Βασικά σημεία ομιλίας του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας κατά την τοποθέτησή του στη Βουλή για την «ενεργειακή τροπολογία» του πολεοδομικού-χωροταξικού νομοσχεδίου πριν την ψήφισή του.
«Η ρύθμιση της κυβέρνησης για τις ΑΠΕ είναι ζυγισμένη, δίνει λύση απόλυτα σταθερή στο θέμα της ταμειακής στήριξης του κλάδου έως και το 2030 –κάτι που επιβεβαιώνεται ξεκάθαρα από δυο επιστημονικές μελέτες ξένων οίκων- και είναι προς το συμφέρον του ίδιου του κλάδου των ΑΠΕ, της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και των καταναλωτών που δικαιούνται να προσβλέπουν σε χαμηλότερες τιμές ρεύματος». Το μήνυμα αυτό έστειλε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κωστής Χατζηδάκης, στην τοποθέτησή του για την «ενεργειακή» τροπολογία που κατατέθηκε χθες στο νομοσχέδιο για τον εκσυγχρονισμό της χωροταξικής και πολεοδομικής νομοθεσίας, κατά την δεύτερη ημέρα συζήτησης του νομοσχεδίου στην Ολομέλεια της Βουλής. Καταλόγισε δε στην αντιπολίτευση δημαγωγία και υποκρισία, καθώς, όπως είπε, «δεν μπορείτε να ασκείτε κριτική για τις τιμές του ρεύματος και ταυτόχρονα να εισηγείστε μέτρα που αυξάνουν ακόμα περισσότερο το κόστος για τον μέσο άνθρωπο!».
Ακολουθούν τα κύρια σημεία της ομιλίας του Κ. Χατζηδάκη:
Για τη μείωση του ΕΤΜΕΑΡ το 2019 και την επίπτωσή της στον Ειδικό Λογαριασμό ΑΠΕ (ΕΛΑΠΕ)
Απαντώντας στις αιτιάσεις του ΣΥΡΙΖΑ ότι το έλλειμμα στον Ειδικό Λογαριασμό των ΑΠΕ (ΕΛΑΠΕ) προκλήθηκε από τη μείωση του Ειδικού Τέλους Μείωσης Εκπομπής Αερίων Ρύπων (ΕΤΜΕΑΡ) το 2019 ο κ. Χατζηδάκης εξήγησε ότι «αν δεν το μειώναμε πέρυσι, στην πραγματικότητα δεν θα μπορούσε να επιτευχθεί η εξυγίανση της ΔΕΗ. Διότι καθώς θα έπρεπε κανείς να αυξήσει τα έσοδα της ΔΕΗ -πράγμα που δεν κρύψαμε- αν την ίδια στιγμή αυξάναμε και το ΕΤΜΕΑΡ, θα ήταν σαν να λέγαμε στους καταναλωτές της ΔΕΗ να φύγουν μαζικά από την επιχείρηση, με αποτέλεσμα την κατάρρευσή της. Δηλαδή θα κάναμε χειρότερα απ’ ό,τι έκανε ο ΣΥΡΙΖΑ! Και προφανώς εάν κατέρρεε η ΔΕΗ, θα κατέρρεε όλος ο κλάδος ενέργειας της χώρας και οι παραγωγοί των ΑΠΕ δεν θα μπορούσαν να πληρωθούν. Διότι ακριβώς λόγω της εξυγίανσης της ΔΕΗ, μπορούν και πληρώνονται σήμερα νωρίτερα. Επομένως, πέρυσι δεν υπήρχε άλλη επιλογή από τη μείωση του ΕΤΜΕΑΡ. Την ίδια στιγμή όμως, (σ.σ. με τη μείωση του ΕΤΜΕΑΡ για τα νοικοκυριά) είχαμε προβλέψει αύξηση του ΕΤΜΕΑΡ στη Μέση Τάση που εφαρμόστηκε αναδρομικά και από την οποία έχει προκύψει μια «άσπρη τρύπα» στα οικονομικά του ΕΛΑΠΕ, έτσι ώστε το πρόβλημα σε κάποιο βαθμό να μπορεί να αντισταθμιστεί. Παράλληλα, θα μπορούσαμε από πέρυσι να προχωρήσουμε -εάν υπήρχε ανάγκη- στην ανακατανομή των εσόδων από το Ταμείο Ρύπων – πράγμα που το κάνουμε και τώρα- και στα έσοδα από τις Βεβαιώσεις Παραγωγού καθώς ήδη σχεδιάζαμε αυτή την αλλαγή. Εάν συνυπολογίσετε λοιπόν όλους τους παράγοντες που προανέφερα, θα δείτε ότι θα υπήρχε μια σχεδόν πλήρης κάλυψη του κενού που δημιουργήθηκε από την όποια μείωση του ΕΤΜΕΑΡ».
