Στο μάτι του κυκλώνα έχει βρεθεί η ΡΑΕ, καθώς με τις προτάσεις που έχει θέσει σε διαβούλευση για τα τιμολόγια στο ρεύμα έχει πυροδοτήσει μια μεγάλη σύγκρουση με την αγορά προμήθειας, σε μια ούτως ή άλλως έκρυθμη αγορά, λόγω των συνεχών αυξήσεων στις τιμές χονδρεμπορικής που θα φέρουν αυξήσεις στο ρεύμα 40-50%.

Κατά των προτάσεων της ΡΑΕ που «παρεμβαίνουν στο προϊόν», που είναι τα τιμολόγια, συντάσσονται όλες οι εταιρείες προμήθειας ρεύματος και ετοιμάζονται να κάνουν δυναμικές παρεμβάσεις με επιστολές τους στη ΡΑΕ στο πλαίσιο της διαβούλευσης που διαρκεί ως τις 30 Αυγούστου.

Σε σύγκρουση για το θέμα αυτό είναι η ΡΑΕ και με την Επιτροπή Ανταγωνισμού.

Σοβιετική…Ένωση

Στο σύνολό της η αγορά προμήθειας, κατά πληροφορίες, κατηγορεί τη ΡΑΕ για «παρεμβατισμό στην ελεύθερη αγορά», ότι επιχειρεί να δημιουργήσει «μια αγορά σοβιετικού τύπου όπου όλα τα προϊόντα θα είναι ίδια», ότι «πάει να κλείσει την αγορά» και ό, τι αν επιδιώκει να εξορθολογήσει τις τιμές θα πετύχει ακριβώς το ανάποδο.

Επίσης προειδοποιούν, ότι αν υλοποιηθούν αυτές οι προτάσεις, που μειώνουν την ευελιξία των εταιρειών προμήθειας, πολλές εταιρείες μικρές θα κινδυνέψουν να κλείσουν.

Όμως, η σύγκρουση αυτή, προμηθευτών-ΡΑΕ, είναι μόνο η μια πλευρά του νομίσματος, καθώς από την άλλη, είναι η βιομηχανία και τα νοικοκυριά που σύντομα θα αναγκαστούν να πληρώνουν την ακριβή τιμή της χονδρεμπορικής αγοράς στους λογαριασμούς τους και η κυβέρνηση που θα ήθελε να αποφευχθούν τα χειρότερα.

Και η βιομηχανία καταγγέλλει τους καθετοποιημένους παραγωγούς ρεύματος, ότι μπορούν να πιέζουν τις τιμές προς τα πάνω σε μια χονδρεμπορικη αγορά που είναι ελλειμματική, και να κερδίζουν από κάθε δραστηριότητά τους, το φυσικό αέριο, την παραγωγή και την προμήθεια ρεύματος εις βάρος ολόκληρης της οικονομίας.

Ωστόσο οι εταιρείες προμήθειας ρεύματος, ακόμη και των καθετοποιημένων ομίλων, τονίζουν ότι αγοράζουν στις ακριβές τιμές της χονδρεμπορικής και δεν μπορούν «να μπαίνουν μέσα» και κυρίως ότι ο παρεμβατισμός της ΡΑΕ στα τιμολόγιά τους και στα προϊόντα δεν πρόκειται να βοηθήσει.

Ειδικότερα, οι ενστάσεις των εταιρειών προμήθειας εντοπίζονται στα εξής:

Η κατάργηση της ρήτρας αποχώρησης: Όπως εξηγούν σήμερα η ρήτρα αποχώρησης αφορά το δώρο που γίνεται στον καταναλωτή που θα συνάψει συμβόλαιο, το οποίο δώρο οφείλει να επιστρέψει αν σπάσει το συμβόλαιο και ουσιαστικά είναι η επιστροφή του δώρου.

Επίσης άλλη ρήτρα αποχώρησης, συνδέεται με τα προϊόντα που έχουν διακύμανση τιμής και παίζει το ρόλο της ασφάλισης διακύμανσης.

Αν δηλαδή ένα συμβόλαιο προβλέπει διακύμανση ±30% και η μείωση στην αγορά είναι περισσότερη, αν ο πελάτης επιλέξει να αποχωρήσει τότε να πληρώνει ρήτρα αποχώρησης, ως ασφάλεια στο συμβόλαιο με διακύμανση. «Αν καταργηθεί η ρήτρα θα καταργηθεί αυτό το προϊόν με τη διακύμανση. Επομένως η ΡΑΕ παρεμβαίνει στα προϊόντα της αγοράς με αυτόν τον τρόπο», σημειώνεται από εταιρεία του χώρου.

