Ο κύριος σκοπός του διαδικτυακού αυτού σεμιναρίου είναι να εξετάσει και να αναλύσει τις τελευταίες γεωπολιτικές εξελίξεις και τον αντίκτυπό τους στην ενεργειακή ασφάλεια στην ευρύτερη περιοχή της ΝΑ Ευρώπης και της Ανατολικής Μεσογείου εν μέσω των συνεχιζόμενων συγκρούσεων στην Ουκρανία και την Μέση Ανατολή.
Βασική πηγή ανησυχίας για την ΕΕ εξακολουθεί να είναι η ενεργειακή ασφάλεια παρά την πρόοδο που έχει σημειώσει η περιοχή όσον αφορά τον απογαλακτισμό της από τις εισαγωγές φυσικού αερίου της Ρωσίας. Πραγματικά, τα τελευταία τρία χρόνια οι ευρωπαϊκές χώρες αύξησαν σημαντικά το μερίδιο των ΑΠΕ στο ενεργειακό τους μείγμα, μειώνοντας την εξάρτησή τους από το ρωσικό φυσικό αέριο και αναπληρώνοντας με ταχείς ρυθμούς τα επίπεδα αποθήκευσης φυσικού αερίου. Ωστόσο, δεν έχουν φτάσει ακόμη σε ικανοποιητικό επίπεδο ενεργειακής ασφάλειας.
Ταυτόχρονα, χάρη στις σχετικά ήπιες καιρικές συνθήκες το χειμώνα του 2023-2024, η ζήτηση για ορυκτά καύσιμα παρέμεινε χαμηλή, βοηθώντας στις προσπάθειες ενεργειακής μετάβασης σε πολλές χώρες. Επίσης, η έγκαιρη πλήρωση των υπόγειων εγκαταστάσεων αποθήκευσης αερίου το περασμένο καλοκαίρι στις περισσότερες χώρες συνέβαλε στη διασφάλιση επαρκών επιπέδων αποθεμάτων.
Ωστόσο, παραμένουν πιεστικά ερωτήματα σχετικά με το εάν όλες αυτές οι προετοιμασίες θα είναι επαρκείς για να αντιμετωπίσουμε τους επόμενους μήνες και, ακόμη περισσότερο, τα επόμενα χρόνια. Ήδη, εφέτος το χειμώνα η Ευρώπη αντιμετωπίζει νέες προκλήσεις σχετικά με τις επιλογές της ως προς την προμήθεια φυσικού αερίου.
Θα είναι εφικτό για την Ευρώπη να αντιμετωπίσει τις πιθανές προκλήσεις που θα μπορούσαν να προκύψουν στην αγορά ενέργειας από το 2025 και μετά;
Η Νορβηγία και το Αζερμπαϊτζάν έχουν αντικαταστήσει εν μέρει τη Ρωσία ως την κύρια προμήθειας φυσικού αερίου, ενώ ένας συνδυασμός ήπιων χειμερινών θερμοκρασιών, χαμηλότερων τιμών ενέργειας και της ώθησης στις εισαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) από διεθνείς προμηθευτές, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, έδωσε στην Ευρώπη το περιθώριο να επιβιώσει τους δύο τελευταίους χειμώνες και να μπορέσει να προγραμματίσει εκ των προτέρων την πολιτική της ως προς τα ενεργειακά αποθέματα.
Ωστόσο, η κατάσταση αλλάζει γρήγορα, ενώ η επιδείνωση των χειμερινών συνθηκών θα μπορούσε να σημαίνει ότι η Ευρώπη θα έρθει αντιμέτωπη και πάλι με δύσκολες συνθήκες εφοδιασμού όσον αφορά το φυσικό αέριο και σίγουρα πολύ υψηλότερο κόστος.
Ταυτόχρονα, η σύγκρουση μεταξύ του Ισραήλ και του Ιράν, και των αντιπροσώπων του, απειλεί να ανατρέψει το ευαίσθητο ενεργειακό ισοζύγιο της περιοχής. Την ίδια στιγμή, η προέλαση, στη Συρία, τζιχαντιστών που συνδέονται με το ISIS οδήγησε στη ραγδαία πτώση του καθεστώτος Άσαντ. Ενώ οι αγορές είναι σχετικά ήρεμες προς το παρόν, οι συνθήκες της προσφοράς πετρελαίου και φυσικού αερίου από την περιοχή του Κόλπου θα μπορούσαν να αλλάξουν και να ασκηθούν εκ νέου ανοδικές πιέσεις στις τιμές.
Το εξαιρετικά επίκαιρο διαδικτυακό σεμινάριο του IENE έρχεται να τονίσει τον ζωτικό ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει το Νοτιοανατολικό τμήμα της Ευρώπης, όσον αφορά τον εφοδιασμό της ΕΕ με ηλεκτρική ενέργεια και φυσικό αέριο, αναδεικνυόμενο, έτσι, σε περιφερειακό ενεργειακό κόμβο, τα επόμενα χρόνια, εν μέσω ενός γεωπολιτικά κατακερματισμένου κόσμου. Στο Webinar του ΙΕΝΕ, με τίτλο “Energy Security in View of Rising Geopolitical Tensions”, μια σειρά ειδικευμένων ομιλητών υψηλού επιπέδου από όλη την περιοχή της ΝΑ Ευρώπης θα συμμετάσχουν και θα ανταλλάξουν απόψεις και πληροφορίες για τα τρέχοντα θέματα και τις μελλοντικές προκλήσεις.
