Μέχρι αύριο Παρασκευή 26 Νοεμβρίου, όπου ο πρωθυπουργός θα βρίσκεται στην Κοζάνη, αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή, το σχέδιο δίκαιης αναπτυξιακής μετάβασης, ανακοίνωσε ο Νίκος Παπαθανάσης,παρουσιάζοντας το νομοσχέδιο, κατά τη διάρκεια συνέντευξης τύπου.
Ο αναπληρωτής υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων έκανε μια σύντομη αναφορά στο ιστορικό της απολιγνιτοποίησης αναφέροντας ότι «το 2019 από τα Ηνωμένα Έθνη ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοίνωσε ότι η πατρίδα μας θα προχωρήσει στην απολιγνιτοποίηση θέτοντας μάλιστα στόχους που πολλοί εκείνη την εποχή άρχισαν να αμφισβητούν. Δηλαδή το κλείσιμο όλων των λιγνιτικών μονάδων ως το 2023 και τη λειτουργία μόνο μιας λιγνιτικής μονάδας ως το 2028, της Πτολεμαΐδας 5, που κατά το παράδοξο δεν έχει ξεκινήσει να λειτουργεί ακόμα.
Αυτό, βεβαίως, και μετά την αλλαγή της χρήσης του λιγνίτη με αέριο. Για την Πτολεμαΐδα. Αυτή η απόφαση ήταν πάρα πολύ σημαντική γιατί έβαλε την πατρίδα μας στον χάρτη της συζήτησης για την απολιγνιτοποίηση.
Εάν δεν είχε ληφθεί αυτή η απόφαση, δεν θα βρισκόμασταν τώρα να σχεδιάζουμε μπροστά από την έναρξη όλων των διαρθρωτικών ταμείων, περιλαμβάνοντας το κομμάτι αυτό και στο ΕΣΠΑ 21- 27, πολύ δυνατά, με 1,6 δισεκατομμύρια ευρώ.
Στο κομμάτι του RRF αλλά και στο επίκεντρο της προσοχής της Πολιτείας με μια ρήτρα δίκαιης αναπτυξιακής μετάβασης που διατρέχει οριζόντια όλα τα υπουργεία.
Επομένως βρισκόμαστε, λοιπόν, σε μια ευτυχή συγκυρία, στην έναρξη όλων των προγραμμάτων να έχει λάβει ο πρωθυπουργός αυτή την απόφαση.
Η Ευρώπη όλη να παρακολουθεί την Ελλάδα για τα βήματα και βεβαίως να έχουμε την αμέριστη στήριξη.
Ακριβώς στο πλαίσιο αυτό έρχεται ο νόμος για να δημιουργήσει όλον αυτόν τον μηχανισμό που θα λειτουργήσει με μεγάλη αυτοτέλεια κατ’ ουσίαν, το πρόγραμμα το οποίο θα τρέξει.
Ταυτόχρονα θα οργανώσει τις δομές που θα λειτουργήσουν έτσι ώστε πολύ αποτελεσματικά και πολύ ευέλικτα και πολύ γρήγορα να μπορέσει να ολοκληρώσει και το σχέδιο, το πρόγραμμα δίκαιης αναπτυξιακής μετάβασης σύμφωνα με το σχέδιο, ακολουθώντας πάντα τον κανονισμό της δίκαιης αναπτυξιακής μετάβασης που διέπει όλο το σχέδιο, τον ευρωπαϊκό κανονισμό και ταυτόχρονα να αξιοποιήσει τις γαίες που θα λάβουμε από την ΔΕΗ και θα αποτελούν περιουσιακό στοιχείο νομικού προσώπου ιδιοκτησίας της ελληνικής Πολιτείας, έτσι ώστε να διαθέσει τις γαίες αυτές για εκμετάλλευση.
Αλλά και να αξιοποιήσει το, ένα, το μεγαλύτερο ποσοστό, ίσως περίπου το 70% σε επίπεδο αναψυχής για τους πολίτες της περιοχής.
