Σύμφωνα με το Δεκαετές Πρόγραμμα Ανάπτυξης 2024-2033 του ΑΔΜΗΕ, που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης, η προτεραιότητα δίνεται στις νέες διασυνδέσεις με Ιταλία, Τουρκία, Αλβανία, καθώς και στην αναβάθμιση της διασύνδεσης με Βόρεια Μακεδονία. Οι παρεμβάσεις αυτές στοχεύουν στη σταθερότητα του ηλεκτρικού συστήματος, τη μεγαλύτερη διείσδυση ΑΠΕ και τη βελτίωση της λειτουργίας των αγορών ενέργειας στην περιοχή.
Ο συνολικός προϋπολογισμός της νέας ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Ιταλίας ανέρχεται σε περίπου 1,2 δισ. ευρώ. Το έργο, που προωθείται από τον ΑΔΜΗΕ σε συνεργασία με τον ιταλικό διαχειριστή TERNA, αναμένεται να ολοκληρωθεί το δεύτερο εξάμηνο του 2031.
Οι δύο διαχειριστές μοιράζονται ισόποσα το κόστος (50%-50%), με στόχο την αύξηση της μεταφορικής ικανότητας μεταξύ Ελλάδας και Ιταλίας από 500 MW σε 1.000 MW. Με βάση το Δεκαετές Πρόγραμμα Ανάπτυξης του ΑΔΜΗΕ (2024-2033), η νέα διασύνδεση θα διευκολύνει την αυξημένη διείσδυση ΑΠΕ και στα δύο ενεργειακά συστήματα, ενώ παράλληλα θα ενισχύσει τη λειτουργική σύγκλιση των αγορών ηλεκτρικής ενέργειας.
Το εκτιμώμενο κόστος του έργου έχει υπολογιστεί με επιμερισμό 50% μεταξύ των δύο Διαχειριστών, με το «ελληνικό» τμήμα της διασύνδεσης να εκτιμάται στα 606 εκατ. ευρώ. Η διασύνδεση ξεκίνησε να συζητείται ήδη από τον Νοέμβριο του 2020, όταν ο ΑΔΜΗΕ και η TERNA συγκρότησαν κοινή ομάδα εργασίας. Μετά από ανάλυση των διαθέσιμων τεχνοοικονομικών λύσεων, αποφασίστηκε ότι η πλέον ενδεδειγμένη επιλογή είναι η κατασκευή νέου διπολικού συνδέσμου Συνεχούς Ρεύματος 400kV, με ονομαστική ισχύ 1.000 MW. Ο σύνδεσμος θα διαθέτει μετατροπείς τάσης, ενώ η επιστροφή ρεύματος θα γίνεται είτε μέσω θαλάσσης είτε μέσω μεταλλικού αγωγού επιστροφής. Το συνολικό μήκος της όδευσης θα ανέρχεται σε 275 km, εκ των οποίων 220 km θα είναι υποβρύχια καλώδια και 55 km υπόγεια καλώδια.
Στο Δεκαετές Πρόγραμμα Ανάπτυξης του ΑΔΜΗΕ (2024-2033), που εγκρίθηκε από τη ΡΑΑΕΥ, περιλαμβάνεται επίσης η νέα διασύνδεση Ελλάδας – Τουρκίας, ένα έργο στρατηγικής σημασίας για την ενίσχυση της περιφερειακής ενεργειακής συνεργασίας. Πρόκειται για μια νέα διασυνδετική Γραμμή Μεταφοράς 400 kV μεταξύ των δύο χωρών, με ορίζοντα ολοκλήρωσης έως το 2029.
Το έργο έχει ήδη συμπεριληφθεί στο σχέδιο λίστας έργων του TYNDP 2022 του ENTSO-E, γεγονός που αναδεικνύει τη σημασία του για τη διασύνδεση των ευρωπαϊκών ενεργειακών δικτύων. Η νέα γραμμή θα κατασκευαστεί παράλληλα με την υφιστάμενη διασύνδεση, με ονομαστική ικανότητα μεταφοράς 2.000 MVA. Με την ολοκλήρωσή του, το έργο θα αυξήσει τη μεταφορική ικανότητα μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας κατά 600 MW και προς τις δύο κατευθύνσεις, θα επιτρέψει μεγαλύτερη διείσδυση ΑΠΕ στο ελληνικό σύστημα και θα συμβάλει στη λειτουργική σύγκλιση των αγορών ενέργειας στην περιοχή. Ο συνολικός προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται σε 32,55 εκατ. ευρώ, ωστόσο, η ΡΑΑΕΥ έχει ζητήσει επιπλέον στοιχεία από τον ΑΔΜΗΕ σχετικά με το κόστος και τις τεχνικές προδιαγραφές της διασύνδεσης.
Στο Δεκαετές Πρόγραμμα Ανάπτυξης του ΑΔΜΗΕ περιλαμβάνεται επίσης η νέα ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας – Αλβανίας, η οποία προωθείται στο πλαίσιο της συνεργασίας του ΑΔΜΗΕ με τον Αλβανό Διαχειριστή OST. Πρόκειται για ένα νέο διασυνδετικό έργο Γραμμής Μεταφοράς 400 kV, με ορίζοντα ολοκλήρωσης το δεύτερο εξάμηνο του 2030.
Η νέα γραμμή θα συνδέει το ΚΥΤ Θεσπρωτίας στην Ελλάδα με τον Υ/Σ Fier στην Αλβανία, με συνολικό μήκος 170 km, εκ των οποίων 45 km θα κατασκευαστούν εντός της ελληνικής επικράτειας. Θα διαθέτει ονομαστική ικανότητα μεταφοράς 2.000 MVA και προβλέπεται ότι θα αυξήσει τη μεταφορική ικανότητα μεταξύ των δύο χωρών κατά τουλάχιστον 200 MW και προς τις δύο κατευθύνσεις.
Το κόστος κατασκευής του ελληνικού τμήματος της διασύνδεσης εκτιμάται στα 15,3 εκατ. ευρώ, ενισχύοντας τη διασυνδεσιμότητα του ελληνικού συστήματος με τις ενεργειακές αγορές της Βαλκανικής.
Στο πλαίσιο της ενίσχυσης των διασυνοριακών υποδομών, προγραμματίζεται και η αναβάθμιση της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Βόρειας Μακεδονίας, με στόχο την αύξηση της μεταφορικής ικανότητας της υφιστάμενης εναέριας Γραμμής Μεταφοράς 400 kV Μελίτη - Bitola. Η αναγκαιότητα του έργου προέκυψε από τις μελέτες διερεύνησης των αναγκών ενίσχυσης του Ευρωπαϊκού Δικτύου Μεταφοράς, καθώς και από τη στρατηγική αναβάθμισης των ενεργειακών διασυνδέσεων της περιοχής. Το έργο έχει ήδη συμπεριληφθεί στη λίστα έργων του TYNDP 2022 του ENTSO-E, ενώ σύμφωνα με το Δεκαετές Πρόγραμμα Ανάπτυξης (2024-2033) του ΑΔΜΗΕ, η σκοπιμότητα υλοποίησής του θα εξεταστεί το επόμενο διάστημα από κοινή ομάδα εργασίας των δύο Διαχειριστών.
