Αν και ο Σμιτ δεν αναφέρθηκε, στο τεράστιο πρόβλημα που έχει δημιουργήσει σε όλες τις Ευρωπαϊκές κοινωνίες η αλματώδης άνοδος των τιμών της ενέργειας, οι θέσεις που εξέφρασε ίσως θα μπορούσαν να επεξεργαστούν και να προσαρμοστούν και στην ενέργεια και σε πλείστα άλλα προβλήματα που ανακύπτουν στο ρου της ιστορίας.
Ειδικά στο καυτό θέμα της επικαιρότητας, στην πανάκριβη ενέργεια, ίσως οι πολιτικοί ταγοί των Ευρωπαϊκών χωρών και ηγεσία της ΕΕ να πρέπει αρχικά να αποδεχτούν ότι η ενέργεια είναι κοινωνικό αγαθό και ως τέτοιο πρέπει να αντιμετωπίζεται.
Μιλώντας γενικότερα για την λεγόμενη κοινωνική οικονομία ο Ευρωπαίος Επίτροπος, πολύ σωστά έκανε λόγο για την ανάγκη να υπάρξει ένας «τρίτος δρόμος» μεταξύ της ιδιωτικής, κερδοσκοπικής οικονομίας και των δημόσιων υπηρεσιών που μπορούν να εξυπηρετηθούν από την κοινωνική οικονομία.
Και ο ευρωπαίος Επίτροπος εξήγησε -αναφέροντας βέβαια ως παράδειγμα κάποια γηροκομεία που διαχειρίζεται ιδιωτική εταιρεία- ότι οι ιδιωτικές εταιρείες δρουν με βάση το κέρδος, κάτι που είναι ασυμβίβαστο με ορισμένες κοινωνικές υπηρεσίες.
Θα ισχυριστούν πολλοί βέβαια ότι τα γηροκομεία δεν μπορεί να συγκρίνονται με τις ενεργειακές εταιρείες. Αυτός ο ισχυρισμός στις δυτικές κοινωνίες είναι αξίωμα.
Ναι, αλλά όταν οι καταστάσεις είναι ομαλές και δεν σχετίζονται με γεγονότα, όπως ο πόλεμος, όπου τα πάντα ανατρέπονται.
Ενδεχομένως σε τέτοιες «ανώμαλες» καταστάσεις και εποχές να έχει νόημα οι ηγέτες της ΕΕ και των χωρών-μελών της να μελετήσουν και να προσαρμόσουν ανάλογα τις προτάσεις του Σμιτ και στον τομέα της ενέργειας και όπου αλλού απαιτηθεί.
Όχι βέβαια με όρους υπαρκτού σοσιαλισμού. Άλλωστε, ούτε ο Ευρωπαίος Επίτροπος προτείνει κάτι τέτοιο. Μέσω ενός «τρίτου δρόμου», όπου ιδιωτικά και δημόσια χρήματα θα διατίθενται για να ξεπεραστούν προβλήματα που ταλανίζουν τις κοινωνίες.
Μάλιστα δεν δίστασε να δηλώσει πως «Νομίζω ότι βρισκόμαστε τώρα σε μια διαδικασία όπου τελικά η πραγματική ιδέα του νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού έχει χάσει κάποια ελκυστικότητα», αναφερόμενος στον νεοφιλελεύθερο οικονομολόγο Μίλτον Φρίντμαν, ο οποίος υποστήριξε περίφημα ότι «η κοινωνική ευθύνη των επιχειρήσεων είναι να αυξάνουν τα κέρδη τους».