Αυτό, λοιπόν, είναι το σχέδιο. Βρίσκεται ακριβώς όπως το είχαμε σχεδιάσει. Είμαστε αυτή την στιγμή μπροστά στην διαπραγμάτευση για την εξειδίκευση, όπως γνωρίζετε, για το ΕΣΠΑ 21- 27.
Η πατρίδα μας είναι πρώτη που έλαβε την έγκριση. Όμως είμαστε σε αυτή την φάση στην εξειδίκευση του προγράμματος. Έχουμε καταθέσει το πρόγραμμα. Ολοκληρώνεται η εξειδίκευση.
Θεωρούμε ότι το, το σχέδιο, το πρόγραμμα δίκαιης αναπτυξιακής μετάβασης θα είναι από τα πρώτα που θα εγκριθεί στην εξειδίκευση του, διότι θέλουμε να το τρέξουμε πολύ γρήγορα.
Ο σκοπός, λοιπόν, είναι να προχωρήσουμε στον οικονομικό μετασχηματισμό, στην αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου από τη μονοκαλλιέργεια της λιγνιτικής εποχής ,της παραγωγής ενέργειας από λιγνίτη σε ένα άλλο μοντέλο, όπου οι συμπολίτες μας στη Δυτική Μακεδονία θα μπορούν να εργάζονται σε άλλες εργασίες πολύ εξειδικευμένες, φέρνοντας εκεί πολλές επιχειρήσεις ,δίνοντας κίνητρα, κινητροδότηση ισχυρή και μάλιστα αυτή η κινητροδότηση θα είναι στο ταβάνι της κινητροδότησης που θα λάβουν οι όποιες Περιφέρειες της πατρίδας μας.
Τα εδαφικά σχέδια για τη δίκαιη αναπτυξιακή μετάβαση καταλαμβάνουν τη Δυτική Μακεδονία έχοντας ως επίκεντρο τις λιγνιτικές περιοχές Κοζάνη, Φλώρινα, αλλά και τους άλλους Νομούς, Καστοριά και Γρεβενά και ταυτόχρονα επικεντρώνονται στην Μεγαλόπολη, που είναι ο λιγνιτικός Δήμος και μέρος από τους ενεργειακούς Δήμους, αλλά ταυτόχρονα καταλαμβάνουν και τους πέριξ Δήμους, δηλαδή Οιχαλίας, Γορτυνίας και Τρίπολης.
Ταυτόχρονα, τα σχέδια αυτά καταλαμβάνουν και τις περιοχές Βορείου και Νοτίου Αιγαίου και Κρήτης ως περιοχές που θα τύχουν στήριξης λόγω του σχεδίου και κατ’ ουσίαν της αποπετρελαιοποίησης, διότι περνούμε σε ένα νέο παραγωγικό μοντέλο αλλάζοντας και το μείγμα της παραγωγής ενέργειας στα νησιά αυτά.
Συνολικά η μεταβιβαζόμενη έκταση ανέρχεται στα 146.000 στρέμματα. Το μεγαλύτερο ποσοστό της έκτασης θα πάει για αναψυχή. Πολύ μικρό ποσοστό θα πάει για βιομηχανική χρήση και για αγροτική καλλιέργεια και για τουρισμό.
Όλα έχουν σχέση με την αποκατάσταση που θα γίνει μέσω του RRF που φέρνει 300 εκατομμύρια, αποκατάσταση που θα την μελετήσει το νομικό πρόσωπο μετάβαση που δημιουργείται και θα εκτελεστεί δια της ΔΕΗ, διότι ο ρυπαίνων πληρώνει. Αυτή είναι η αρχή.