Το έλλειμμα του ΕΛΑΠΕ και ο κορωνοϊός
«Γιατί επιμένει το θέμα και το έλλειμμα του ΕΛΑΠΕ έχει ξεπεράσει κατά πολύ τα 300 εκατομμύρια φέτος; Για τον πάρα πολύ απλό λόγο διότι όταν σχεδιάζαμε κι εμείς και υπόλοιποι στην Ευρώπη τα οικονομικά των αντίστοιχων λογαριασμών δεν είχε προκύψει η πανδημία του κορωνοϊού. Αυτή επέδρασε παντού αρνητικά διότι περιορίστηκε η ζήτηση και η κατανάλωση ενέργειας και αντίστοιχα τα έσοδα του Λογαριασμού».
«Αυτό το πρόβλημα έχει προκύψει σε όλη την Ευρώπη», υπογράμμισε ο κ. Χατζηδάκης. Και συνέχισε -απευθυνόμενος στον ΣΥΡΙΖΑ- «δεν ξέρω αν εσείς έχετε κάποιο μαγικό κουμπί έτσι ώστε εμείς να μην αντιμετωπίζουμε κανένα πρόβλημα, ενώ για παράδειγμα στην Γερμανία, την ισχυρότερη χώρα οικονομικά στην Ευρώπη, υπάρχει τεράστιο πρόβλημα σε σχέση με το συγκεκριμένο ζήτημα. Πώς μπορεί λοιπόν να αντιμετωπιστεί το έλλειμμα αυτό το οποίο έχει προκύψει σε όλη την Ευρώπη; Ή με μια επιβάρυνση στους φορολογούμενους – γίνεται στην Γερμανία αυτή την ώρα και σε μεγάλη κλίμακα – ή με μία επιβάρυνση στους καταναλωτές ή με μία επιβάρυνση στους παραγωγούς ΑΠΕ και τους προμηθευτές ηλεκτρικού ρεύματος.
Βλέποντας τις τοποθετήσεις σας εσείς δεν θέλετε τίποτα από όλα αυτά. Και μας λέτε συνέχεια για το πρόβλημα που προκαλέσαμε στο ΕΤΜΕΑΡ. Αφού λοιπόν σας ενοχλεί η μείωση του ΕΤΜΕΑΡ πείτε να το αυξήσουμε ! Για να πω κι εγώ ότι αφού θα αυξηθεί με εισήγηση της αντιπολίτευσης το ρεύμα, προκειμένου να ενισχυθούν οι ΑΠΕ ! Μια ανάλυση κοινής λογικής αποκαλύπτει τον λαϊκισμό και το απίστευτο θράσος της αντιπολίτευσης.
Εμείς κατανέμουμε ισορροπημένα το βάρος. Και τι λέμε; Λέμε μία επιβάρυνση στους προμηθευτές, εφάπαξ το 2021, διότι πράγματι έχουν κερδίσει από την πτώση της χονδρεμπορικής τιμής, μία επιβάρυνση επίσης 6% ετησίως και μόνο για το 2020 για τους παραγωγούς ΑΠΕ».
