«Γνωρίζουν πολύ καλά την ακρίβεια Μητσοτάκη εφόσον το 70% δυσκολεύεται ή αδυνατεί να πληρώσει το ρεύμα», δήλωσε ο τομεάρχης Περιβάλλοντος και Ενέργειας και βουλευτής Β’ Θεσσαλονίκης του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, Σωκράτης Φάμελλος, σε συνέντευξη που παραχώρησε στο ραδιοφωνικό σταθμό «Στο Κόκκινο, 105,5» και στους δημοσιογράφους, Γ. Μελιγγώνη και Γ. Τραπεζιώτη.
Η κυβέρνηση, πρόσθεσε, έχει τροφοδοτήσει ένα ράλι ακρίβειας πολύ πριν από την ουκρανική κρίση, όλο στην πλάτη των καταναλωτών και για αυτό η ουκρανική κρίση βρήκε την Ελλάδα αδύναμη και ευάλωτη και τους καταναλωτές, νοικοκυριά και επιχειρήσεις, ήδη επιβαρυμένους με 8 δισ. ευρώ που είναι το επιπλέον ετήσιο κόστος της ακρίβειας στο ρεύμα. Σε αυτό προστίθεται ο δεκαπλασιασμός των τιμών φυσικού αερίου.
Στάθηκε ειδικότερα στην επιλογή της κυβέρνησης να ιδιωτικοποιήσει τους ενεργειακούς φορείς, να αφαιρέσει δηλαδή εργαλεία άσκησης πολιτικής από την πολιτεία και επισήμανε το πρόβλημα που δημιούργησε η μείωση του λιγνίτη με την ταυτόχρονη αύξηση του μεριδίου του φυσικού αερίου στο μείγμα της ηλεκτροπαραγωγής και για την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας. «Η μείωση της λιγνιτικής παραγωγής με τη βίαιη, χωρίς σχέδιο και δήθεν απολιγνιτοποίηση αύξησε την ενεργειακή μας ανασφάλεια. Το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα του ΣΥΡΙΖΑ το 2018 προέβλεπε τη συμμετοχή του λιγνίτη κατά 20% και την ομαλή απεξάρτηση από λιγνίτη και φυσικό αέριο. Αεριοποίηση και όχι απολιγνιτοποίηση ήταν το πραγματικό σχέδιο της κυβέρνησης Μητσοτάκη και μάλιστα η αντικατάσταση των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ από μονάδες ιδιωτών. Αυτές τις επιλογές πληρώνουν πολύ ακριβά σήμερα οι καταναλωτές στην Ελλάδα».
Ο Σ.Φάμελλος υπογράμμισε στη συνέχεια ότι το αγαθό της ενέργειας δεν μπορεί να προσφέρεται για αισχροκέρδεια, ακραία κερδοσκοπία. «Αυτό μάς μαθαίνει η σημερινή κρίση. Μάς μαθαίνει ακόμη ότι η πολιτεία, το κράτος πρέπει να ελέγχει την αγορά ενέργειας και να διασφαλίζει την πρόσβαση στο αγαθό αυτό σε προσιτές τιμές και μάλιστα σε καθαρή ενέργεια. Αυτό μπορεί να το διασφαλίσει μόνο μία ισχυρή πολιτεία που είναι και βασική αρχή του Προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ για την επόμενη μέρα».
Σχολίασε ακόμη ότι ο επταπλασιασμός, όπως είπε, του τιμολογίου της ΔΕΗ έγινε παράλληλα με τον εξαπλασιασμό της αμοιβής του Διευθύνοντος Συμβούλου, κ. Στάσση, και τον τετραπλασιασμό των Διευθυντών που έχουν πάει στη ΔΕΗ από την «αγορά». «Αυτή είναι απελευθέρωση της ΔΕΗ από το ζουρλομανδύα του δημοσίου όπως έλεγε το 2019 ο κος Χατζηδάκης».
