Φάρο σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο» χαρακτήρισε το «σχήμα Ελλάδας – Κύπρου – Αιγύπτου» ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ξεκινώντας τις δηλώσεις του στην κοινή συνέντευξη που παραχωρεί μαζί με τον Νίκο Αναστασιάδη και τον Αμπντελ Φατάχ αλ Σίσι στο πλαίσιο της 9ης Τριμερούς Συνόδου Κορυφής των τριών χωρών. Φάρος σταθερότητας σε πολλά και παράλληλα πεδία δράσης, «από την ενέργεια και τον τουρισμό μέχρι την προστασία του περιβάλλοντος και από την υψηλή τεχνολογία μέχρι το εμπόριο και τη ναυτιλία».
Όπως ανέφερε ο πρωθυπουργός, «στην κοινή μας πορεία προσθέσαμε δύο ακόμα μνημόνια που αφορούν τη διασύνδεση για μεταφορά ηλεκτρικής ενέργειας και τη συνεργασία σε θέματα αποδήμων. Η ενέργεια καθίσταται γέφυρα μεταξύ της Αιγύπτου προς την Ευρώπη».
Στο δίκτυο αυτό συμμετέχουν ενεργά και η Ελλάδα και η Κύπρος, είπε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, για να εξηγήσει πως «σε μία εποχή όπου αναζητούμε διαφοροποίηση των ενεργειακών μας πηγών η Αίγυπτος μπορεί να γίνει πάροχος ρεύματος που θα παράγεται κυρίως από τον ήλιο».
«Και οι τρεις χώρες αναβαθμίζονται» σημείωσε ο Έλληνας πρωθυπουργός λέγοντας «Συντονιζόμαστε και σε άλλα μέτωπα όπως στη δράση μας κατά της πανδημίας. Η Ελλάδα δώρισε στη φίλη Αίγυπτο 250.000 δόσεις εμβολίων. Συντονιζόμαστε και στην απειλή της κλιματικής κρίσης».
«Συζητήσαμε και τις περιφερειακές εξελίξεις» είπε στη συνέχεια ο πρωθυπουργός, αναφέροντας πως «Οι θέσεις μας ταυτίζονται στην καταδίκη της προκλητικής πρακτικής και της επιθετικής ρητορικής της Τουρκίας. Δυστυχώς η ηγεσία της Άγκυρας δείχνει να μην αντιλαμβάνεται τα μηνύματα των καιρών. Οι βλέψεις της Τουρκίας συνιστούν απειλή για την ειρήνη στην ευρύτερη περιοχή. Δεν προοιωνίζουν εποικοδομητική στάση για την επίλυση του κυπριακού. Μοναδικός δρόμος προόδου είναι οι δεσμευτικές αποφάσεις του συμβουλίου ασφαλείας του ΟΗΕ».
Και ο Κυριάκος Μητσοτάκης συνέχισε λέγοντας πως «Η Ελλάδα δηλώνει τις προθέσεις της με τις πράξεις της. Υπογράφει συμφωνίες συνεργασίας πάντα υπό το φως του διεθνούς δικαίου. Και οι τρεις μας χώρες έχουν αποδείξει την προσήλωση στη διεθνή νομιμότητα.
Δείξαμε το δρόμο για την οικοδόμηση σχέσεων συνεργασίας και καλής γειτονίας μακριά από λογικές επιβολής μονομερούς αυθαιρεσίας, απειλών πολέμου, πρακτικών που σίγουρα δεν ανήκουν στον 21ο αιώνα».
Αναφερόμενος στη συνέχεια στην κατάσταση στη Λιβύη, ο πρωθυπουργός είπε ότι «οι εξελίξεις στην Λιβύη επιδρούν στην ασφάλεια της ευρύτερης περιοχής. Η διεξαγωγή εκλογών το Δεκέμβριο είναι βήματα προς την ομαλότητα όπως και η αποχώρηση όλων των στρατευμάτων και των μισθοφόρων. Η Ελλάδα, η Αίγυπτος, η Κύπρος στηρίζουμε έμπρακτα τη μετάβαση της Λιβύης στην ειρήνη και τη Δημοκρατία. Η διπλωματική μας συνδρομή θα αποτυπωθεί στην αυριανή συνάντηση της Τρίπολης, όσο και το Νοέμβριο στη διεθνή διάσκεψη για τη Λιβύη στο Παρίσι».
