Ορατό είναι το ενδεχόμενο κατά τα έτη 2023 και 2024 η Κύπρος να μην έχει επάρκεια ρεύματος, κάτι το οποίο θα επηρεάσει διάφορους τομείς της οικονομίας και κυρίως την τουριστική βιομηχανία, η οποία ευελπιστεί να ανακάμψει πλήρως μετά την κρίση της πανδημίας και τον πόλεμο στην Ουκρανία που άφησαν κλειστά αρκετά ξενοδοχεία και τουριστικά καταλύματα.
Το πρόβλημα επάρκειας δυνατόν να δημιουργηθεί λόγω της καθυστέρησης, κατά ένα χρόνο, της κατασκευής και λειτουργίας της Μονάδας Αεριοστροβίλων Συνδυασμένου Κύκλου αρ. 6 στον Ηλεκτροπαραγωγό Σταθμό Βασιλικού δυναμικότητας 160MW. Η μονάδα προγραμματιζόταν να λειτουργήσει τον Απρίλιο του 2023 αλλά, καλώς εχόντων των πραγμάτων θα λειτουργήσει τον Ιούνιο του 2024.
Απαντώντας σε σχετική ερώτηση του «Φ», η εκπρόσωπος Τύπου της ΑΗΚ, Χριστίνα Παπαδοπούλου, ανέφερε, πως η επάρκεια σε ηλεκτρική ενέργεια για το έτος 2023 είναι θέμα που εξαρτάται από διάφορους παράγοντες. Αναγνώρισε, πως όντως θα παρατηρηθεί καθυστέρηση στην ολοκλήρωση της «Μονάδας 6», σε σχέση με το αρχικό πλάνο, κάτι το οποίο δεν εξαρτάτο από την ΑΗΚ. Είπε, επίσης, πως μέχρι τέλους του 2022 θα ολοκληρωθεί το φωτοβολταϊκό έργο της Αρχής του Ακρωτήρι δυναμικότητας 12 MW.
Όσον αφορά το έτος 2024 παρατήρησε, πως η επάρκεια, επίσης, θα εξαρτηθεί από διάφορους παράγοντες όπως η ζήτηση που θα παρατηρηθεί. Θα εξαρτηθεί επίσης από την ολοκλήρωση ή μη, έργων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και ειδικότερα από την εγκατάσταση ή μη, φωτοβολταϊκών συστημάτων.
Σύμφωνα πάντα με την κ. Παπαδοπούλου, άλλος παράγοντας που θα παίξει ρόλο είναι η έγκαιρη εγκατάσταση της «Μονάδας 6». «Υπολογίζουμε ότι θα λειτουργήσει πριν τη θερινή περίοδο του 2024», πρόσθεσε. Τελευταίος παράγοντας, ο οποίος δεν εξαρτάται από την ΑΗΚ, είναι η λειτουργία μονάδων παραγωγής ενέργειας από ανεξάρτητους παραγωγούς.
Τι συνέβη με τη «Μονάδα 6»
Σχετικά με το τι συνέβη με τη «Μονάδα 6» στο Βασιλικό, της οποίας η κατασκευή καθυστέρησε, η υπουργός Ενέργειας, Νατάσα Πηλείδου, απαντώντας σε ερώτηση του βουλευτή Σταύρου Παπαδούρη αναφέρει, πως ο διαγωνισμός προκηρύχθηκε στις 19/6/2020, με τελευταία ημερομηνία υποβολής τις 18/9/2020. Εξηγεί, επίσης, πως «το πρώτο στάδιο αξιολόγησης των προσφορών, που αφορούσε τις προϋποθέσεις συμμετοχής και την τεχνική αξιολόγηση, διενεργήθηκε δύο φορές, αφού ένας εκ των προσφοροδοτών που δεν προκρίθηκε στο δεύτερο στάδιο αξιολόγησης, προσέφυγε ισάριθμες φορές στην Αναθεωρητική Αρχή Προσφορών. Η τελική κατακύρωση του συμβολαίου έγινε στις 26/1/2022 και η σύμβαση υπεγράφη στις 16/2/2022 με αναμενόμενη ημερομηνία ολοκλήρωσής του έργου την 30η Απριλίου 2024».
