζομένων; Πότε θα πραγματοποιηθεί συνάντηση μεταξύ των αρμόδιων Υπουργών και εκπροσώπων της Τοπικής Κοινότητας Αχλάδας;
- Τι σχέδιο έχει για το λιγνιτωρυχεία Αχλάδας, αφού αποδίδεται στο δημόσιο; Μέχρι πότε θα είναι εν ενεργεία και πότε θα ξεκινήσει η αποκατάστασή του;
- Θα ικανοποιήσει τα αιτήματα της τοπικής κοινότητας Αχλάδας για αποκατάσταση ή μετεγκατάσταση του οικισμού;