Η επιλογή για έκδοση απόφασης που θα προβλέπει περιορισμούς έγχυσης ειδικά για τους αιολικούς σταθμούς, θα πρέπει να είναι τεκμηριωμένη και να καθορίζει τρόπο και ασφαλιστικές δικλίδες ώστε να διασφαλίζεται ότι επιτυγχάνεται μέγιστη αξιοποίηση του παραγωγικού δυναμικού χωρίς άσκοπες περικοπές, ειδικά σε μια περίοδο παρατεταμένων υψηλών τιμών ενέργειας κατά την οποία έχουμε ανάγκη και την τελευταία kWh φθηνής ενέργειας.

Τη σχετική επισήμανση κάνει η ΕΛΕΤΑΕΝ με επιστολή της προς της ΡΑΕ, στο πλαίσιο της διαβούλευσης επί των εισηγήσεων ΑΔΜΗΕ και ΔΕΔΔΗΕ για τους περιορισμούς έγχυσης των σταθμών ΑΠΕ, ΣΗΘΥΑ και Αποθήκευσης Ηλεκτρισμού.

«Δεν είναι τυχαίο ότι ενώ ο νόμος προβλέπει υποχρεωτική και άμεση εφαρμογή περιορισμών έγχυσης των περ. α) και β) της παρ. 2 μόνο για τα φωτοβολταϊκά (, αντίστοιχη πρόβλεψη δεν υπάρχει για τους αιολικούς σταθμούς» σημειώνεται χαρακτηριστικά και εξηγεί τους λόγους για τους οποίους κάτι τέτοιο δεν έγινε.

Προφανώς έχει γίνει αντιληπτή από το νομοθέτη η ανάγκη άμεσης επιβολής περιορισμών στα φωτοβολταϊκά λόγω του τεράστιου πλήθους αιτήσεων σε συνδυασμό με την ιδιαιτερότητα της εν λόγω τεχνολογίας όσον αφορά την ημερήσια καμπύλη παραγωγής, που κινδυνεύει να δημιουργήσει συνθήκες υπερβολικής συμφόρησης τις μεσημβρινές ώρες. Τίποτα όμως από τα παραπάνω δεν ισχύει σήμερα ή σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα, για τα αιολικά πάρκα. Θεωρούμε λοιπόν ότι σε αυτό το στάδιο είναι λάθος να τεθούν περιορισμοί έγχυσης στα αιολικά πάρκα, ειδικά εάν αυτοί αφορούν τις περιπτώσεις α) και β) της παρ. 2 του άρ.10, στις οποίες αναφέρονται αποκλειστικά οι εισηγήσεις των Διαχειριστών.

Μεταξύ των παρατηρήσεων που κάνει η ΕΛΕΤΑΝ στην επιστολή της, την οποία υπογράφει ο πρόεδρος Παναγιώτης Λαδακάκος, συμπεριλαμβάνονται οι εξής:

