Ομιλία της Βουλευτή Φλώρινας και Αναπλ. Τομεάρχη Περιβάλλοντος και Ενέργειας της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία στο νομοσχέδιο του ΥΠΕΝ «Εκσυγχρονισμός της Χωροταξικής και Πολεοδομικής Νομοθεσίας»
«Κύριε Υπουργέ και κύριε Υφυπουργέ, είστε πάρα πολύ τυχεροί, γιατί αυτό το νομοσχέδιο που επηρεάζει τη ζωή όλων των πολιτών και θα φανεί άμεσα, δυστυχώς, λόγω του τεχνικού του χαρακτήρα, δεν είναι πολύ απλό, σε πρώτη ανάγνωση τουλάχιστον, να γίνει αντιληπτό. Αλλιώς, θα είχαμε συγκεντρώσεις έξω από τη Βουλή, παρόλο το lock down.
Θα αφιερώσω λίγο χρόνο, για να σχολιάσω αυτά που είπατε. Ουσιαστικά, με το να μας λέτε ότι υπάρχει χώρος στα εντός σχεδίου να χτίσει ο καθένας, μάλλον υπαινίσσεστε ότι δεν χρειάζεται και ο σχεδιασμός. Διότι τα σχέδια στη χώρα μας είναι γύρω στο 20%. Θα σας πω τη δική μας άποψη. Εμείς λέμε, λοιπόν, το ότι η χώρα δεν έχει ολοκληρώσει το σχεδιασμό της τόσα χρόνια, δεν έχει δασικούς χάρτες, δεν έχει κτηματολόγια, μέχρι το 2015 τίποτα, ήταν επιλογή. Ήταν μία ιδεοληπτική αντίληψη, ότι δεν πρέπει να έχουμε εργαλεία σχεδιασμού και εργαλεία που να τακτοποιούν και τον χώρο και τις δραστηριότητες, γιατί έτσι ευνοούνται αυτοί που θέλουμε να ευνοήσουμε. Αυτό είναι γενικώς παραδεκτό. Οι χώρες που δεν έχουν αυτά τα εργαλεία, γι’ αυτό δεν τα έχουν. Δεν είναι τόσο από ανικανότητα, είναι επιλογή.
Αν μπορούσα να χαρακτηρίσω αυτό το νομοσχέδιο, θα έλεγα ότι είναι αντιμεταρρύθμιση. Εκεί δηλαδή που ξεκινάει μια πολιτεία να προχωρά και ξέρετε ότι για μια μεταρρύθμιση δεν φτάνει η θητεία μιας κυβέρνησης. Πρέπει η επόμενη να συνεχίσει και όχι να την καταργεί και να πηγαίνουν όλα ξανά πίσω. Δεν ξέρετε πόσα μηνύματα και επισημάνσεις παίρνουμε απ’ όλη την Ελλάδα: από συναδέλφους μηχανικούς, χωροτάκτες και συμπολίτες μας για όλα αυτά, που ακόμη και το άρθρο για την προσβασιμότητα έχει διάταξη για αλλαγή χρήσης στον τουρισμό. Αυτή τη φορά, σ’ αυτό το νομοσχέδιο, κέρδισε ο ΣΕΤΕ και οι τράπεζες.
Είπατε για τον Συντονιστή ότι υπήρχε και στο σχεδιασμό του ΣΥΡΙΖΑ. Συντονιστής, βεβαίως, υπήρχε, ο οποίος φρόντιζε για την ομοιόμορφη εφαρμογή αλλά τον επέβλεπε η Διεύθυνση Βιοποικιλότητας. Εδώ μιλάμε για παράκαμψη του δημοσίου, για παράλληλη δομή, τουλάχιστον έτσι περιγράφεται στο νομοσχέδιο σας. Αν κάνετε λάθος, όπως μερικά παραδεχτήκατε πριν, βέβαια, θα το « χαιρετίσουμε».
Σε ό, τι αφορά στην ωριμότητα του σχεδιασμού της Κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ. Τώρα, μη μου πείτε ότι όταν εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής τράπεζας Επενδύσεων δίνει κοινή συνέντευξη τύπου με την ηγεσία του Υπουργείου επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ- εγώ να δεχτώ ότι δεν ήταν πλήρης, επειδή δεν έχω προσωπική γνώμη - δεν είναι μια ωριμότητα; Σε ενάμιση χρόνο δεν το προχωρήσατε ένα βήμα παραπέρα, τώρα ξαναρχίσατε τα τηλεφωνήματα αφού φέρατε αυτό το νόμο που αποδομεί όλη την προηγούμενη κατάσταση. Αυτή είναι η πραγματικότητα.