Όπως ήδη γράφτηκε πιο πάνω, εταιρεία της οποίας η προφορά απερρίφθη και αποκλείστηκε με το σκεπτικό ότι δεν πληρούσε πτυχές των τεχνικών προδιαγραφών, προσέφυγε ενώπιον της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφορών, αξιώνοντας όπως η ΑΗΚ μην υπογράψει σύμβαση κατασκευής της μονάδας με την εταιρεία που είχε επιλεγεί από την Αρχή.
Μέτρησε και το συμφέρον της εταιρείας
Η ΑΗΚ κατέβαλε αγωνιώδεις προσπάθειες να πείσει την Αναθεωρητική Αρχή ότι ήταν ορθή η απόφαση της να αποκλείσει (στο στάδιο της τεχνικής αξιολόγησης) την εταιρεία που προσέφυγε ενώπιον της. Η ΑΗΚ ενημέρωσε την Αναθεωρητική Αρχή ότι η διάρκεια του συμβολαίου είναι 27 μήνες από την ημερομηνία έναρξης του και «η οποιαδήποτε καθυστέρηση, θα έχει ως αποτέλεσμα το όλο χρονοδιάγραμμα του έργου να μην είναι εφικτό, οπότε θα προκύψουν προβλήματα στην επάρκεια παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος». Η Αρχή Ηλεκτρισμού είχε επικαλεστεί και επιστολή της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (προς Αρχή) ημερομηνίας 16/4/2021, με την οποία (η ΡΑΕΚ) διαπίστωνε σημαντική καθυστέρηση στην κατακύρωση του διαγωνισμού. Επίσης, η ΡΑΕΚ σημείωνε «τα πολύ σοβαρά προβλήματα επάρκειας του ηλεκτρικού συστήματος για το 2023» και ζητούσε από την ΑΗΚ όπως «επισπεύσει τις διαδικασίες ώστε η έναρξη εμπορικής λειτουργίας της μονάδας να είναι σύμφωνα με εγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα ή ακόμη και νωρίτερα από τον Φεβρουάριο του 2023».
Η Αναθεωρητική Αρχή στην απόφαση της ανέφερε και τα εξής: «Αφού συνυπολογίσαμε τις πιθανές συνέπειες για όλα τα συμφέροντα καθώς και το δημόσιο συμφέρον στο οποίο περιλαμβάνεται και η νομιμότητα του διαγωνισμού η οποία ελαχιστοποιεί τον κίνδυνο καταβολής αποζημιώσεων και αυξάνει την εμπιστοσύνη του πολίτη και των οικονομικών φορέων προς τη διοίκηση, ομόφωνα αποφασίζουμε ότι δικαιολογείται η χορήγηση των προσωρινών μέτρων για αναστολή της διαδικασίας ανάθεσης ή της εκτέλεσης πράξης ή απόφασης της Αναθέτουσας Αρχής ή της υπογραφής της σύμβασης».
Η Αναθεωρητική Αρχή Προσφορών είχε παρατηρήσει στην απόφαση της, πως «οι κίνδυνοι στους οποίους η Αναθέτουσα Αρχή (ΑΗΚ) είχε αναφερθεί, σε συνδυασμό με όσα τέθηκαν ενώπιον της, φαίνεται ότι και αύριο να υπογραφόταν η σύμβαση δεν εξουδετερώνονται, αφού η περίοδος εκτέλεσης του έργου είναι 27 μήνες και το έργο σύμφωνα με τα χρονοδιαγράμματα θα πρέπει να ολοκληρωθεί τον Φεβρουάριο του 2023».
Η εταιρεία που προσέφυγε ενώπιον της Αναθεωρητικής Αρχής είχε υποστηρίξει, ανάμεσα σε άλλα, πως «μη χορήγηση προσωρινών μέτρων (τα οποία εμπόδιζαν την ΑΗΚ να προχωρήσει) θα στρεφόταν εις βάρος των συμφερόντων της αφού ενδέχεται να ζημιωθεί, ιδιαίτερα με την κατακύρωση του διαγωνισμού σε άλλον οικονομικό φορέα».
(Συντάκτης Βάσος Βασιλείου, Πηγή Φιλελεύθερος)