Για τα 2,5 δισ. ευρώ ζημιές που τάχατες εμφάνιζε η ΔΕΗ το 2019 αποσαφήνισε: «Επί της αρχής πρόκειται για κάποιες λογιστικές εγγραφές και όχι πραγματικές ζημίες. Τα «περίφημα» 900 εκατ. ευρώ, και όχι 2,5 δισ. ευρώ, περιλαμβάνουν τη (λογιστική) απομείωση της αξίας ύψους 243 εκατ. ευρώ των υπό αποεπένδυση σταθμών Μελίτης και Μεγαλόπολης, καθώς και εφάπαξ επιπτώσεις από προβλέψεις αποζημιώσεων προσωπικού (164 εκατ. ευρώ), τόκων υπερημερίας (109 εκατ. ευρώ) που αμφισβητούνται δικαστικά κ.λπ. Μέχρι και το πρώτο εξάμηνο του 2018 η ΔΕΗ ήταν κερδοφόρα και οι όποιες ζημιές εμφανίστηκαν το δεύτερο εξάμηνο του 2018. Μείωσε επίσης το δανεισμό της κατά 1 δισ. ευρώ ενώ συνέχισε τις επενδύσεις και σε ΑΠΕ. Αυτά δεν μπορεί να είναι χαρακτηριστικά μίας «χρεωκοπημένης» επιχείρησης».
«Τώρα η κοινωνία και οι παραγωγικές δυνάμεις έχουν χρεωκοπήσει για να παίρνουν χρυσές αμοιβές και μπόνους τα γαλάζια παιδιά της ΔΕΗ», είπε χαρακτηριστικά και επικεντρώθηκε στο γεγονός ότι η ΔΕΗ είχε μετατραπεί σε αμιγώς κερδοσκοπική επιχείρηση, πριν από την αύξηση μετοχικού κεφαλαίου που έδωσε την πλειοψηφία στους ιδιώτες. «Οι πρώτες αυξήσεις έγιναν τον Σεπτέμβριο του 2019, σχεδόν μόλις ανέλαβε η κυβέρνηση Μητσοτάκη. Τότε, ακόμη, πλειοψηφία (51%) είχε το δημόσιο όπως και με την απόφαση της βίαιης απολιγνιτοποίησης, τη λήψη δανείων με ρήτρα άνθρακα και τόσες λανθασμένες επιλογές που κόστισαν ακριβά στην κοινωνία και την οικονομία. Η επανάκτηση του 51% του μετοχικού κεφαλαίου της ΔΕΗ θα ισχυροποιήσει αφενός τη θέση του Δημοσίου και αφετέρου θα στείλει το μήνυμα ότι η ενέργεια δεν είναι αμιγώς προϊόν κερδοσκοπίας και αυτό πρέπει να διασφαλίζεται από το κράτος. Η ΔΕΗ πρέπει βασικά να ανακτήσει το διαχρονικό κοινωνικό και αναπτυξιακό της ρόλο».
Ο Σ.Φάμελλος αναφέρθηκε επίσης στην πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ για τη μη αποκοπή της ρευματοδότησης για τα νοικοκυριά που δεν μπορούν να πληρώσουν τη ληστρική ρήτρα Μητσοτάκη, πρόταση που έχει καταθέσει και με τροπολογία ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ στη Βουλή, η οποία όμως δεν έγινε δεκτή από την κυβέρνηση. «Πρόταση και σχετική τροπολογία έχουμε καταθέσει, και θεωρούμε αναγκαία τη θέσπιση ανώτατου συντελεστή κέρδους 5% στην παραγωγή ενέργειας, που σε συνθήκες κρίσης μπορεί να γίνει και μικρότερος».