Επομένως ένα κομμάτι της αποκατάστασης θα πάει προς βιομηχανικές και αγροτικές χρήσεις. Το μεγαλύτερο ποσοστό όμως των εδαφών από την αποκατάσταση θα πάνε για χώρους αναψυχής, λίμνες και τα λοιπά, όπου εκεί θα είναι για χρήση όλων των πολιτών της Δυτικής Μακεδονίας.
Δημιουργούνται λοιπόν δύο φορείς, ευέλικτοι φορείς, γρήγοροι φορείς, μια ειδική υπηρεσία δίκαιης αναπτυξιακής μετάβασης που είναι το κατ’ εξοχήν δημόσιο μοντέλο που θα έχει τη διαχειριστική αρχή, θα διαχειριστεί τα χρήματα του ΕΣΠΑ, αλλά και του Πράσινου Ταμείου και έχουμε και την εταιρία μετάβαση που θα λάβει τα εδάφη, θα υποδέχεται τους επενδυτές, θα στηρίζει τις επενδύσεις, θα φροντίζει για την αποκατάσταση, θα μισθώνει τα εδάφη, γιατί προτιθέμεθα να μην πουλήσουμε τα εδάφη αλλά να μισθώσουμε σε μακροχρόνιες συμβάσεις τα εδάφη κρατώντας στο τέλος την κυριότητα του δημοσίου.
Η ειδική υπηρεσία θα προχωρά στον κεντρικό σχεδιασμό, θα παρακολουθεί και θα αξιολογεί όλα τα σχέδια τα οποία εμπίπτουν στις διατάξεις της δίκαιης αναπτυξιακής μετάβασης, θα αντιμετωπίζει τα προβλήματα και θα δίνει λύσεις στα έργα αποκατάστασης.
Θα διαχειρίζεται όλους τους διαθέσιμους εθνικούς πόρους και στο τέλος θα συντονίζει γενικά και θα διευκολύνει όλη την επικοινωνία και θα στηρίζει τις δραστηριότητες της περιοχής και ταυτόχρονα τις δραστηριότητες που προκύπτουν μέσα από τα προγράμματα.
Η Μετάβαση, το Νομικό Πρόσωπο Μετάβαση θα παραλάβει, όπως σας είπα, τα εδάφη από τη ΔΕΗ, θα στηρίξει τον οικονομικό μετασχηματισμό μέσω της διαφοροποίησης της παραγωγικής βάσης δίνοντας τα κίνητρα και στηρίζοντας τις επιχειρήσεις να εγκατασταθούν.
Θα παρέχει αυτό που λέμε end-to-end υπηρεσίες υποδοχής και προσέλκυσης των επενδύσεων στη Δυτική Μακεδονία και στη Μεγαλόπολη. Και βεβαίως θα λειτουργεί ως ο επισπεύδων φορέας για όλες τις εκδοτικές διαδικασίες, ειδικά για τα ειδικά πολεοδομικά σχέδια που θα χαρακτηρίσουν της γαίες έτσι ώστε να αναπτυχθούνε επάνω σε αυτές όλες οι δραστηριότητες είτε είναι βιομηχανικές, είτε είναι δραστηριότητες αγροτικές.
Αυτό το οποίο επιθυμούμε είναι πολύ σύντομα να έχουμε, να ξεκινήσουν τα προγράμματα. Σας είπα ότι το Πρόγραμμα Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης σαν πρόγραμμα ξεκινά από τον Ιανουάριο του 2022, σαν πρόγραμμα ευρωπαϊκό.
Αλλά πέραν αυτού και η εξειδίκευση βρίσκεται σε πολύ καλό δρόμο με την ψήφιση του νόμου που θεωρούμε ότι θα έχει ψηφιστεί ως τις 8 Δεκεμβρίου. Θα ξεκινήσει η κίνηση της σύστασης των υπηρεσιών αυτών με ευέλικτο και γρήγορο τρόπο έτσι ώστε να ξεκινήσουνε τα προγράμματα αμέσως με την έναρξη των διαρθρωτικών αυτών ταμείων.
