Μεγάλο ενδιαφέρον για επενδύσεις στις λιγνιτικές περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης εκδηλώνεται από δεκάδες επιχειρήσεις, στο πλαίσιο του Σχεδίου Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (ΣΔΑΜ) των λιγνιτικών περιοχών.
Το master plan για την απολιγνιτοποίηση εγκρίθηκε την περασμένη εβδομάδα από την Κυβερνητική Επιτροπή που συνεδρίασε υπό την προεδρία του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κωστή Χατζηδάκη. Παρουσιάζοντας το σχέδιο ο υπουργός αναφέρθηκε σε 16 εμβληματικές επενδύσεις στις δύο περιοχές, εκτιμώμενου προϋπολογισμού άνω των 3 δισ. ευρώ. Επιπλέον αυτών, από τις 9 Ιουλίου που «τρέχει» η πρόσκληση υποβολής επενδυτικών προτάσεων στις λιγνιτικές περιοχές έχουν υποβληθεί συνολικά 66 φάκελλοι με επενδυτικές προτάσεις. Στη λίστα (που παρουσιάζει σήμερα το ΑΠΕ-ΜΠΕ) περιλαμβάνονται επενδύσεις στην αγροτική παραγωγή (θερμοκήπια, δενδρώδεις καλλιέργειες, αρδευτικά έργα και δημοπρατήριο αγροτικών προϊόντων), στον τουρισμό (ιαματικός, ποδηλατικός, παραθεριστικές κατοικίες, χιονοδρομικό Βασιλίτσας, πίστα μηχανοκίνητου αθλητισμού), στην υγεία (κέντρο αποκατάστασης), στην κυκλική οικονομία (διαχείριση αποβλήτων, επεξεργασία λυματολάσπης), στην ενέργεια (αιολικά, φωτοβολταϊκά, γεωθερμία, βιομάζα, τηλεθέρμανση, δέσμευση διοξειδίου του άνθρακα), στην εκπαίδευση (ανέγερση πανεπιστημιούπολης, σχολή υφαντουργίας, σχολή πράσινης οικονομίας), στις μεταφορές (διαμετακομιστικό κέντρο), κ.α.
Οι μεγάλες επενδύσεις στις οποίες αναφέρθηκε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κωστής Χατζηδάκης κατά την παρουσίαση του σχεδίου (ορισμένες αναφέρονται και στη λίστα με τα επενδυτικά σχέδια) είναι, υπενθυμίζεται, οι εξής:
1. Δημιουργία φωτοβολταϊκών πάρκων, συνολικής ισχύος 2,3 GW (Δυτική Μακεδονία). Το πρώτο μεγάλο project προς την κατεύθυνση αυτή είναι η κατασκευή πάρκου ισχύος 230 MW, από τον όμιλο ΔΕΗ, επένδυση 133 εκατ. ευρώ
2. Ανάπτυξη φωτοβολταϊκών πάρκων ισχύος 0,5 GW στη Μεγαλόπολη, με πρωταγωνίστρια πάλι τη ΔΕΗ
3. 'Αμεση έναρξη κατασκευής του φωτοβολταϊκού πάρκου των ΕΛΠΕ στην Κοζάνη (Επένδυση 130 εκατ. ευρώ)
4.Μονάδα παραγωγής πράσινου υδρογόνου στη Δυτική Μακεδονία (Solaris)
5. Εγκατάσταση μονάδας αποθήκευσης ενέργειας στη Δυτική Μακεδονία (Eunice)
6. Δημιουργία πρότυπης φαρμακοβιομηχανίας (Μεγαλόπολη)
7. Ανάπτυξη έξυπνης μονάδας υδροπονίας (Δυτική Μακεδονία)
8. Ανάπτυξη έξυπνης μονάδας υδροπονίας (Μεγαλόπολη)
9. Βιομηχανικό πάρκο ηλεκτροκίνησης (Δυτική Μακεδονία)
10. Οικοσύστημα οινικού τουρισμού, στα πρότυπα της Βόρειας Ιταλίας στη Δυτική Μακεδονία
11. Πεδίο ενεργειακής έρευνας και τεχνολογίας, με φορέα υλοποίησης το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας
12. Υπερσύγχρονη κλινική φυσικής αποκατάστασης (Δυτική Μακεδονία)
13. Δημιουργία θεματικού πάρκου ψυχαγωγίας και εκπαίδευσης (Μεγαλόπολη)
14. Δημιουργία μονάδας ενεργειακής αξιοποίησης υπολειμμάτων (Δυτική Μακεδονία)
15. Κέντρο επεξεργασίας βιομάζας (Δυτική Μακεδονία)
16. Δημιουργία επιχειρηματικού πάρκου (Μεγαλόπολη)
Σύμφωνα με τις κυβερνητικές εκτιμήσεις, οι άμεσες και έμμεσες θέσεις εργασίας που δημιουργούνται από την υλοποίηση των επενδυτικών προτάσεων υπερβαίνουν τις αντίστοιχες απώλειες στις λιγνιτικές περιοχές από τα ορυχεία, τις μονάδες ηλεκτροπαραγωγής της ΔΕΗ και τις δορυφορικές δραστηριότητες. Σημειώνεται εξάλλου ότι η υποβολή επενδυτικών προτάσεων συνεχίζεται ενώ το ενδιαφέρον αναμένεται να ενταθεί περαιτέρω όταν - σε συνεννόηση με την ΕΕ - οριστικοποιηθούν τα επαυξημένα κίνητρα ενίσχυσης των επενδυτών που θα ισχύσουν στις λιγνιτικές περιοχές.
Το «πακέτο» των κινήτρων για την προσέλκυση επενδύσεων θα περιλαμβάνει επτά κατηγορίες ενισχύσεων: παροχή επιχορήγησης για νέα επένδυση, φοροαπαλλαγή, φοροελαφρύνσεις, επιδότηση ασφαλιστικών εισφορών, απαλλαγή τελών, δάνειο με ευνοϊκούς όρους, εγγυήσεις. Σε ό,τι αφορά τα ποσοστά επιχορήγησης των επενδύσεων, η πρόταση της κυβέρνησης είναι να αυξηθούν στο 60% για τις μεγάλες επιχειρήσεις (από 25 -35% σήμερα), 70% για τις μεσαίες (από 35 -45%) και 80% για τις μικρές (από 45 -55%). Ο πρόεδρος της Συντονιστικής Επιτροπής του Σχεδίου Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (ΣΔΑΜ), Κωστής Μουσουρούλης είναι σε επαφή με τα υπουργεία Οικονομικών και Ανάπτυξης για την οριστικοποίηση των κινήτρων ενώ έχουν αρχίσει και οι διερευνητικές επαφές με την Κομισιόν.
Σημειώνεται τέλος ότι το συνολικό ποσό από κοινοτικούς και εθνικούς πόρους, από το Ταμείο Γιούνκερ και από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων για τη χρηματοδότηση των δράσεων του ΣΔΑΜ είναι 5,055 δις. ευρώ.
Το ΣΔΑΜ θα τεθεί σε δημόσια διαβούλευση και το τελικό σχέδιο θα εγκριθεί από το υπουργικό συμβούλιο πριν υποβληθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή ως το τέλος του χρόνου.