Οι 17 Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ), μέρος της Ατζέντας 2030, υιοθετήθηκαν από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) το 2015 και αποτελούν κάλεσμα και αυτοδέσμευση των χωρών για έναν νέο τρόπο συμβίωσης και κατοίκησης του πλανήτη. Περιγράφουν ως κοινό προορισμό όλων την εξάλειψη της φτώχειας και των ανισοτήτων, την προστασία του περιβάλλοντος και την προαγωγή της ειρήνης και της ευημερίας, θέτοντας ως χρονικό ορόσημο επίτευξης το 2030.
Με σημείο αναφοράς την Ατζέντα 2030 και τους 17 Στόχους, όλες οι χώρες έκτοτε καταθέτουν στον ΟΗΕ εκθέσεις, αποτυπώνοντας την πρόοδό τους σε επίπεδο πολιτικών αλλά και ορισμένων κοινώς αποδεκτών δεικτών μέτρησης. Οι εκθέσεις κατατίθενται εθελοντικά από τις χώρες, όποτε εκείνες επιλέξουν, και παρουσιάζονται στο High Level Political Forum.
Η Ελλάδα κατέθεσε την πρώτη έκθεση το 2018, ενώ αυτή που είναι η δεύτερη Έκθεση για τη χώρα είναι η πρώτη που αναρτάται για δημόσια διαβούλευση και ενημέρωση.
Η διαβούλευση επέχει κεντρικό ρόλο στην Έκθεση του 2022, καθώς γίνεται ολοένα και πιο σαφής στις σύγχρονες κυβερνήσεις η διαπίστωση ότι για την επίτευξη των Στόχων δεν αρκεί μια σειρά μέτρων πολιτικής αλλά απαιτείται η κινητοποίηση όλων των πόρων της κοινωνίας.
Το εν λόγω Σχέδιο Έκθεσης περιγράφει τις επιλογές της Ελλάδας για ένα μοντέλο βιώσιμης ανάπτυξης που δεν αφήνει κανέναν πίσω από το 2018 έως και το 2021. Περιλαμβάνει τις σημαντικότερες εξελίξεις σε όλα τα επίπεδα. Μεγάλη σημασία αποδίδεται στους θεσμούς, τόσο εκείνους που δημιουργούν το θεμέλιο για την παρακολούθηση της πορείας της Χώρας όπως το Επιτελικό Κράτος όσο και σε εκείνους που συνδέονται με την επίτευξη συγκεκριμένων στόχων, ιδίως του ΣΒΑ 16. Εντός του θεσμικού περιβάλλοντος εμπίπτουν και εμβληματικές νομοθετικές πρωτοβουλίες που βελτιώνουν σημαντικά τις προϋποθέσεις για την επίτευξη των ΣΒΑ όπως και συνεργασίες για τον ίδιο σκοπό. Αξιόλογη θέση επίσης επέχουν τα εργαλεία επίτευξης και τα εθνικά πλαίσια που υποστηρίζουν τους 17 Στόχους.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα βιώσιμης ανακατεύθυνσης είναι το ελληνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας με προϋπολογισμό 31δις ευρώ για δράσεις πράσινης και ψηφιακής μετάβασης, κοινωνικής ανάπτυξης και συνοχής και μετασχηματισμού της οικονομίας. Εξίσου σημαντικές είναι και οι δεσμεύσεις της κυβέρνησης στα ετήσια Ενοποιημένα Σχέδια Κυβερνητικής Πολιτικής, το Εθνικό Σχέδιο Μεταρρυθμίσεων και τη σειρά Εθνικών Σχεδίων Δράσης για βασικές παραμέτρους της κοινωνικής δικαιοσύνης και της προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος.
Η κατάρτιση της Έκθεσης, δεν αποσκοπεί στην εξιδανίκευση της εικόνας μιας χώρας αλλά συνιστά άσκηση αποτύπωσης και διερεύνησης τόσο των δυνατών σημείων της όσο και των αδύναμων που χρήζουν προσοχής. Είναι, ωστόσο, αξιοσημείωτο ότι η παρούσα Έκθεση φανερώνει ότι η Ελλάδα διαγράφει πορεία προς τη σωστή κατεύθυνση με πολλούς δείκτες Βιώσιμης Ανάπτυξης να σημειώνουν είτε μεγάλη είτε μικρή αλλά σταθερή πρόοδο, ενίοτε και καλύτερα από πολλές χώρες της Ε.Ε.
Μεταξύ των θετικών αποτελεσμάτων που καταγράφονται είναι η μείωση της φτώχειας και της ανεπαρκούς κατοικίας, η μείωση των εισοδηματικών ανισοτήτων, η μείωση της ανεργίας, ο δραστικός περιορισμός της πρόωρης εγκατάλειψης της εκπαίδευσης, η σχεδόν καθολική πρόσβαση σε υποδομές υγιεινής, η αύξηση της συμμετοχής γυναικών σε επαγγελματικές θέσεις ευθύνης, η αύξηση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στην κατανάλωση ρεύματος, ο σημαντικός περιορισμός εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου και η σημαντική μείωση στα θανατηφόρα τροχαία ατυχήματα και στις ανθρωποκτονίες.
Στην Έκθεση αναφέρονται, ασφαλώς, και διαχρονικά ζητούμενα σε σχέση με τους ΣΒΑ, πολλά παλαιότερα ακόμα και της οικονομικής κρίσης, όπου τα μέτρα πολιτικής χρήζουν ενίσχυσης ή και αναθεώρησης όπως οι πολύ χαμηλοί δείκτες δημογραφικής ανανέωσης του πληθυσμού, η υψηλή ανεργία των γυναικών και των νέων, οι ανισότητες μεταξύ των φύλων, η ανάγκη ενίσχυσης του δημοσίου συστήματος υγείας που κατέστη σαφής με την πανδημία, η ανάγκη επιτάχυνσης της ανταπόκρισης της Δικαιοσύνης στα ζητήματα της κοινωνίας και της οικονομίας και η διαχρονικά αργή διευθέτηση της διαχείρισης των απορριμμάτων με βιώσιμο τρόπο.
Η Κυβέρνηση έχει καταγράψει τις επίμονες συστημικές προκλήσεις και ανταποκρίνεται με στοχευμένα εθνικά σχέδια δράσης, μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις όπως είναι το εθνικό σχέδιο για την ισότητα των φύλων και το επικείμενο για τη νεολαία, η αναδιοργάνωση της δικαιοσύνης, η ενίσχυση της δημόσιας υγείας, η στήριξη της εργασίας και της επιχειρηματικότητας γυναικών και νέων και η επιτάχυνση του εκσυγχρονισμού της διαχείρισης απορριμμάτων.
Η διαβούλευση του σχεδίου της Έκθεσης θα διαρκέσει μέχρι τις 26 Μαΐου 2022, ημέρα Πέμπτη και ώρα 21:00.
H έκθεση βρίσκεται αναρτημένη ΕΔΩ