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναφέρθηκε και στο προσφυγικό λέγοντας πως οι τρεις χώρες συντονίζονται πάνω σε αυτό το θέμα: «Η Ελλάδα εξακολουθεί να σώζει ζωές από τα δίχτυα των διακινητών. Αξίζει να σημειωθεί η αθόρυβη συμβολή της Αιγύπτου. Αν με τους αδερφούς Κυπρίους ανήκουμε στο ίδιο έθνος, με τους φίλους Αιγυπτίους ανήκουμε στην ίδια κοινότητα. Από την αρχαία αποικία της Ναυκρατίδας μέχρι τις σύγχρονες της Αλεξάνδρειας και του Καϊρου, οι Έλληνες ήταν πάντα παρόντες και στην Ελλάδα σήμερα ζουν και προκόβουν πολλοί Αιγύπτιοι».
«Είναι χαρά μου να παρευρίσκομαι σήμερα στην φίλη Ελληνική Δημοκρατία και θέλω να σας ευχαριστήσω για την φιλοξενία και τη άρτια διοργάνωση» είπε από την πλευρά του, ξεκινώντας τις δικές του δηλώσεις, ο πρόεδρος της Αιγύπτου Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι. «Η τριμερής συνεργασία είναι ένα πολύ σημαντικό φόρουμ για την ανάπτυξη της συνεργασίας σε οικονομία, άμυνα αλλά και για την ανταλλαγή απόψεων για τις μεγάλες προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε στην περιφέρεια μας» σημείωσε και συμπλήρωσε ότι: «η συνεργασία μας αγγίζει και το πρωτοφανές πρόβλημα του κορονοϊού».
Αλ Σίσι: Πρόθεση μας είναι να ενισχύσουμε τη συνεργασία μας στον τομέα της ενέργειας
«Πρόθεση μας είναι να ενισχύσουμε τη συνεργασία μας στον τομέα της ενέργειας και επισημαίνω τη σημασία της υπογραφής σήμερα του μνημονίου συνεργασίας της τριμερούς ηλεκτρικής διασύνδεσης» συνέχισε ο Αιγύπτιος πρόεδρος. «θεωρούμε αυτό το ως προοίμιο της γενικότερης ηλεκτρικής διασύνδεσης με την Ευρώπη. Μεγάλο σχέδιό μας είναι η ίδρυση του φόρουμ φυσικού αερίου της Ανατολικής Μεσογείου για την αξιοποίηση των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων όλων των χωρών με σεβασμό στο διεθνές δίκαιο».
Αναφερόμενος στη συνέχεια στο Κυπριακό, ο κ. Σίσι τόνισε πως «Στηρίζουμε την δίκαιη επίλυση του κυπριακού επί τη βάση του διεθνούς δικαίου και των ψηφισμάτων του ΟΗΕ. Στηρίζουμε επίσης την διεξαγωγή ελεύθερων εκλογών στη Λιβύη και την απομάκρυνση όλων των ξένων στρατευμάτων. Συζητήσαμε επίσης και το παλαιστινιακό θέμα υπό το φως της κλιμάκωσης της διένεξης Ισραήλ - Παλαιστίνης τον περασμένο Μάιο. Συζητήσαμε επίσης το θέμα της Συρίας υποστηρίζοντας τις καταβαλλόμενες προσπάθειες του εκπροσώπου του ΟΗΕ, εξακολουθούμε να υποστηρίζουμε την διατήρηση της εδαφικής ακεραιότητας της Συρίας. Είμαστε υπέρ της διατήρησης της σταθερότητας στο Λίβανο. Συζητήσαμε και το θέμα της τρομοκρατίας, αλλά και την παράνομη μετανάστευση». Ολοκληρώνοντας τις δηλώσεις του, ο πρόεδρος της Αιγύπτου ανέφερε: «Παρουσιάσαμε την προσέγγιση της Αιγύπτου για τα ανθρώπινα δικαιώματα, αλλά και τις συνθήκες υπό τις οποίες κάθε άνθρωπος θα αισθάνεται ασφαλής. Να σας ευχαριστήσω για τις προσπάθειες που καταβάλλετε για την ενίσχυση της τριμερούς συνεργασίας και αναμένω να σας φιλοξενήσω την 10η Σύνοδο Κορυφής της Τριμερούς Συνεργασίας Ελλάδος - Κύπρου – Αιγύπτου».
