Ειδικό κεφάλαιο στο αναπτυξιακό σχέδιο της κυβέρνησης αποτελεί η κυκλική οικονομία, σύμφωνα με όσα ανέφερε ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σωκράτης Φάμελλος, σε ομιλία του στο συνέδριο του ΣΕΒ, που πραγματοποιήθηκε σήμερα σε κεντρικό ξενοδοχείο της Αθήνας. Όπως τόνισε, η κυκλική οικονομία είναι ταυτόχρονα μια απάντηση στο θέμα της κλιματικής αλλαγής και μια ευκαιρία σε μια Ευρώπη που είναι φτωχή σε φυσικούς πόρους. «Πολύ περισσότερο για την Ελλάδα, αποτελεί μεγάλη πρόκληση και ανάγκη, καθώς έχουμε μεγαλύτερη καθυστέρηση στο παραγωγικό μοντέλο. Επίσης, έχουμε μεγάλη υστέρηση κουλτούρας, και επιχειρηματικής και κοινωνικής, όσον αφορά στην επαναχρησιμοποίηση - όχι μόνο στην ανακύκλωση. Με τους φυσικούς πόρους της χώρας έχουμε τη δυνατότητα να αναπαράγουμε και εργασία και υπεραξία. Αυτό είναι μεγάλη πρόκληση για την Ελλάδα που βρίσκεται στην έξοδο από την οικονομική κρίση, στην έξοδο από το Πρόγραμμα, και μπορεί και έχει τη δυνατότητα να σχεδιάσει παραγωγικό και αναπτυξιακό μοντέλο» ανέφερε ο κ. Φάμελλος. Η κυκλική οικονομία, όπως πρόσθεσε ο αν. υπουργός, είναι ειδικό κεφάλαιο στο αναπτυξιακό σχέδιο της κυβέρνησης που αυτή τη περίοδο συζητείται με τους θεσμούς. «Το κυβερνητικό συμβούλιο οικονομικής παραγωγής έχει ήδη αποφασίσει την ανάπτυξη ειδικής διυπουργικής πρωτοβουλίας για την κυκλική οικονομία, το οποίο συντονίζει το δικό μας υπουργείο. Υπάρχει ειδική διυπουργική επιτροπή που έχει προετοιμάσει το πλαίσιο της δημόσιας πολιτικής για την κυκλική οικονομία, η οποία υπεγράφη από όλους τους υπουργούς στις 17 Απριλίου. Επίσης, έχει ολοκληρωθεί η υπογραφή της απόφασης αυτής, την οποία σύντομα θα δημοσιοποιήσει η κυβέρνηση. Αυτό είναι η καλύτερη απάντηση στο ότι απαιτείται στρατηγική και δημόσια πολιτική για την κυκλική οικονομία». Επίσης, πρόσθεσε ότι στη κατεύθυνση αυτή απαιτούνται μέτρα, όπως ισχυρές μεταρρυθμίσεις στο επίπεδο των προδιαγραφών και των κανόνων της αγοράς. Επίσης, σε ό,τι αφορά στις χρηματοδοτήσεις, στόχος είναι όλα τα προγράμματα (αναπτυξιακός νόμος, ευρωπαϊκά χρηματοδοτικά εργαλεία κ.ά.) να έχουν κανόνες κυκλικότητας. Παράλληλα, τόνισε ότι συγκροτείται ειδικό φόρουμ (διαδικτυακό και φυσικό) για την κυκλική οικονομία, όπου θα παρουσιάζονται καλές πρακτικές. Σημειώνεται ότι, όπως προέκυψε από τα συμπεράσματα μελέτης της Deloitte που παρουσιάστηκαν στο συνέδριο, η κυκλική οικονομία θα μπορούσε να συνεισφέρει στον στόχο κάλυψης του επενδυτικού κενού που κατέγραψε η ελληνική οικονομία τα τελευταία χρόνια, και που αγγίζει περί τα 100 δισ. ευρώ. Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ Τί εννοούμε όμως με τον όρο: Κυκλική Οικονομία; Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η έννοια της κυκλικής οικονοµίας έρχεται να ανταποκριθεί στην φιλοδοξία για αειφόρο ανάπτυξη στα πλαίσια της αυξανόµενης πίεσης από την παραγωγή και κατανάλωση των πόρων και του περιβάλλοντος του πλανήτη. Έως τώρα, η οικονοµία λειτουργούσε κυρίως σύµφωνα µε το µοντέλο «παίρνω-φτιάχνω-απορρίπτω» - ένα γραµµικό µοντέλο στο οποίο κάθε προϊόν αναπόφευκτα φτάνει στο «τέλος της ωφέλιµης ζωής» του. Πολύτιµα υλικά χρησιµοποιούνται για την παραγωγή τροφίµων, την κατασκευή υποδοµών και κατοικιών, την παραγωγή καταναλωτικών αγαθών ή την παροχή ενέργειας. Όταν τα προϊόντα αυτά καταναλωθούν ή δεν είναι πλέον απαραίτητα, τότε απορρίπτονται. Ωστόσο, η αύξηση του πληθυσµού αλλά και του πλούτου καθιστά τη ζήτηση για σπάνιες πρώτες ύλες µεγαλύτερη από ποτέ, και οδηγεί σε υποβάθµιση του περιβάλλοντος. Τα µέταλλα και τα µεταλλεύµατα, τα ορυκτά καύσιµα, οι ζωοτροφές και τα τρόφιµα, αλλά και το καθαρό νερό και τα γόνιµα εδάφη έχουν ακριβύνει. Κάθε χρόνο στην ΕΕ, χρησιµοποιούνται σχεδόν 15 τόνοι υλικών ανά άτοµο, ενώ κάθε πολίτης της ΕΕ παράγει, κατά µέσο όρο, πάνω από 4,5 τόνους αποβλήτων ετησίως, εκ των οποίων πάνω από το µισό καταλήγει σε ΧΥΤΑ. Η γραµµική οικονοµία, η οποία βασίζεται αποκλειστικά στην εξόρυξη πόρων, δεν αποτελεί πλέον βιώσιµη επιλογή. Η µετάβαση σε µια κυκλική οικονοµία προϋποθέτει αλλαγή της εστίασης στην επαναχρησιµοποίηση, επισκευή, ανανέωση και ανακύκλωση υφιστάµενων υλικών και προϊόντων. Ό,τι προηγουµένως θεωρούνταν «απόβλητο», µπορεί να µετατραπεί σε πρώτες ύλη. Η κυκλική οικονοµία γίνεται καλύτερα κατανοητή εξετάζοντας τα φυσικά, βιοσυστήµατα που λειτουργούν µε βέλτιστο τρόπο διότι το καθένα από τα στοιχεία τους εντάσσεται στο σύνολο. Τα προϊόντα σχεδιάζονται µε στόχο να εντάσσονται σε κύκλους υλικών, µε αποτέλεσµα τα υλικά να µεταφέρονται µε τέτοιον τρόπο ώστε η προστιθέµενη αξία να διατηρείται όσο το δυνατόν περισσότερο - ενώ τα υπολειµµατικά απόβλητα να προσεγγίζουν το µηδέν. Η µετάβαση σε µια κυκλική οικονοµία απαιτεί τη συµµετοχή και δέσµευση πολλών διαφορετικών οµάδων ανθρώπων. Ο ρόλος των υπευθύνων χάραξης πολιτικής είναι να παρέχουν τις βασικές προϋποθέσεις, την προσβλεψιµότητα και την αυτοπεποίθηση στις επιχειρήσεις, να ενισχύουν το ρόλο των καταναλωτών, και να ορίζουν πώς οι πολίτες µπορούν να εξασφαλίσουν τα οφέλη των αλλαγών που πραγµατοποιούνται. Ο επιχειρηµατικός κόσµος είναι σε θέση να επανασχεδιάσει ολόκληρες αλυσίδες προσφοράς, µε σκοπό την αποδοτικότητα των πόρων και την κυκλικότητα. Μια τέτοια συστηµική µετάβαση υποστηρίζεται από τις εξελίξεις στις τεχνολογίες της πληροφορίας και της επικοινωνίας, αλλά και από την κοινωνική αλλαγή. Έτσι, η κυκλική οικονοµία µπορεί να δηµιουργήσει νέες αγορές που θα ανταποκρίνονται στην αποµάκρυνση της κατανάλωσης από το παραδοσιακό ιδιοκτησιακό καθεστώς, και την προσέγγισή της στη χρήση, την επαναχρησιµοποίηση και τον διαµοιρασµό προϊόντων, συµβάλλοντας παράλληλα στην αύξηση και τη βελτίωση της απασχόλησης. Η Ευρώπη έχει ήδη προετοιµάσει το έδαφος για αυτή τη µετάβαση: µια Ευρώπη αποδοτική από πλευράς πόρων είναι µία από τις βασικές πρωτοβουλίες της στρατηγικής Ευρώπη 2020, η οποία συντονίζει δράσεις σε πολλούς τοµείς πολιτικής, ώστε να διασφαλιστεί η αειφόρο ανάπτυξη και η απασχόληση µέσω της καλύτερης χρήσης των πόρων.