• Οι περιορισμοί των περιπτώσεων α) και β) της παρ. 2, με δεδομένο το μόνιμο και σταθερό χαρακτήρα τους ανεξαρτήτως της κατάστασης του Συστήματος και του Δικτύου, αφορούν οριζόντια και τυφλά μέτρα, και ως τέτοια πρέπει να επιβληθούν με απόλυτη φειδώ και ως ύστατο μέσο εάν κάποιο πιθανό μελλοντικό πρόβλημα -ότε και εάν υπάρξουν οι συνθήκες για κάτι τέτοιο- δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με περιορισμούς των περιπτώσεων γ) και δ). Ειδικά όμως τα αιολικά πάρκα, παρέχουν ήδη στη συντριπτική τους πλειοψηφία τη δυνατότητα δυναμικής ρύθμισης της μέγιστης εγχεόμενης ενέργειας από τον Διαχειριστή μέσω «set point». Δηλαδή,τα αιολικά πάρκα παρέχουν στους Διαχειριστές την τεχνολογική δυνατότητα που επιτρέπει περικοπές των περιπτώσεων γ) και δ), κάτι που δεν ισχύει στη συντριπτική πλειοψηφία των φωτοβολταϊκών μικρού και μεσαίου μεγέθους. Ως εκ τούτου, στα αιολικά πάρκα η συζήτηση σε αυτό το στάδιο θα έπρεπε να περιοριστεί στη μεθοδολογία των περιπτώσεων γ) και δ) και είναι λανθασμένη οποιαδήποτε συζήτηση εφαρμογής των περιπτώσεων α) και β).
• Πριν την απευκταία εφαρμογή περιορισμών των περιπτώσεων α) και β) στα αιολικά πάρκα, θα πρέπει να τεκμηριωθεί πώς προέκυψαν τα 3 επίπεδα που προτείνονται στην εισήγηση του ΑΔΜΗΕ, και επομένως θα πρέπει να δημοσιοποιηθεί (ή να μας κοινοποιηθεί) η σχετική μελέτη και στατιστική ανάλυση. Όπως είναι γνωστό, το ημερήσιο προφίλ παραγωγής ενός αιολικού σταθμού δεν έχει καμία σχέση με την γεωγραφική ομοιομορφία και την επαναληπτικότητα που παρουσιάζουν οι φωτοβολταϊκοί σταθμοί. Διαφορετικές περιοχές της χώρας εμφανίζουν διαφορετική ανεμολογική συμπεριφορά ενώ σπάνια υπάρχει κάποια ενδοημερήσια επαναληπτικότητα. Χαρακτηριστικά αναφέρουμε ότι προσομοιώσεις που εκτελέσαμε σε εν λειτουργία αιολικά πάρκα με τα προτεινόμενα επίπεδα περικοπών, οδήγησαν σε ασύμμετρα αποτελέσματα και μάλιστα σε ορισμένες περιπτώσεις οι περικοπές ξεπερνούσαν το όριο του 5%. Είναι επομένως απαραίτητο, να μας παρασχεθεί η σχετική μελέτη και να μας δοθεί επαρκής χρόνος και δυνατότητα σχολιασμού της πριν την λήψη πιθανής απόφασης για εφαρμογή και στα αιολικά πάρκα περιορισμών κατά τις περιπτώσεις α) και β) της παρ. 2 του άρ.10.
• Ένα εξαιρετικά κρίσιμο θέμα που δεν αντιμετωπίζεται από τη διαβούλευση είναι η μεθοδολογία υπολογισμού των πραγματικών περικοπών. Υπενθυμίζεται ότι κατά τα τελευταία εδάφια των παρ. 3 και 4, για τον υπολογισμό αυτό «λαμβάνεται υπόψη η ετήσια δυνατότητα παραγωγής ενέργειας σταθμού αναφοράς, αντίστοιχης τεχνολογίας». Επομένως θα πρέπει οι Διαχειριστές στις εισηγήσεις τους να προτείνουν τη μεθοδολογία με την οποία θα υπολογίζουν τις πραγματικές περικοπές, και σε περίπτωση που αυτές ξεπερνούν το όριο του 5%, να προτείνουν ρύθμιση για τον τρόπο αποζημίωσης της υπερβάλλουσας περικοπτόμενης ενέργειας.
• Η υπουργική απόφαση θα πρέπει επίσης να περιλαμβάνει τη μεθοδολογία και τη διαδικασία απολογιστικού ελέγχου για τη διασφάλιση στην πράξη ότι οι επιβαλλόμενες περικοπές επιτυγχάνουν και υπηρετούν την βασική προϋπόθεση που θέτει ο νόμος, ότι δηλαδή μεγιστοποιούν τη δυνατότητα απορρόφησης ενέργειας από σταθμούς Α.Π.Ε. και Σ.Η.Θ.Υ.Α. (παρ. 2, πρώτο εδάφιο). Πρέπει λοιπόν να εμπλουτιστούν προς τούτο οι σχετικές εισηγήσεις των Διαχειριστών και της ΡΑΕ.

Η ΕΛΕΤΕΑΝ ζητά να εφαρμοστεί το μέτρο με απόλυτο φειδώ εφόσον -συν τοις άλλοις- τα αιολικά πάρκα σε αντίθεση με τις άλλες τεχνολογίες Α.Π.Ε., υπόκεινται σε ρίσκο πρόσθετων απωλειών ενέργειας για ποικίλους λόγους τόσο αδειοδοτικής φύσεως (π.χ. περικοπές από συστήματα αποφυγής κρούσεων πτηνών ή διάφορους άλλους, πολλές φορές άδικους, περιβαλλοντικούς όρους) όσο και τεχνικής φύσεως (εφόσον στο μέλλον παρουσιαστούν νέες συνθήκες που να δικαιολογούν έκτακτες ανάγκες περικοπών πέραν των προβλέψεων του εδώ συζητούμενου άρ.10).