Κοινή Διακήρυξη της 9ης Τριμερούς Συνόδου Κορυφής Ελλάδος-Κύπρου- Αιγύπτου
Την ισχυρή αποφασιστικότητά τους να συνεχίσουν να συνεργάζονται στενά σε θέματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος, ενισχύοντας την ειρήνη, την ασφάλεια και τη σταθερότητα στην περιοχή, εκφράζουν σε κοινή τους διακήρυξη, ενθαρρυμένοι από τα έως τώρα θετικά αποτελέσματα και βαθιά πεπεισμένοι για τη στρατηγική σημασία της τριμερούς συνεργασίας μεταξύ Ελλάδας-Κύπρου-Αιγύπτου, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ο Κύπριος Πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης και ο Πρόεδρος της Αραβικής Δημοκρατίας της Αιγύπτου, Αμπντέλ Φατάχ αλ-Σίσι, που συναντήθηκαν στην Αθήνα στο πλαίσιο της 9ης Τριμερούς Συνόδου Κορυφής για τη Συνεργασία και τον Συντονισμό μεταξύ των τριών χωρών.
Στη Διακήρυξη αναφέρεται ότι πραγματοποιήθηκε επισκόπηση του έργου στα διάφορα πεδία συνεργασίας και διαπιστώθηκε πως έχει επιτευχθεί σημαντική πρόοδος. Πέραν της συμφωνίας για συνέχιση της συνεργασίας στα θέματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος, επαναλαμβάνεται η υποστήριξη των τριών, στην Μόνιμη Γραμματεία για τον τριμερή μηχανισμό Κύπρου, Αιγύπτου και Ελλάδας με έδρα την Λευκωσία, με τρόπο που διατηρεί την μοναδικότητα των σχέσεων μεταξύ των τριών χωρών.
Μεγάλης σημασίας η δημιουργία τριμερούς διασύνδεσης ηλεκτρικής ενέργειας
Επίσης, οι τρεις ηγέτες χαιρετίζουν την υπογραφή της συμφωνίας για τη δημιουργία τριμερούς διασύνδεσης ηλεκτρικής ενέργειας μεταξύ των δικτύων Αιγύπτου, Κύπρου και Ελλάδας, επισημαίνοντας ότι «το σχέδιο αυτό ενισχύει την οικονομική συνεργασία μας και την ασφάλεια ενεργειακού εφοδιασμού, όχι μόνο των εμπλεκόμενων χωρών, αλλά και της Ευρώπης, καθώς θα δημιουργήσει δίαυλο μεταφοράς σημαντικών ποσοτήτων ηλεκτρικής ενέργειας από και προς την Ανατολική Μεσόγειο. Το έργο ηλεκτρικής διασύνδεσης, το οποίο συνδέει τα ηλεκτρικά δίκτυα των χωρών μας, αποτελεί σημαντικό συστατικό της στρατηγικής για επιτάχυνσης της ανάπτυξης του Ενεργειακού Διαδρόμου της Ανατολικής Μεσογείου, παρέχοντας μια εναλλακτική πηγή ενεργειακού εφοδιασμού από την περιοχή προς την Ευρωπαϊκή Ήπειρο και αντίστροφα».
Εκφράζουν επίσης την επιθυμία τους για ενίσχυση της μεταξύ τους συνεργασίας «μέσω μιας σειράς συμφωνιών για την εξερεύνηση και μεταφορά φυσικού αερίου
- παραμένουμε πεπεισμένοι πως η ανακάλυψη αποθεμάτων υδρογονανθράκων μπορεί να λειτουργήσει ως καταλύτης για την περιφερειακή σταθερότητα και ευημερία. Συναφώς, χαιρετίσαμε για ακόμη μια φορά την υιοθέτηση του καταστατικού του Forum Φυσικού Αερίου Ανατολικής Μεσογείου (EMGF). Η σύσταση του EMGF βασίζεται στη θεμελιώδη αρχή του σεβασμού των δικαιωμάτων των μελών επί των φυσικών πόρων τους, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο
- το EMGF θα υποστηρίξει τις προσπάθειες των μελών για να ξεδιπλώσουν το πλήρες δυναμικό πόρων φυσικού αερίου στην περιοχή και να δημιουργήσουν έσοδα από τα αποθέματά τους σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο της θάλασσας και ιδίως την UNCLOS. Επαναλάβαμε ότι το EMGF ως περιφερειακός οργανισμός με έδρα το Κάιρο είναι ανοικτό σε όλες τις χώρες που πρεσβεύουν τις ίδιες αξίες και στόχους του EMGF και την προθυμία συνεργασίας για την ασφάλεια ολόκληρης της περιοχής και την ευημερία των λαών της».