«Λύση μακροχρόνια και απόλυτα σταθερή σύμφωνα με τις μελέτες Grant Thornton και AFRY»
Αναλύοντας το σκεπτικό για την εφάπαξ έκτακτη εισφορά 6% για φέτος στους παραγωγούς ΑΠΕ, ο κ. Χατζηδάκης σημείωσε ότι «Με ποια λογική μπορεί κανείς να υποστηρίξει οι παραγωγοί ΑΠΕ να μην έχουν καμία συμβολή και καμία επιβάρυνση για το έλλειμμα του ΕΛΑΠΕ; Εμείς λέμε ότι σε αυτή τη συγκυρία με τη κρίση του κορωνοϊού, πέραν των μέτρων που προανέφερα, θεσπίζουμε 6% εφάπαξ εισφορά για το 2020 στους παραγωγούς ΑΠΕ και 3 λεπτά του ευρώ επιβάρυνση με το πράσινο τέλος στο ντίζελ. Το πράσινο τέλος μπορεί να πηγαίνει στις ΑΠΕ, την ενεργειακή εξοικονόμηση, στην προστασία της φύσης. Κατά πάσα πιθανότητα δεν θα χρειαστεί να χρησιμοποιείται για τα επόμενα χρόνια, μετά το 2022 για τις ΑΠΕ. Θα μπορεί καλώς εχόντων των πραγμάτων να χρησιμοποιείται και για τους άλλους σκοπούς που ανέφερα.
Η λύση που δίνουμε είναι για τα οικονομικά του ΕΛΑΠΕ είναι και μακροχρόνια και απόλυτα σταθερή. Το λένε δύο μελέτες. Αυτή που έχει παραγγείλει ο ΔΑΠΕΕΠ στην Grant Thornton αυτή που έχει παραγγείλει η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας στην AFRΥ, ειδικευμένη σε θέματα ενέργειας εταιρεία του εξωτερικού. Αυτές οι μελέτες δείχνουν ότι τα μέτρα αντέχουν όχι μόνο στο βασικό σενάριο, αλλά και στο δυσμενές σενάριο. Στο σενάριο δηλαδή στο οποίο θα υπάρξει περαιτέρω επιδείνωση της κρίσης.
Αυτό οδηγεί σε 2 συμπεράσματα: Πρώτον ότι τα μέτρα που πήραμε είναι μέτρα υπέρ των ΑΠΕ διότι δεν λύνουν το πρόβλημα για το 2020 και το 2021 μέχρι το 2030. Το δεύτερο συμπέρασμα που θα προκύψει από τη δημοσίευση των μελετών είναι ότι η ρύθμιση που είχαμε προβλέψει για να στηριχθούν οι ΑΠΕ, ότι μπορεί να μεταφερθούν έσοδα στο ΕΤΜΕΑΡ από τις Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας όταν τελειώσει η ηλέκτριση της Κρήτης, μπορεί να μη χρειαστεί να εφαρμοστεί. Επομένως μη σπεύδετε να βγάλετε συμπεράσματα για τους καταναλωτές. Είναι βέβαιο ότι δεν θα επιβαρυνθούν, εκτός αν εφαρμόσουμε τη δική σας πρόταση να αυξήσουμε το ΕΤΜΕΑΡ. Απλώς, με βάση και τις δύο μελέτες προκύπτει ότι αυτή η ρύθμιση μπορεί να είναι περιττή. Και αυτό διότι τα μέτρα που πήραμε ακριβώς για να στείλουμε το μήνυμα της εμπιστοσύνης προς τις αγορές, είναι τέτοια που αντέχουν και σε περαιτέρω επιδείνωση της κρίσης».
«Γιατί φέραμε διαρθρωτικά μέτρα για τις ΑΠΕ»
«Περνώντας τέλος στο θέμα των διαρθρωτικών μέτρων για τις ΑΠΕ, ο κ. Χατζηδάκης εξήγησε ότι αυτά αντιμετωπίζουν δυο θέματα: Πρώτον, για να αντέξει το σύστημα του ηλεκτρισμού της χώρας «που δεν έχει ατελείωτες δυνατότητες. Οι ΑΠΕ είναι μια πολύ ελκυστική επένδυση. Οι παλαιότερες ΑΠΕ έχουν «ταρίφες», εγγυημένες τιμές δηλαδή, με εξαιρετικά ικανοποιητικές προσόδους κι αυτό είναι που οδηγεί Έλληνες και ξένους επενδυτές, μεγάλους κα μικρούς, να κάνουν ουρά για τις ΑΠΕ. Αλλά δεν υπάρχει κάποιος μαγικός τρόπος να γίνουν γιγαντιαίες επενδύσεις και την ίδια στιγμή να στηρίξεις το σύστημα την επομένη μέρα το πρωί.
