Μπροστά σε έναν δύσκολο ενεργειακά χειμώνα και με αβέβαιη την έκβαση της ευρωπαϊκής κόντρας για το πλαφόν στο φυσικό αέριο αλλά και την ταχύτητα υλοποίησης των αποφάσεων η κυβέρνηση επιδιώκει να συγκεντρώσει όσο περισσότερα κονδύλια μπορεί για τις επιδοτήσεις στους λογαριασμούς ενέργειας.
Η στόχευση είναι να συνεχιστούν οι επιδοτήσεις για όσο χρειαστεί αλλά να βγαίνουν από τα ταμεία του κράτους όσο γίνεται λιγότερα ποσά για την ενεργειακή στήριξη με δεδομένο ότι τα δημοσιονομικά περιθώρια δεν είναι ανεξάντλητα. Εντός του 2022 το κόστος μέτρων στήριξης ξεπερνά τα 4,6 δις. ευρώ και το προσχέδιο του προϋπολογισμού έχει «μαξιλάρι» 1 δις. ευρώ για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης.
Στην κατεύθυνση οι παρεμβάσεις σε όλο το εύρος της αγοράς με έναν νέο μηχανισμό που βάζει «μπλόκο» στα τυχόν υπερκέρδη των προμηθευτών, άλλους τέσσερις φόρους που ήδη είναι γνωστοί συν την αλλαγή των χρεώσεων ΥΚΩ, δημιουργούν ένα ισχυρό μαξιλάρι ασφαλείας για τις επιδοτήσεις νοικοκυριών και επιχειρήσεων για το ηλεκτρικό ρεύμα και το φυσικό αέριο. Ετσι, το ΥΠΕΝ:
1. Θα προχωρήσει στην αναθεώρηση του υφιστάμενου μηχανισμού παρακράτησης των υπερεσόδων των ηλεκτροπαραγωγών. Έτσι ο μηχανισμός παρακράτησης των υπερεσόδων των παραγωγών που τους δυο πρώτους μήνες απέδωσε 2 δις ευρώ, θα αναπροσαρμοστεί καθώς τον Σεπτέμβριο τα έσοδα ειδικά από τις μονάδες φυσικού αερίου ήταν χαμηλά.
2. Θα επιβάλει τέλος 10 ευρώ/MWh στην ηλεκτροπαραγωγή από φυσικό αέριο. Όπως όλα δείχνουν η ηλεκτροπαραγωγή από φυσικό αέριο θα μείνει εκτός πλαφόν, κάτι το οποίο προβλέπει άλλωστε και ο κανονισμός που υιοθέτησε πρόσφατα το Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας και θα επιβληθεί τέλος 10 ευρώ/MWhστους ηλεκτροπαραγωγούς από φυσικό αέριο. Υπολογίζεται ότι το τέλος αυτό θα αποφέρει έσοδα της τάξης των 400 εκατ. ευρώ ετησίως.
3. Θα δημιουργήσει νέο μηχανισμό παρακράτησης των υπερεσόδων των προμηθευτών ηλεκτρισμού. υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας προανήγγειλε χθες τη δημιουργία ενός ακόμη μηχανισμού για την ανάκτηση των υπερεσόδων των προμηθευτών ηλεκτρισμού. Ο νέος μηχανισμός θα εφαρμοστεί από τον Νοέμβριο και κάθε 11ο μήνα και θα αφορά τα υπερέσοδα του προηγούμενου δεκαμήνου. Τα υπερέσοδα αυτά προκύπτουν σε περιπτώσεις που οι κρατικές επιδοτήσεις οδηγούν σε μηδενισμό των τιμολογίων ρεύματος, εάν η τιμή που έχουν προϋπολογίσει η προμηθευτές είναι τελικώς πολύ υψηλότερη από την τιμή που διαμορφώνεται στη χονδρεμπορική αγορά. Αυτό συνέβη για παράδειγμα το Σεπτέμβριο που η τιμή στη χονδρική αγορά ήταν κατά πολύ χαμηλότερη από ότι είχε προβλεφθεί. Όπως είπε ο κ. Σκρέκας θα υπολογίζονται τα τυχόν επιπλέον έσοδα και η ενδεχόμενη χασούρα των εταιριών και ένα μέρος της θετικής διαφοράς θα επιστρέφεται από τις εταιρίες. Εφόσον η διαφορά είναι αρνητική τότε δεν θα υπάρχει αποζημίωση των εταιριών.
4. Θα φορολογήσει τα υπερέσοδα των διυλιστηρίων και της ΔΕΠΑ. Ο κ. Σκρέκας ανακοίνωσε ότι θα προχωρήσει κανονικά η φορολόγηση των κερδών των εταιριών του κλάδου των πετρελαιοειδών ποσοστό κατ΄ελάχιστον33%, όπως προβλέπει η σχετική κοινοτική κατεύθυνση. Στις εταιρίες ορυκτών καυσίμων που θα φορολογηθούν επιπλέον θα συμπεριληφθεί και η ΔΕΠΑ.
5. Εντός του Νοεμβρίου θα καταλογίσει τον επιπλέον φόρο 90% στα υπερέσοδα των ηλεκτροπαραγωγών για την περίοδο Σεπτεμβρίου 2021 – Ιουνίου 2022.
6. Παράλληλα με τις αλλαγές στις χρεώσεις των Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ) και οι οποίες καταβάλλονται από τους καταναλωτές το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας προσδοκά να συγκεντρώσει περί τα 300 εκατ. ευρώ σε ετήσια βάση για τον Μόνιμο Μηχανισμό Αντιστάθμισης Κινδύνου, έναν καινούριο «κουμπαρά» που προορίζεται για την αντιμετώπιση μελλοντικών ενεργειακών κρίσεων.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι μέχρι σήμερα οι επιδοτήσεις των λογαριασμών των τελικών καταναλωτών έχουν ανέλθει σε περίπου 7 δις ευρώ εκ των οποίων το 70% έχει προέλθει από το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης στο οποίο κατευθύνονται τα έσοδα από την πώληση δικαιωμάτων ρύπων, τα υπερέσοδα των παραγωγών ΑΠΕ, αλλά και τα υπερέσοδα των παραγωγών ηλεκτρισμού μετά τον Ιούλιο. Το υπόλοιπο 30% έχει προέλθει από τον προϋπολογισμό και ο στόχος της κυβέρνησης είναι να παραμείνει σε αυτά τα επίπεδα η αναλογία.