Η Επιτροπή τονίζει ότι το REPowerEU είναι η απάντηση στη διαταραχή της παγκόσμιας αγοράς ενέργειας, που προκλήθηκε εξαιτίας της εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, υπογραμμίζοντας ότι τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα χρησιμοποιούνται ως «οικονομικό και πολιτικό όπλο και κοστίζουν στους ευρωπαίους φορολογούμενους περίπου 100 δισεκατομμύρια ευρώ κάθε χρόνο».
Ποια όμως είναι τα μέτρα του Σχεδίου REPowerEU που μπορούν να οδηγήσουν στο σταδιακό τερματισμό της εξάρτησης της ΕΕ από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα;
Εξοικονόμηση Ενέργειας
Η Επιτροπή προτρέπει τα κράτη μέλη της ΕΕ να προετοιμαστούν για τις πιθανές προκλήσεις του επόμενου χειμώνα», επισημαίνοντας ότι «είναι ο ταχύτερος και φθηνότερος τρόπος αντιμετώπισης της τρέχουσας ενεργειακής κρίσης και μείωσης των λογαριασμών». Συγκεκριμένα, η Επιτροπή προτείνει ενίσχυση του δεσμευτικού στόχου εξοικονόμησης από το 9% στο 13% στα πλαίσια του Fit for 55.
Επιπλέον, συστήνει στα κράτη-μέλη να ξεκινήσουν ειδικές επικοινωνιακές εκστρατείες με στόχο τα νοικοκυριά και τη βιομηχανία και τα ενθαρρύνει να χρησιμοποιήσουν φορολογικά κίνητρα για την εξοικονόμηση ενέργειας, όπως μειωμένους συντελεστές ΦΠΑ για ενεργειακά αποδοτικά συστήματα θέρμανσης, μόνωση κτιρίων, συσκευές και προϊόντα.
Διαφοροποίηση Προμηθειών και κοινός μηχανισμός Αγορών
Η Επιτροπή επισημαίνει ότι η συνεργασία των τελευταίων μηνών με διεθνείς εταίρους για τη διαφοροποίηση του εφοδιασμού της, έχει εξασφαλίσει ποσότητες-ρεκόρ LNG και αερίου. Επιπλέον η Ενεργειακή Πλατφόρμα, που μόλις συστήθηκε, υποστηρίζεται από περιφερειακές ομάδες εργασίας και θα επιτρέψει εθελοντικές κοινές αγορές φυσικού αερίου, LNG και υδρογόνου, ενώ εξετάζεται και η ανάπτυξη ενός «κοινού μηχανισμού αγορών» που θα διαπραγματεύεται και θα συνάπτει συμβάσεις για αγορές αερίου για λογαριασμό των συμμετεχόντων κρατών-μελών.
Παράλληλα, διευκολύνεται η ενεργειακή διαφοροποίηση και η οικοδόμηση μακροπρόθεσμων συνεργασιών με προμηθευτές, συμπεριλαμβανομένης της συνεργασίας για το υδρογόνο ή άλλες πράσινες τεχνολογίες.
Επιτάχυνση της ανάπτυξης των ΑΠΕ
Προτείνεται να αυξηθεί ο βασικός στόχος του 2030 για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας από 40% σε 45% στο πλαίσιο του πακέτου «Fit for 55» με μαζική κλιμάκωση και επιτάχυνση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, τη βιομηχανία, τα κτίρια και τις μεταφορές, έτσι ώστε να επιταχυνθεί η ενεργειακή ανεξαρτησία της ΕΕ και να δοθεί ώθηση στην πράσινη μετάβαση.
Η Επιτροπή παρουσίασε ακόμα τη στρατηγική της ΕΕ για την ηλιακή ενέργεια, η οποία προβλέπει:
-διπλασιασμό της ηλιακής φωτοβολταϊκής ισχύος έως το 2025 και εγκατάσταση 600 GW έως το 2030
-την πρωτοβουλία «Solar Rooftop Initiative» με σταδιακή νομική υποχρέωση εγκατάστασης ηλιακών συλλεκτών σε νέα δημόσια και εμπορικά κτίρια και νέα κτίρια κατοικιών.
-την ενσωμάτωση της γεωθερμικής και της ηλιακής θερμικής ενέργειας σε εκσυγχρονισμένα συστήματα αστικής και κοινόχρηστης θέρμανσης.
Επιπλέον, γίνεται σύσταση στα κράτη μέλη για ταχύτερες διαδικασίες αδειοδότησης των μεγάλων έργων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, καθώς και μια τροποποίηση της οδηγίας για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας για την αναγνώρισή τους, ως «υπέρτατο δημόσιο συμφέρον».
Παράλληλα προτείνεται ως στόχος τα 10 εκατ. τόνων εγχώριας παραγωγής ανανεώσιμων πηγών υδρογόνου και 10 εκατομμυρίων τόνων εισαγωγών έως το 2030, για την αντικατάσταση των ορυκτών καυσίμων σε βιομηχανίες και μεταφορές.
Η Επιτροπή δημοσίευσε επίσης δύο πράξεις για τον ορισμό και την παραγωγή του ανανεώσιμου υδρογόνου για να διασφαλίσει ότι η παραγωγή οδηγεί σε καθαρή απαλλαγή από τις εκπομπές άνθρακα. Για την επιτάχυνση των έργων υδρογόνου, θα διατεθεί πρόσθετη χρηματοδότηση 200 εκατομμυρίων ευρώ για έρευνα.
Σχέδιο δράσης για βιομεθάνιο με τη νέα Βιομηχανική Συμμαχία Biomethane και οικονομικά κίνητρα για την αύξηση της παραγωγής βιομεθανίου στα 35 bcm έως το 2030.
Επενδύσεις
Η επίτευξη όλων αυτών των στόχων του REPowerEU απαιτούν πρόσθετες επενδύσεις 210 δισεκατομμυρίων ευρώ ως το 2027, ενώ διαθέσιμα είναι ήδη 225 δισεκατομμύρια σε δάνεια στο πλαίσιο του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF).
Παράλληλα σήμερα εγκρίθηκε από την Επιτροπή νομοθεσία και οδηγίες προς τα κράτη μέλη σχετικά με τον τρόπο τροποποίησης και συμπλήρωσης των εθνικών σχεδίων ανάκαμψης (RRP), στο πλαίσιο του REPowerEU. Σε αυτή προτείνεται να αυξηθούν οι πόροι του RRF με 20 δισεκατομμύρια ευρώ σε επιχορηγήσεις από την πώληση δικαιωμάτων του συστήματος εμπορίας εκπομπών της ΕΕ (ETS) που βρίσκονται επί του παρόντος στο Αποθεματικό Σταθερότητας της Αγοράς και που θα δημοπρατηθούν με τρόπο που δεν διαταράσσει την αγορά.
