Σύμφωνα με τον Κανονισμό (ΕΕ) 2017/1938[1] του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 25ης Οκτωβρίου 2017 σχετικά με τα μέτρα κατοχύρωσης της ασφάλειας εφοδιασμού με φυσικό αέριο και με την κατάργηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 994/2010, και ειδικότερα το άρθρο 13 του εν λόγω Κανονισμού, τα κράτη μέλη της ΕΕ οφείλουν να λαμβάνουν μέτρα στην εσωτερική αγορά φυσικού αερίου στο πλαίσιο λειτουργίας του, προβλεπόμενου στην ανωτέρω διάταξη, μηχανισμού αλληλεγγύης.
Συγκεκριμένα, σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης όπου κράτος μέλος αδυνατεί να τροφοδοτήσει με φυσικό αέριο τους εξ αλληλεγγύης προστατευόμενους καταναλωτές στην επικράτειά του, τα κράτη μέλη που συνδέονται απευθείας με αυτό, ή, υπό προϋποθέσεις, κράτη μέλη που συνδέονται με αυτό μέσω τρίτης χώρας, υποχρεούνται να λάβουν μέτρα για την παροχή των ποσοτήτων φυσικού αερίου που είναι αναγκαίες για την κάλυψη των αναγκών των εξ αλληλεγγύης προστατευόμενων καταναλωτών φυσικού αερίου του κράτους μέλους που αιτείται την παροχή αλληλεγγύης. Διευκρινίζεται ότι το μέτρο της αλληλεγγύης περιλαμβάνει τον περιορισμό ή τη διακοπή τροφοδοσίας με φυσικό αέριο των μη εξ αλληλεγγύης προστατευόμενων καταναλωτών του κράτους μέλους που παρέχει αλληλεγγύη για την κάλυψη των αναγκών των εξ αλληλεγγύης προστατευόμενων καταναλωτών του κράτους μέλους που αιτείται την παροχή αλληλεγγύης.
Η αρχή της αλληλεγγύης διέπεται από ορισμένες βασικές αρχές, ενδεικτικά ως ακολούθως:
§ Ενεργοποιείται ως έσχατο μέτρο (άρθρο 13 Κανονισμού, παράγρ. 3)
§ Δίνεται προτεραιότητα σε μέτρα βασιζόμενα στην αγορά (άρθρο 13 Κανονισμού, παράγρ. 5)
§ Παρέχεται στη βάση δίκαιης και εύλογης αποζημίωσης (άρθρο 13 Κανονισμού, παράγρ. 8).
Αναφορικά με την αποζημίωση, η οποία καταβάλλεται στο πλαίσιο παροχής αλληλεγγύης, επισημαίνεται ότι θα πρέπει να καλύπτει, μεταξύ άλλων, όλες τις εύλογες δαπάνες που προκύπτουν για την παράδοση του φυσικού αερίου στο αιτούν κράτος μέλος, ενώ συγχρόνως θα πρέπει να παρέχει κίνητρα για τη συμμετοχή σε λύσεις βασιζόμενες στην αγορά. Η αποζημίωση αλληλεγγύης θεωρείται ότι καλύπτει τα έξοδα που όντως προέκυψαν και δεν μπορεί να αποτελεί πηγή κέρδους για τον φορέα που χορήγησε το φυσικό αέριο.
Στη βάση των ανωτέρω, τα κράτη μέλη οφείλουν να θεσπίσουν τα αναγκαία μέτρα, ιδίως τις τεχνικές, νομικές και οικονομικές ρυθμίσεις, για τη διασφάλιση της δυνατότητας αποτελεσματικής λειτουργίας του μηχανισμού αλληλεγγύης. Οι τεχνικές, νομικές και οικονομικές ρυθμίσεις συμφωνούνται μεταξύ των ενδιαφερόμενων κρατών μελών και περιγράφονται στα αντίστοιχα σχέδια έκτακτης. Στο πλαίσιο αυτό, προς διευκόλυνση των κρατών μελών, η Επιτροπή στις 2 Φεβρουαρίου 2018 εξέδωσε την υπ’ αριθμ. 2018/177 Σύσταση[2] σχετικά με τα στοιχεία που πρέπει να περιέχουν οι τεχνικές, νομικές και οικονομικές ρυθμίσεις.
Η ΡΑΕ, ως αρμόδια αρχή για την ασφάλεια εφοδιασμού με φυσικό αέριο, στα πλαίσια δρομολόγησης των απαραίτητων διαδικασιών για την εφαρμογή του μηχανισμού αλληλεγγύης και ειδικότερα για την ενεργοποίηση μέτρων αγοράς με σκοπό την παροχή αλληλεγγύης σε γειτονικό κράτος μέλος, πρόκειται σε πρώτη φάση να καταχωρίσει σε ένα διακριτό Μητρώο Αλληλεγγύης, τους προμηθευτές φυσικού αερίου της Χώρας οι οποίοι έχουν τη δυνατότητα και τη βούληση παροχής αλληλεγγύης σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης. Για το σκοπό αυτό, κρίνεται σκόπιμη η θέσπιση μίας πρότυπης σύμβασης, η οποία θα ενεργοποιείται σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης και θα συνάπτεται μεταξύ των εγγεγραμμένων προμηθευτών στο Μητρώο Αλληλεγγύης και των προμηθευτών προστατευόμενων καταναλωτών του γειτονικού κράτους-μέλους που αιτούνται αλληλεγγύη.
Υπό το πρίσμα των ανωτέρω, καλούνται όσοι προμηθευτές φυσικού αερίου προτίθενται να εγγραφούν στο Μητρώο Προμηθευτών Αλληλεγγύης για την παροχή αλληλεγγύης σε γειτονικό κράτος μέλος σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, να υποβάλουν στη ΡΑΕ έγγραφη δήλωση καθώς και τα στοιχεία επικοινωνίας τους.
Περαιτέρω, η ΡΑΕ παρακαλεί τους ενδιαφερόμενους προμηθευτές, να υποβάλλουν την εισήγησή τους σχετικά με την ανωτέρω σύμβαση, στη βάση της Σύστασης 2018/177 της Επιτροπής. Προκειμένου για τη διευκόλυνση των συμμετεχόντων στη διαβούλευση, παρατίθεται η σύμβαση General Agreement Concerning The Delivery And Acceptance Of Natural Gas/European Federation of Energy Traders.
Λήξη της παρούσας Δημόσιας Διαβούλευσης: Τετάρτη 15.04.2020
Οι ενδιαφερόμενοι καλούνται να υποβάλλουν τις απόψεις τους στη ΡΑΕ με ηλεκτρονική επιστολή στη διεύθυνση Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε. ή εγγράφως. Μετά τη λήξη της παρούσας δημόσιας διαβούλευσης, η ΡΑΕ θα δημοσιοποιήσει κατάλογο των συμμετεχόντων, καθώς και το περιεχόμενο των επιστολών και παρεμβάσεών τους, με εξαίρεση την περίπτωση κατά την οποία ο αποστολέας αιτείται τη μη δημοσιοποίηση των στοιχείων του και/ή των απόψεών του.
[1] https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32017R1938&from=EL
[2] https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32018H0177&from=EL