Δεύτερον, διότι πρέπει να προσαρμοσθεί η αγορά των ΑΠΕ στις συνολικότερες εξελίξεις της ενεργειακής αγοράς. Δηλαδή, δεν πρέπει οι επενδύσεις αυτές να είναι χρήσιμες μόνο για τους επενδυτές. Άλλο είναι το κέρδος, άλλο είναι το υπερκέρδος και άλλο να πληρώνουν οι καταναλωτές υπέρ τέτοιων επενδύσεων εσαεί. Σε όλη την Ευρώπη υπήρχαν μέτρα όταν έπρεπε να εισαχθούν οι ΑΠΕ. Μέτρα προωθούμενα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με ειδικά τιμολόγια, με ειδικές «ταρίφες», ειδικές ενισχύσεις. Αλλά τα μέτρα αυτά ίσχυαν στην αρχή όταν υπήρχε και μεγαλύτερο κόστος στις ΑΠΕ, και σταδιακά τώρα παντού αποκλιμακώνονται. Με διαγωνισμούς, για να δίνονται οι καλύτερες τιμές στην αγορά ενέργειας και με την ελεύθερη αγορά.
Λοιπόν αυτό κάνουμε. Άλλαξαν οι συνθήκες έπεσε το κόστος και πάμε σε μία σταδιακή προσαρμογή. Δεν πάμε σε μία απότομη απελευθέρωση αύριο το πρωί. Βάζουμε τις βάσεις, σεβόμενοι τα δικαιώματα των παλαιών και αυτά που είχε εγγυηθεί το κράτος, αλλά και την ίδια στιγμή θέτοντας τα θεμέλια προκειμένου να εξυγιανθεί η αγορά και να πέσουν οι τιμές. Διότι δεν μπορεί η αντιπολίτευση από τη μια μεριά να κάνει κριτική για τις τιμές του ρεύματος και από την άλλη πλευρά να εισηγείται μέτρα που αυξάνουν τις τιμές του ρεύματος για το μέσο άνθρωπο που μας βλέπει αυτή την ώρα. Είναι η χειρότερη υποκρισία!»
Αναφερόμενους στους επενδυτές των ΑΠΕ, ότι «το περίσσιο χαλάει το ίσιο». Εάν κανείς υπερβεί κάποια μέτρα, οδηγείται η αγορά σε στρεβλώσεις σας και αυτές που έχουμε ξεκινήσει να αντιμετωπίζουμε αυτή την ώρα και υπονομεύεται και το ίδιο το αφήγημα των ΑΠΕ. Διότι είναι ένα αφήγημα που όλοι πρέπει να το στηρίξουμε και εμείς ως κυβέρνηση το στηρίζουμε και έχουμε προχωρήσει σε απλοποιήσεις, θα προχωρήσουμε και σε άλλες απλοποιήσεις, θα φέρουμε ρυθμίσεις για τις υβριδικές και τις καινοτόμες ΑΠΕ. Αυτό είναι το μέλλον. Αλλά το μέλλον πρέπει να το χτίσουμε σε γερές βάσεις.
Άρα πάμε σε μια σταδιακή μετάβαση από την απόλυτη προστασία και τις «ταρίφες», το εγγυημένο εισόδημα δηλαδή, στην ελεύθερη αγορά. Έτσι ώστε να περιορισθεί η επίπτωση στους καταναλωτές, που κάποιος πρέπει να τους νοιαστεί, είναι δέκα εκατομμύρια Έλληνες. Εδώ είμαστε για τους πολλούς διότι κάποιος πρέπει να τους κοιτάξει και αυτούς. Και επίσης να συμβάλλουν οι ΑΠΕ ουσιαστικά τελικά, στην πτώση των τιμών της ενέργειας. Τι κάνουμε λοιπόν; Λέμε ότι θα πάμε σε διαγωνισμούς των 350 MW για να υπάρχει πραγματικός ανταγωνισμός σε όλους αυτούς που θα θέλουν να συνδεθούν, ώστε με τον ανταγωνισμό να πέσουν οι τιμές. Είναι κακό να θέλει μια κυβέρνηση να ρίξει τις τιμές της ενέργειας και του ρεύματος; Συγγνώμη αν προσπαθούμε να ρίξουμε τις τιμές και να αντιμετωπίσουμε ένα λαϊκό πρόβλημα να απολογηθούμε σε όλους σας.
