Η τελευταία ευκαιρία για happy end σε μια πολυπαιγμένη παράσταση
Δύο εξελίξεις της προηγούμενης εβδομάδας σηματοδότησαν την έναρξη της νέας προσπάθειας για αντιμετώπιση της αδειοδοτικής παράνοιας που αντιμετωπίζουν οι Α.Π.Ε:
- Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας προχωρά στη συγκρότηση της ανακοινωθείσας ομάδας εργασίας για την απλοποίηση όλης της αδειοδοτικής διαδικασίας.
- Η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας ολοκλήρωσε την παραλαβή των απόψεων επί του κειμένου αρχών για τις διαδικασίες αδειών παραγωγής που είχε θέσει σε διαβούλευση.
Οι εξελίξεις αυτές είναι θετικές. Όμως το ερώτημα παραμένει: «γιατί αυτή τη φορά τα πράγματα να εξελιχθούν θετικά και γιατί να πετύχουμε εκεί που τόσες φορές αποτύχαμε».
Το κλειδί της επιτυχίας το κρατά η Πολιτεία. Το αν θα το χρησιμοποιήσει σωστά, εξαρτάται από δύο βασικές προϋποθέσεις: πολιτική βούληση και γνώση.
- Η πολιτική βούληση έχει εκφρασθεί στο μέγιστο δυνατό βαθμό. Ο Πρωθυπουργός της χώρας, τόσο στη ΔΕΘ όσο και στον ΟΗΕ, έχει εξαγγείλει δυο εμβληματικές στρατηγικές: την απόσυρση της λιγνιτικής ηλεκτροπαραγωγής έως το 2028 και την αύξηση των Α.Π.Ε. σε 35% της συνολικής κατανάλωσης ενέργειας το 2030.
- Η γνώση -και η εμπειρία- υπάρχει στον επιστημονικό κόσμο, τους εργαζομένους και τα στελέχη των επιχειρήσεων του κλάδου των Α.Π.Ε. Αποτελεί ευθύνη της Πολιτείας να θεσπίσει το πλαίσιο συνεργασίας και να διαμορφώσει σχέση εμπιστοσύνης με την αγορά ώστε να αξιοποιήσει ταχύτατα τη γνώση της.
Παράλληλα απαιτούνται ρεαλιστικοί στόχοι. Δεν υπάρχουν μαγικά ραβδιά που θα αλλάξουν την κατάσταση σε ένα μήνα. Απαιτείται πολύ δουλειά, λίγα λόγια, στενή συνεργασία αλλά και θάρρος να προωθηθούν οι αναγκαίες μεταρρυθμίσεις που θα απελευθερώσουν δυνάμεις τόσο στις δημόσιες υπηρεσίες όσο και τις επιχειρήσεις.
Μέσα σε αυτό το περιβάλλον, η ΕΛΕΤΑΕΝ απέστειλε την Παρασκευή 27/9 στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας τα σχόλια της για τις αρχές απλοποίησης των διαδικασιών άδειας παραγωγής.
Το κείμενο αρχών που έθεσε σε διαβούλευση η ΡΑΕ κινείται σε θετική κατεύθυνση και ενσωματώνει αρκετές ώριμες προτάσεις που είχε διατυπώσει και η ΕΛΕΤΑΕΝ με το ολοκληρωμένο πλαίσιο που κατέθεσε το Φεβρουάριο 2019.
Υπάρχουν όμως σημεία της πρότασης στα οποία η ΕΛΕΤΑΕΝ έχει ισχυρή διαφωνία. Τέτοιο είναι για παράδειγμα η ιδέα για αυτοδίκαιη παύση της άδειας μετά από κάποιο χρόνο. Η ιδέα αυτή αγνοεί την σημερινή κατάσταση και τις καθυστερήσεις που αντιμετωπίζουν οι επενδύσεις Α.Π.Ε. από το Κράτος. Με βάση αυτά, η ΡΑΕ όχι απλά πρέπει να αποσύρει την προταθείσα ιδέα, αλλά πρέπει να ζητήσει επιπροσθέτως την κατάργηση του παράλογου τέλους διακράτησης αδειών παραγωγής.
Υπάρχουν σημεία στα οποία η ΡΑΕ έχει κινηθεί πιο συντηρητικά από ό,τι πρέπει. Σε αυτά πρέπει να επέλθει πολύ μεγαλύτερη ευελιξία. Παράδειγμα είναι οι διαδικασίες τροποποίησης (μεταφορά ισχύος, συνένωση, κατάτμηση αδειών) που πρέπει να απλοποιηθούν ακόμα περισσότερο από όσο προτείνει η ΡΑΕ, κατά την πρόταση που έχει υποβάλει η ΕΛΕΤΑΕΝ.
Υπάρχουν σημεία της πρότασης, η υιοθέτηση των οποίων καθιστά απαγορευτική την ηλεκτρονική αυτοματοποίηση της διαδικασίας π.χ. η διατήρηση κριτηρίων που δεν έχουν νόημα.
Η βασική κατεύθυνση που διέπει τα σχόλια που κατέθεσε η ΕΛΕΤΑΕΝ στη ΡΑΕ και που αποτελούν τον οδηγό των έως τώρα προτάσεών της, συνίσταται στην ανάγκη η άδεια παραγωγής να αποτελεί μια άδεια σκοπιμότητας που θα χορηγείται με βάση πλήρως τυποποιημένα δικαιολογητικά.
Παράλληλα, η άδεια παραγωγής δεν πρέπει να αποτελεί εργαλείο ξαφνικού θανάτου ή ποινολόγησης, λιγότερο ή περισσότερο, ώριμων αιολικών έργων που βρίσκονται στα στάδια αδειοδότησης πριν την άδεια εγκατάστασης. Η ιδέα της αυτοδίκαιης παύσης αποτελεί ξαφνικό θάνατο και το τέλος διακράτησης άδικη ποινολόγηση.
Η συντριπτική πλειοψηφία των έργων αυτών αναπτύσσονται από επιμελείς επιχειρήσεις και έμπειρους επιστήμονες και στελέχη, που έχουν αποδείξει την ικανότητά τους στην πράξη και αξίζουν την εμπιστοσύνη των δημοσίων αρχών.
Από τα έργα αυτά, που διαθέτουν άδεια παραγωγής και είναι σήμερα μπλεγμένα στον αδειοδοτικό κρατικό κυκεώνα, θα προκύψει η μεγάλη πλειοψηφία των χερσαίων αιολικών πάρκων που θα υλοποιηθούν και θα εξυπηρετήσουν το στόχο του 2030. Για αυτό η Πολιτεία (δια του ΥΠΕΝ και της ΡΑΕ) πρέπει:
- να διασφαλίσει ότι τα έργα αυτά θα παραμείνουν ζωντανά, και
- να διευκολύνει άμεσα (ήδη πριν την ολοκλήρωση του συνολικού απλοποιημένου πλαισίου) τις τροποποιήσεις για βελτιστοποίηση του σχεδιασμού τους.
Δείτε την επιστολή της ΕΛΕΤΑΕΝ στη ΡΑΕ ΕΔΩ
Δείτε το Δελτίο Τύπου σε pdf ΕΔΩ
