Η αρχιτεκτονική του Masterplan και η δομή του Μεταβατικού Προγράμματος στο επίκεντρο
Η αρχιτεκτονική του Master Plan που θα χρηματοδοτηθεί με τους πόρους του Ευρωπαϊκού Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης και του νέου ΕΣΠΑ της προγραμματικής περιόδου 2021-27 και η δομή ενός Μεταβατικού Προγράμματος (2020-2021) για τις λιγνιτικές περιοχές της χώρας συμφωνήθηκαν στη χθεσινή συνεδρίαση της Συντονιστικής Επιτροπής του Σχεδίου Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης που έλαβε χώρα μέσω τηλεδιάσκεψης. Είχε προηγηθεί σειρά συναντήσεων του Συντονιστή με φορείς και επενδυτές, καθώς και προετοιμασία πρωτοβουλιών.
Τη συνεδρίαση άνοιξε ο υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Γεράσιμος Θωμάς, ο οποίος παρουσίασε τις αποφάσεις της Κυβερνητικής Επιτροπής της 18ης Μαρτίου. Συμμετείχαν ο Πρόεδρος της Επιτροπής και Συντονιστής, κ. Κωστής Μουσουρούλης και τα μέλη της Συντονιστικής: η Γενική Γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών κ. Αλεξάνδρα Σδούκου, ο Γενικός Γραμματέας Οικονομικής Πολιτικής, κ. Χρήστος Τριαντόπουλος, ο Γενικός Γραμματέας Δημόσιων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ, κ. Δημήτρης Σκάλκος, ο Περιφερειάρχης Δυτικής Μακεδονίας, κ. Γιώργος Κασαπίδης, ο Περιφερειάρχης Πελοποννήσου, κ. Παναγιώτης Νίκας, ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της ΔΕΗ Α.Ε., κ. Γιώργος Στάσσης και ο Διοικητής του Οργανισμού Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού (Ο.Α.Ε.Δ.), κ. Σπύρος Πρωτοψάλτης.
Στην εισαγωγική του τοποθέτηση ο κ. Μουσουρούλης παρουσίασε αναλυτικά την αρχιτεκτονική του Master Plan της Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης για τις λιγνιτικές περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης, καθώς και τους στόχους και τους άξονες του Σχεδίου, όπως έχουν διαμορφωθεί μέχρι σήμερα, λαμβάνοντας υπόψη τα νέα δεδομένα. Συμφωνήθηκε από όλους ότι θα υπάρχει ενιαίο πλάνο που θα αξιοποιήσει τις προτάσεις όλων των φορέων και ειδικότερα των δυο Περιφερειών και της ΔΕΗ που ετοιμάζουν συγκεκριμένες δράσεις σε συνεργασία με την τοπική κοινωνία και τους δήμους.
Το Master Plan θα κατατάξει τις κλιμακούμενες με το χρόνο αυτές δράσεις σε: α) βραχυπρόθεσμες, για την αντιμετώπιση των άμεσων αναγκών β) μεσοπρόθεσμες, για την οικονομική αναδιάρθρωση, μέσω προσέλκυσης επενδύσεων, και γ) μεσο-μακροπρόθεσμες, για την προσέλκυση μεγάλων επενδύσεων, με σκοπό την αξιοποίηση των ειδικοτήτων από τον υπεργολαβικό μηχανισμό της ΔΕΗ και την ολοκλήρωση των έργων αποκατάστασης των λιγνιτικών πεδίων. Όπως ανέφερε ο κ. Μουσουρούλης, το Master Plan θα στηριχθεί στα ισχυρά συγκριτικά πλεονεκτήματα των λιγνιτικών περιοχών και θα περιλαμβάνει ενδεικτικά: οικονομικές - επενδυτικές δράσεις - ευκαιρίες σε τομείς όπως η ενέργεια, η έρευνα και η τεχνολογική ανάπτυξη, η βιομηχανία, η αγροτική ανάπτυξη, οι οποίες θα δημιουργήσουν πολλές και καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας.
Ιδιαίτερη προτεραιότητα θα δοθεί στην αποκατάσταση των ανοικτών ορυχείων και τις επενδύσεις ΑΠΕ στις λιγνιτικές περιοχές από τη ΔΕΗ ώστε να δημιουργηθούν άμεσα θέσεις εργασίας, με την επιστροφή των λιγνιτικών πεδίων στη φύση και την ανθρώπινη χρήση. Αυτό αποτελεί προϋπόθεση για τη δίκαιη αναπτυξιακή μετάβαση, με την έννοια τόσο την περιβαλλοντική, όσο και την αναπτυξιακή.
Όσον αφορά στο Μεταβατικό Πρόγραμμα, σε εφαρμογή απόφασης της Κυβερνητικής Επιτροπής, σχεδιάζεται να συμπεριλάβει έργα προτεραιότητας με υψηλό βαθμό ωρίμανσης, καθώς και έργα που θα προκύψουν κατά τη διαβούλευση του Master Plan. Επιδιώκεται οι δράσεις να είναι εμπροσθοβαρείς και να αξιοποιήσουν με τον βέλτιστο τρόπο τους ήδη υφιστάμενους πόρους των Περιφερειών, μαζί με το Λιγνιτικό Τέλος της ΔΕΗ και τους πόρους του Πράσινου Ταμείου.
Στο πλαίσιο αυτό συμφωνήθηκε με τους Περιφερειάρχες Δυτικής Μακεδονίας και Πελοποννήσου κ.κ. Κασαπίδη και Νίκα να κατατεθούν τις επόμενες ημέρες προτάσεις για την ολοκλήρωση του σχεδιασμού του Μεταβατικού Προγράμματος, το οποίο θα συγχρηματοδοτηθεί στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2014-2020, κατά την προσεχή του αναθεώρηση.
Ο υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Γεράσιμος Θωμάς δήλωσε σχετικά: «Η Δυτική Μακεδονία θρήνησε θύματα από τον κορωνοϊό. Το ίδιο και περιοχές κοντά στη Μεγαλόπολη. Μαζί με την απολιγνιτοποίηση που θα προχωρά σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα, η κυβέρνηση θα μεριμνήσει αυτές οι Περιφέρειες να αξιοποιήσουν και τους πόρους και πρωτοβουλίεςπου λαμβάνει η κυβέρνηση στα πλαίσια της εξόδου από αυτή την κρίση. Ο κ. Μουσουρούλης έκανε εξαιρετική προετοιμασία, με μεθοδικότητα και συνεργασία με όλους τους φορείς, ώστε η κυβέρνηση να μείνει πιστή στις υποσχέσεις της στην τοπική κοινωνία».
Ο κ. Μουσουρούλης υπογράμμισε: «Σήμερα συζητήσαμε για τον συντονισμό των δραστηριοτήτων που συνδέονται με την εκπόνηση και υλοποίηση του Σχεδίου Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης που θα οδηγήσει την Δυτική Μακεδονία και την Πελοπόννησο στη μεταλιγνιτική εποχή. Μια μετάβαση τέτοιας κλίμακας, εκτός από σοβαρή τεχνοκρατική προετοιμασία που έχει ξεκινήσει, απαιτεί θάρρος, αποφασιστικότητα, εμπιστοσύνη και αλήθεια από όλους τους εμπλεκομένους, προκειμένου να σταθούμε δίπλα στις τοπικές κοινωνίες και να χρησιμοποιήσουμε σωστά κάθε διαθέσιμο ευρώ, για να εξασφαλίσουμε βιώσιμη προοπτική στους πολίτες».