Στις δημοπρασίες που θα διενεργούνται από τις χώρες μέλη της ΕΕ για τον προσδιορισμό της αμοιβής της αιολικής ενέργειας, βασικό κριτήριο επιλογής δεν θα είναι πλέον το χαμηλότερο τίμημα από τους υποψήφιους επενδυτές.
Σύμφωνα με το ευρωπαϊκό Σχέδιο Δράσης για την Αιολική Ενέργεια, που ανακοινώθηκε χθες από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή τα κριτήρια στις δημοπρασίες θα σχεδιαστούν έτσι ώστε προκρίνεται όχι η χαμηλότερη προσφορά αλλά οι προσφορές με προϊόντα υψηλότερης προστιθέμενης αξίας.
Με τον τρόπο αυτό θα ενισχυθεί και η ευρωπαϊκή βιομηχανία παραγωγής ανεμογεννητριών, η οποία έχει πληγεί από τον ανταγωνισμό από τις φθηνότερες κινεζικές ανεμογεννήτριες.
Παράλληλα η Επιτροπή θεωρεί ότι θα πρέπει να αξιολογηθούν τα φαινόμενα των αρνητικών προσφορών στις δημοπρασίες από τους υποψήφιους επενδυτές και ζητεί να υπάρξει διάλογος με τα κράτη μέλη σχετικά με το αν μπορεί να αποφευχθεί κάτι τέτοιο. Ζητεί ακόμη να αντιμετωπιστεί το ζήτημα με τα ανώτατα όρια προσφορών που οδηγούν σε υποεγγραφή συμμετεχόντων στις σχετικές δημοπρασίες.
Το νεό σχέδιο για τις δημοπρασίες στα αιολικά προβλέπει, μεταξύ άλλων:
- Κριτήρια καλά σχεδιασμένα, αντικειμενικά, διαφανή και αμερόληπτα που δεν θα προκρίνουν στους διαγωνισμούς τις προσφορές με τη χαμηλότερη τιμή αλλά τις προσφορές με προϊόντα υψηλότερης προστιθέμενης αξίας, που θα προωθούν τη βιομηχανική κλίμακα. Στο πλαίσιο αυτό εντάσσονται κριτήρια όπως η μεγαλύτερη διάρκεια ζωής των εγκαταστάσεων, η περιεκτικότητα σε άνθρακα των υλικών που χρησιμοποιούνται, ή τα προϊόντα κυκλικής οικονομίας, που μειώνουν το περιβαλλοντικό αποτύπωμα των αιολικών πάρκων και συμβάλλουν στη μείωση της εξάρτησής από κρίσιμες πρώτες ύλες. Στους όρους των δημοπρασιών πρέπει να περιλαμβάνεται η αντιμετώπιση του κινδύνου καθυστερήσεων ή μη εκτέλεσης του έργου, πράγμα που παρέχει υψηλότερη προβλεψιμότητα και βεβαιότητα σε εταιρείες και επενδυτές.
- Περαιτέρω εναρμόνιση των αρχών σχεδιασμού των δημοπρασιών των κρατών μελών, με επαρκή περιθώρια ευελιξίας και καινοτομίας σε επίπεδο κράτους μέλους. Η χρήση αυτών των στοιχείων στο σχεδιασμό των δημοπρασιών θα πρέπει πάντως να λαμβάνει υπόψη τις δημοσιονομικές επιπτώσεις για τα κράτη μέλη και την ανάγκη για απλές διαδικασίες.
- Τα κράτη μέλη θα κληθούν να συμπεριλάβουν στις δημοπρασίες και μέτρα για τη μεγιστοποίηση του ποσοστού εκτέλεσης των έργων, υπό την καθοδήγηση της Επιτροπής.
Μόλις εγκριθεί το σχέδιο δράσης, η Επιτροπή θα ξεκινήσει διάλογο με τα κράτη μέλη για τη βελτίωση, την απλούστευση στον σχεδιασμό των δημοπρασιών για τις ΑΠΕ, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι ελλείψεις που έχουν ως αποτέλεσμα καθυστερήσεις ή εγκατάλειψη έργων.
Στόχος είναι η Επιτροπή να καταλήξει σε μία πρόταση με τυποποιημένα στοιχεία/όρους για τις δημοπρασίες, ενώ σε δεύτερο στάδιο θα προχωρήσει σε ένα πιο ομοιόμορφο σχεδιασμό των δημοπρασιών, καθιστώντας τις νέες αυτές διατάξεις νομικά δεσμευτικές. Έτσι επιδιώκεται η σαφήνεια των κριτηρίων που δεν βασίζονται στην τιμή ( non price award ) και τα οποία είναι κρίσιμα για την επιβράβευση της βιωσιμότητας, της καινοτομίας, της ολοκλήρωσης του ενεργειακού συστήματος, των προϊόντων υψηλής ποιότητας και της συμβολής σε μια ανθεκτική αλυσίδα εφοδιασμού.
Σημειώνεται ότι η Επιτροπή φιλοδοξεί οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας να φτάσουν ακόμα πιο πάνω, στο 45% της κατανάλωσης έως το 2030 και γι' αυτό θα χρειαστεί "τεράστια ενίσχυση της εγκατεστημένης αιολικής ισχύος με αναμενόμενη αύξηση από 204 GW το 2022 σε πάνω από 500 GW το 2030", τονίζει η ίδια.
Το σχέδιο της Επιτροπής προβλέπει, μεταξύ άλλων, την ταχύτερη αδειοδότηση εγκατάστασης αιολικών πάρκων. Το 2022 προστέθηκαν εγκαταστάσεις αιολικής ενέργειας ισχύος 16 GW, επίδοση που συνιστά ρεκόρ και αύξηση κατά 47% σε σύγκριση με το 2021. Ωστόσο, το ποσοστό αυτό είναι πολύ χαμηλότερο από τα 37 GW/έτος που απαιτούνται για την επίτευξη του στόχου της ΕΕ για το 2030 όσον αφορά την ανανεώσιμη ενέργεια.
