Αύξηση των επενδύσεων και των θέσεων εργασίας, μείωση του κόστους της ενέργειας και των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου είναι ανάμεσα στους στόχους του νέου εθνικού ενεργειακού σχεδιασμού (ΕΣΕΚ) για την περίοδο ως το 2030 που παρουσίασε σήμερα ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας, σε συνέντευξη Τύπου που ολοκληρώθηκε πριν από λίγο.
Βασικοί μοχλοί του μετασχηματισμού του ενεργειακού συστήματος είναι η αύξηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ενδεικτικά το 2030 το 80 % της ηλεκτρικής ενέργειας θα παράγεται από ΑΠΕ), ο εξηλεκτρισμός των μεταφορών, η αποθήκευση και η εξοικονόμηση ενέργειας σε κτίρια, μεταφορές κ.α.
«Οι στόχοι του ΕΣΕΚ είναι μειωμένες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, μειωμένες τιμές ενέργειας για τον καταναλωτή και αυξημένη παραγωγικότητα. Αυτό που θα κληθεί να πληρώσει ο καταναλωτής θα είναι μειωμένο σε σχέση με το κόστος που θα πλήρωνε χωρίς την υλοποίηση του ΕΣΕΚ, όπως θα είναι μειωμένη και η συμμετοχή της ενεργειακής δαπάνης στο εισόδημα», τόνισε κατά την παρουσίαση της πρότασης ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας. Ο ίδιος τόνισε ότι οι δράσεις που περιελήφθησαν στο σχέδιο δίνουν έμφαση στην εγχώρια προστιθέμενη αξία και διαρθρώνονται σε 7 άξονες: ανάπτυξη ανανεώσιμων πηγών, αποθήκευση ενέργειας, ενεργειακή αποδοτικότητα, εξηλεκτρισμός των μεταφορών, εισαγωγή του πράσινου υδρογόνου και των συνθετικών καυσίμων καθώς και δέσμευση - αποθήκευση του διοξειδίου του άνθρακα.
Ειδικότερα, ο ενεργειακός σχεδιασμός προβλέπει επενδύσεις της τάξης των 30 δισεκ. ευρώ το χρόνο για την περίοδο 2026-2030 (περιλαμβάνεται το σύνολο των δαπανών και για αγορές οχημάτων), ή 15 δισεκ, ευρώ χωρίς τη δαπάνη για μεταφορές, 38.000 περισσότερες θέσεις εργασίας (σε σχέση με το σενάριο μη υλοποίησης του ΕΣΕΚ) και μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου το 2030 κατά 55 % σε σχέση με το 1990.
Θεαματική είναι η ανάπτυξη του τομέα της ηλεκτροπαραγωγής που προβλέπεται για την επόμενη 7ετία καθώς το συνολικό παραγωγικό δυναμικό της χώρας προβλέπεται να φθάσει στα 75 γιγαβάτ, από 22 γιγαβάτ το 2022. Η μεγαλύτερη ανάπτυξη αναμένεται στα φωτοβολταϊκά που θα φθάσουν στα 34,5 GW (4,8 GW το 2022) και στα αιολικά (27,8 GW από 4,6 GW το 2022) ενώ μηδενίζονται οι λιγνίτες και το φυσικό αέριο παραμένει στα 5 GW. Αντίστοιχα η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας προβλέπεται να εκτοξευθεί σε 173,7 τεραβατώρες από 56,6 το 2022.
Σημαντικά αναβαθμισμένοι σε σχέση με το υφιστάμενο ΕΣΕΚ είναι οι στόχοι ενεργειακής αναβάθμισης κατοικιών που προβλέπουν ότι το 2030 το 19 % των κατοικιών θα έχουν υλοποιήσει εκτεταμένη ενεργειακή αναβάθμιση ενώ το 20 % θα διαθέτουν αντλίες θέρμανσης. Αντίστοιχα στον τομέα των μεταφορών προβλέπεται ότι ένα στα τρία νέα οχήματα το 2026-2030 θα είναι ηλεκτρικό και το 0,8 % θα λειτουργούν με υδρογόνο.
Το νέο ΕΣΕΚ θα τεθεί σε δημόσια διαβούλευση και στη συνέχεια θα υποβληθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Στον «πυρήνα» του νέου ΕΣΕΚ βρίσκονται επτά παρεμβάσεις/τεχνολογίες:
Ραγδαία ανάπτυξη των ΑΠΕ: Ανάπτυξη Φ/Β και αιολικών (και η επιτάχυνση της ανάπτυξης υπεράκτιων αιολικών) με προσθήκη >12GW μέχρι το 2030 και εκμετάλλευση του εναπομείναντος υδραυλικού δυναμικού της χώρας.
Αποθήκευση ενέργειας: Η υψηλή διείσδυση ΑΠΕ θα πρέπει να συνοδευτεί και με την ανάπτυξη της απαιτούμενης αποθήκευσης για εξισορρόπηση και σταθεροποίηση του συστήματος (μπαταρίες, αντλισιοταμίευση κτλ.)
Ενεργειακή αποδοτικότητα: Ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων (μονώσεις, συσκευές, αντλίες θερμότητας), smart διαχείριση ενεργειακής κατανάλωσης και αλλαγή συμπεριφορών προς μείωσης της απαιτούμενης ενέργειας ή και του προφίλ της ζήτησης. Οι δράσεις αυτές μπορούν να έχουν σημαντική προστιθέμενη αξία.
Εξηλεκτρισμός των ελαφρών μεταφορών: Ηλεκτροκίνηση στα ελαφρά/ μεσαία οχήματα με ταυτόχρονη ανάπτυξη των υποδομών φόρτισης και αλληλεπίδρασης με το δίκτυο. Μεγάλο κομμάτι των απαιτούμενων επενδύσεων θα είναι σε οχήματα και τις μπαταρίες τους. Μια ολόκληρη οικονομία ανακύκλωσης μπαταριών θα πρέπει να δημιουργηθεί με πιθανό περιφερειακό ρόλο στα Βαλκάνια.
Δημιουργία οικονομίας πράσινου υδρογόνου: Με χρήση στις μεταφορές (βαρέα οχήματα, ναυτιλία, αεροπορία), στη βιομηχανία και υπό συνθήκες στην ηλεκτροπαραγωγή. Ήδη έχουμε σημαντική κινητικότητα στο χώρο που σε συνδυασμό με ανταγωνιστικά ΑΠΕ μπορεί να δώσει αξία στη χώρα.
Ανάπτυξη συνθετικών, πράσινων καυσίμων (RFNBO): Με χρήση στις μεταφορές (βαρέα οχήματα, ναυτιλία, αεροπορία) – μια ολόκληρη καινούργια βιομηχανία που θα πρέπει άμεσα να αρχίσει να διαμορφώνεται.
Καινοτομία και συστημικές λύσεις στη δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα (CCUS) για την ενεργειακή μετάβαση της βιομηχανίας της χώρας (κυρίως τσιμέντο, διύλιση, λιπάσματα). Θα απαιτηθεί εθνικό πλάνο και συντονισμός δεδομένου της έλλειψης κλίμακας των τοπικών εταιρειών. Αντίστοιχα έργα συντονίζονται από τα κράτη στην Ευρώπη και την Αμερική.