Η κατάργηση του παγίου: Το πάγιο λειτουργεί ως μια επιλογή για κάποια τιμολόγια, για όσους θέλουν να έχουν ηλεκτροδότηση ακόμη κι αν δεν το χρησιμοποιούν κάποιους μήνες το χρόνο. Η κατάργησή του, αφαιρεί μια επιλογή για τους καταναλωτές.

Όπως σχολιάζουν θα μπορούσε η ΡΑΕ να ζητά πρόσθετα προϊόντα όχι όμως να απαιτεί συνένωση προϊόντων ή κατάργηση κάποιων.

«Έτσι οδηγεί σε μια αγορά σοβιετικού τύπου ειδικά σε ένα προϊόν όπως το ρεύμα που το μόνο που το διαφοροποιεί είναι οι διαφορετικές προτάσεις μάρκετινγκ και τιμολόγησης των εταιρειών».

Ιδιαίτερα αρνητικά δε, σχολιάζουν το γεγονός ότι οι προτάσεις της ΡΑΕ τέθηκαν σε Διαβούλευση μέσα στο 15 Αύγουστο, και οι παρεμβάσεις και οι επιστολές ετοιμάζονται αυτές τις ημέρες. Επίσης τονίζουν ότι ο ορισμός πλαφόν και η μείωση ευελιξίας, μπορεί να φέρει το ανάποδο αποτέλεσμα και να ωθήσει τις τιμές προς τα πάνω.

Πόλεμος για το ρεύμα-Πώς φθάσαμε ως εδώ

Η ΡΑΕ επιχειρεί να προλάβει μια εκτίναξη των τιμών στο ρεύμα τόσο στη μέση (μεταποίηση, σουπερμάρκετ) όσο και στη χαμηλή τάση (νοικοκυριά), λόγω της ιδιαίτερης συγκυρίας αύξησης των τιμών φυσικού αερίου και δικαιωμάτων ρύπων αλλά και καθώς η χονδρεμπορική αγορά είναι ελλειμματική με αποτέλεσμα να ωθούνται οι τιμές προς τα πάνω.

Σημειώνεται ότι πριν ένα χρόνο όταν έπεσαν οι τιμές στη χονδρεμπορική αγορά λόγω του λοκνταουν, πολλοί πελάτες της ΔΕΗ επέλεξαν τον ανταγωνισμό των εναλλακτικών παρόχων, που τους προσέφερε χαμηλότερες τιμές.

Το Μάρτιο του 2020, οι εταιρείες προμήθειας που διέθεταν συμβάσεις Μέσης Τάσης με χαμηλές τιμές τις κατήγγειλαν, και ζήτησαν να ανανεωθούν οι συμβάσεις στην τιμή της χονδρεμπορικής αγοράς.

Κάποιοι από τη Μέση Τάση πρόλαβαν να πετύχουν συμβόλαια με τη ΔΕΗ, εγκαίρως, με τιμή σύμβασης, αλλά όσοι δεν πρόλαβαν βρίσκονται στο έλεος της χονδρεμπορικής αγοράς, κάτι που εξωθεί τα κόστη στα ύψη.

Οι έντονες διαμαρτυρίες τους, έκαναν την ΡΑΕ να επιχειρεί να περιορίσει τις δυνατότητες αυξήσεων των εταιρειών προμήθειας, με την πρόταση που κατέθεσε σε διαβούλευση.

Για την ΕΒΙΚΕΝ, όπως έχει τονίσει με επιστολές της στη ΡΑΕ, και όπως θα τονίσει και στην επιστολή που θα αποστείλει σε αυτή τη διαβούλευση, το πιο σωστό θα ήταν η τιμή ρεύματος για τη Μέση Τάση να διαμορφώνεται με μια συμφωνημένη τιμή στην οποία θα μπαίνει ρήτρα άνθρακα και ρήτρα φυσικού αερίου και όχι εξάρτηση από τη χονδρεμπορική τιμή.

«Σε μια ελλειμματική χονδρεμπορική αγορά στο ρεύμα, η Οριακή Τιμή Συστήματος μπορεί να είναι αποτέλεσμα στρεβλώσεων και δεν μπορεί να αποτελεί τη βάση μιας σύμβασης» σημειώνει ο κ. Αντώνης Κοντολέων της ΕΒΙΚΕΝ.

Επισημαίνει ακόμη ότι, προς το παρόν, δεν υπάρχει Προθεσμιακή Αγορά προϊόντων, ώστε οι μεγάλοι βιομηχανικοί καταναλωτές να μπορούν να αντισταθμίσουν τον κίνδυνο της αγοράς με αυτοπρομήθεια.