Ειδική μνεία έκανε επιπλέον στα υπερκέρδη στην αγορά ενέργειας. «Τα προκλητικά υπερκέρδη ξεκίνησαν να παράγονται από τον Ιούλιο του 2021 και τα οποία, ως Τομέας Περιβάλλοντος και Ενέργειας του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, υπολογίσαμε στα 2,2 δισ. ευρώ για αυτό το διάστημα. Από αυτά δεν έχει φορολογηθεί και επιστραφεί στους καταναλωτές ούτε ένα ευρώ μέχρι σήμερα, η ΔΕΗ «σέρνει» το χορό της αισχροκέρδειας, αφού αυτή αφορά το 75% των υπερκερδών εν μέσω ακραίας κρίσης ακρίβειας και η κυβέρνηση χρησιμοποιεί διάφορους τρόπους για να μειώσουν το τελικό ποσό. Για παράδειγμα αφαιρώντας τις εκπτώσεις από τα εμπορικά τιμολόγια».
«Η δήθεν κατάργηση της ρήτρας αναπροσαρμογής οδήγησε σε νέα γενιά υπερκερδών αυτή τη φορά στην προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας που, μόνο για τον μήνα Σεπτέμβριο, υπολογίζεται στα 500 εκατ. ευρώ. Υπερκέρδη που χρηματοδοτούνται από άδικες χρεώσεις σε λογαριασμούς που έχουν πληρώσει οι καταναλωτές και από τα αυξημένα φορολογικά έσοδα. Πρόκειται για τον φαύλο κύκλο επιδότησης της ακρίβειας. Δεν έχει φορολογηθεί επίσης ούτε ένα ευρώ από τον δεκαπλασιασμό των κερδών της ΔΕΠΑ Εμπορίας για το 2021, που έφτασαν στα 350 εκατ. ευρώ και μάλιστα πολύ πριν τον πόλεμο στην Ουκρανία».
Ο Σ.Φάμελλος σημείωσε πως χρειάζεται ανασχεδιασμός της δομής, του τρόπου λειτουργίας της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, κάτι που παραδέχεται πλέον και η Ευρ. Επιτροπή, λαμβάνοντας υπόψη και τα νέα δεδομένα που δημιουργούν πλέον οι ΑΠΕ με την αποθήκευση καθαρής ενέργειας. «Πρώτο μέτρο όμως είναι ο έλεγχος της αγοράς. Αν δεν αντιμετωπιστεί η αισχροκέρδεια και τα υπερκέρδη τότε όλες οι ρυθμίσεις, πλαφόν και επιδοτήσεις, θα χρηματοδοτούν άδικα κέρδη!».
Κλείνοντας τέλος ξεκαθάρισε ότι: «Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ υποστηρίζει τη μετάβαση στην πράσινη ενέργεια γιατί οι ΑΠΕ είναι η μόνη διέξοδος που έχουμε για να αντιμετωπίσουμε την κλιματική κρίση η οποία είναι ο ελέφαντας στο δωμάτιο και αμφισβητεί την επιβίωση και την κοινωνική δικαιοσύνη. Με ξεκάθαρους κανόνες βέβαια για τη χωροθέτηση των ΑΠΕ και πλουραλισμό των παραγωγών και όχι με νέα ολιγοπώλια». Θύμισε ακόμη ότι η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ είχε ξεκινήσει τη διαδικασία αναθεώρησης του Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου για τις ΑΠΕ, όπως και την εκπόνηση των Ειδικών Περιβαλλοντικών Μελετών για όλες τις Περιοχές Προστασίας της Ελλάδας, ώστε να προστατεύσει το φυσικό μας κεφάλαιο, αλλά και των δασικών χαρτών για την προστασία των δασών. «Στο δικό μας πρόγραμμα διακυβέρνησης βάζουμε προτεραιότητα στον πλουραλισμό στην παραγωγή καθαρής ενέργειας «από τα κάτω» μέσω ενεργειακών κοινοτήτων και από την αυτοπαραγωγή αυτοκατανάλωση. Μην ξεχνάτε ότι ο κ. Μητσοτάκης με την ανάληψη της κυβέρνησης σταμάτησε το πρόγραμμα του ΕΣΠΑ για την επιδότηση των ενεργειακών κοινοτήτων και αφαίρεσε την προτεραιότητα που είχαν για τη σύνδεση στο δίκτυο».