Προτείνουμε μέτρα για τις ενεργειακές κοινότητες για να εξορθολογιστεί ο θεσμός διότι είναι σε λάθος βάση. Ναι, βεβαίως είμαστε υπέρ των Ενεργειακών Κοινοτήτων γιατί δίνουν τη δυνατότητα στον πολύ κόσμο να συμμετέχουν σε έργα ΑΠΕ. Εσείς όμως έχετε φτιάξει ένα καθεστώς με βάση το οποίο έχουμε Ενεργειακές Κοινότητες που μπορούν να δεσμεύσουν ισχύ έως 18 ΜW. Κάθε Μεγαβάτ αντιστοιχεί σε επένδυση ύψους 0,5 εκατ. ευρώ, επομένως 18 MW αντιστοιχούν σε 9 εκατ. ευρώ. Πόσοι φτωχοί χρειάζεται να μαζευτούν για να κάνουν επένδυση 9 εκατ. ευρώ; Θέλετε να υποστηρίξετε τους φτωχούς και λέτε για 18 MW και 9 εκατ. ευρώ; Γι’ αυτό κατεβάζουμε τα όρια ισχύος. Προσπαθούμε να τελειώσουμε με τα τεχνάσματα διότι οι Ενεργειακές Κοινότητες έχουν προτεραιότητα σύνδεσης στο σύστημα, μαζεύονται μερικοί καπάτσοι, κάνουν μια τέτοια ένωση εκμεταλλευόμενοι τη ρύθμιση του ΣΥΡΙΖΑ, περνάνε στη σειρά τους άλλους και συνδέονται πρώτοι. Αυτό να κρατήσουμε; Είναι δίκαιο και προοδευτικό;
Επίσης, φέρνουμε ρυθμίσεις με όλους τους περιορισμούς που θέτουμε έτσι ώστε να υπάρξει ελεύθερος ηλεκτρικός χώρος για ανταγωνισμό στην ελεύθερη αγορά, για να μπορέσουν τελικά οι ΑΠΕ να ξεκινήσουν να λειτουργούν ανταγωνιστικά όπως και πολλοί άλλοι τομείς της οικονομίας. Πάμε σταδιακά, αλλά δεν μπορούμε να ξεχάσουμε αυτόν τον στόχο. Και να μην ξεχνάμε επίσης ότι λόγω της προνομιακής της θέσης στον χάρτη τόσο για την αιολική, όσο και για την ηλιακή ενέργεια η Ελλάδα μπορεί και να παράγει και να εξάγει σε πολύ μεγάλες ποσότητες ηλεκτρική ενέργεια από ΑΠΕ, αρκεί να είμαστε ανταγωνιστικοί! Δεν πρόκειται να εξάγουμε αν είμαστε πανάκριβοι, ούτε θα αντέξουν οι καταναλωτές επί μακρόν το βάρος Ειδικών Λογαριασμών ακριβώς επειδή υπάρχουν όλες αυτές οι ταρίφες.
Συμπερασματικά η ρύθμιση για τις ΑΠΕ είναι ζυγισμένη γιατί δεν πάει σε απότομες κινήσεις, αλλά παρεμβαίνει στα προβληματικά σημεία. Βλέπει θετικά τις ΑΠΕ και το συμφέρον του κλάδου αλλά εντός κάποιων ορίων και δίνει λύση στο πρόβλημα (της ταμειακής στήριξης) σε βάθος 10ετίας. Από την άλλη πλευρά, είναι μια ρύθμιση που βλέπει συνολικά το πεδίο της ενέργειας, αλλά και το συμφέρον της αγοράς και των καταναλωτών που δικαιούνται να έχουν καλύτερες τιμές ενέργειας στην Ελλάδα.
Είμαστε περήφανοι γι’ αυτή την παρέμβασή μας, στην οποία εσείς είστε απέναντι. Εσείς συνεχίζετε την δημαγωγική σας αντιπολίτευση. Και εις ανώτερα!».