Αναφέρει επίσης ότι για λόγους διαφάνειας, θα έπρεπε να δίνονται από το Χρηματιστήριο Ενέργειας (όπως γινόταν μέχρι το Νοέμβριο του 2020) στοιχεία για το ποια τεχνολογία ήταν Οριακή (λιγνίτης, φ.α, Υ/Η και εισαγωγές) και καθόριζε τις τιμές στην Αγορά Επόμενης Ημέρας.

Τι προτείνει η ΡΑΕ για του λογαριασμούς στο ρεύμα – Διαβούλευση ως τις 30 Αυγούστου

Οι προτάσεις της ΡΑΕ για τις αλλαγές που ζητά από τους προμηθευτές ενέργειας με στόχο την καλύτερη ενημέρωση και προστασία των καταναλωτών βρίσκονται σε διαβούλευση μέχρι τις 30 Αυγούστου και αφορούν:

1. Ενίσχυση της διαφάνειας- Για την ενίσχυση της διαφάνειας η πρόταση της ανεξάρτητης αρχής συνοψίζεται σε: α) την παροχή τουλάχιστον ενός σταθερού τιμολογίου ανά κατηγορία πελατών β) την παροχή κυμαινόμενου τιμολογίου με ευκρινές όριο προσαύξησης της χρέωσης προμήθειας π.χ. ±30%
2. γ) τη διατήρηση μόνο της αναλογικής χρέωσης και των ορίων διακύμανσης επί αυτής για λόγους διαφάνειας δ) τη διαμόρφωση κάθε άλλου είδους τιμολογίων από τους προμηθευτές βάσει της επιχειρηματικής τους ελευθερίας, τηρουμένων όμως των αρχών της διαφάνειας της επαληθευσιμότητας, της ευχερούς κατανόησης και της συγκρισιμότητας.
3. Κατάργηση του παγίου-Η ΡΑΕ προτείνει την κατάργηση του παγίου ή κάθε άλλης παρεμφερούς επιβάρυνσης στους λογαριασμούς του ηλεκτρικού ρεύματος στο πλαίσιο της απλότητας και της σαφήνειας των λογαριασμών ρεύματος που απαιτεί η Οδηγία 409/2020. Η ΡΑΕ επισημαίνει ότι με την κατάργηση του παγίου οι λογαριασμοί θα αντικατοπτρίζουν ακριβέστερα το ποσό της ενέργειας που καταναλώθηκε χωρίς παρανοήσεις και περιττές χρεώσεις.
4. Κατάργηση των ρητρών πρόωρης αποχώρησης– Η ΡΑΕ προτείνει να μην επιτρέπεται η επιβολή ρήτρας πρόωρης αποχώρησης είτε για λόγους αλλαγής προμηθευτή είτε για λόγους τερματισμού της σύμβασης και αποσύνδεσης του μετρητή). Εξαίρεση από την παραπάνω γενική αρχή μπορεί να αποτελεί η περίπτωση της καταγγελίας από τον Πελάτη σύμβασης σταθερής τιμής
5. Θέσπιση ορίων στην προσαύξηση των κυμαινόμενων τιμολογίων- Η ΡΑΕ ζητά να τεθεί ευκρινές όριο προσαύξησης της χρέωσης προμήθειας για τα τιμολόγια που είναι κυμαινόμενα, με δείκτες που θα προσδιορίζονται από τον προμηθευτή αλλά θα είναι προσβάσιμοι και υπολογίσιμοι από τους καταναλωτές.
6. Έγχαρτοι λογαριασμοί χωρίς επιπλέον χρεώσεις-Για τους καταναλωτές που έχουν επιλέξει να λαμβάνουν έγχαρτους και όχι ηλεκτρονικούς λογαριασμούς, η ΡΑΕ θεωρεί ότι δεν θα πρέπει να υπάρχουν επιπλέον χρεώσεις.
7. Καλύτερη ενημέρωση των καταναλωτών-Η ΡΑΕ προτείνει να καθοριστεί συγκεκριμένος τρόπος ειδοποίησης των καταναλωτών για την τροποποίηση της τιμολογιακής πολιτικής καθόσον αφορά σε ρήτρα αναπροσαρμογής. Προτείνει να είναι υποχρεωτική η ατομική ειδοποίηση των καταναλωτών σε περίπτωση αλλαγών στις χρεώσεις.

Μαρίνα Πρωτονοταρίου / mononews.gr