Επίσης λέμε, ότι έτσι όπως περιγράφεται το πρόγραμμα σας είναι ανέφικτο. Τα τοπικά, λοιπόν, πολεοδομικά σχέδια εάν δει κάποιος το περιεχόμενό τους στο άρθρο 10, εκτός από αυτά που συνήθως καθορίζουν διευρύνονται και με νέα στοιχεία. Δηλαδή, και ζώνες υποδοχής συντελεστών δόμησης, ζώνες ειδικών πολεοδομικών κινήτρων, καθορισμός οδικού δικτύου, και πολλά ακόμα. Για όλα αυτά θα γίνουν διαγωνιστικές διαδικασίες, θα εγκριθούν με προεδρικό διάταγμα για κάθε δημοτική ενότητα- πρέπει να είναι 1.100 -1200 δεν ξέρω εάν τα έχετε υπολογίσει. Και εδώ σας έχουμε πει και θα το επαναλάβω, ότι υπάρχει πολιτικό ζήτημα. Δηλαδή, κάποιες περιοχές θα είναι προνομιούχες και κάποιες άλλες δεν θα είναι. Συνεχίζονται οι ανισότητες, οι ασυνέχειες και στην κοινωνία και στον χώρο.
Η πολιτική κατεύθυνση του ΣΥΡΙΖΑ ήταν σε τελείως διαφορετική αντίληψη. Μιλάω για τη διάκριση των τομεακών- περιφερειακών, το οποίο είναι ένα πολύ σοβαρό, πολιτικό θέμα. Εκεί υπήρχε η δυνατότητα τα περιφερειακά, τα τοπικά, δηλαδή, να μπορούν να δράσουν, να προτείνουν τροποποιήσεις υπήρχε αυτή η δυνατότητα. Τώρα εδώ είναι ξεκάθαρο: ο τομεακός σχεδιασμός, το ειδικό χωροταξικό πλαίσιο κατισχύει. «Κλείνουμε το μάτι» πάλι στο ΣΕΤΕ, στο ΣΕΒ κ.λπ., γιατί βεβαίως, όλοι αυτοί προτιμούν αυτή την ιεράρχηση του σχεδιασμού, να το πω έτσι. Διευρύνεται και το περιεχόμενό τους, τα ειδικά χωροταξικά παίρνουν και αντικείμενο από την Εθνική Χωρική Στρατηγική, άρα και διευρύνονται, και ενισχύεται η θέση τους και είναι και πιο δεσμευτικά.
Θα ήθελα να πω κάτι για το εκτός σχεδίου, όμως που αναφερθήκατε. Η άποψη μας, λοιπόν, είναι ότι το νομοσχέδιο διακηρύσσει ότι μειώνει την εκτός σχεδίου δόμηση στην πραγματικότητα όμως την επιταχύνει. Δηλαδή, τους λέει «σε δύο με τέσσερα χρόνια τρέξτε προλάβετε να χτίσετε» αυτό κάνει.
Και, βεβαίως, αυτό που είναι τραγικό και αυτό θέλω να μας το εξηγήσετε κάποια στιγμή, αυτή η προτίμηση με τα σύνθετα τουριστικά καταλύματα, ενώ παντού μειώνεται ο συντελεστής- για κατοικία, για οτιδήποτε, για ξενοδοχεία - γιατί πριμοδοτείτε τόσο πολύ τα σύνθετα τουριστικά καταλύματα και τα μικτά τουριστικά καταλύματα μικρής κλίμακας, δεν μπορώ να το καταλάβω. Υποτίθεται ότι το νομοσχέδιο ευνοεί την πριμοδότηση των οργανωμένων υποδοχέων. Τα σύνθετα τουριστικά καταλύματα δεν είναι σχεδιασμός είναι έργο. Ο σχεδιασμός απαιτεί Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) και όχι Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ), απαιτεί επίσης Προεδρικό Διάταγμα και σχετική έγκριση του ΣτΕ και όχι ΚΥΑ.
Υπάρχει μια ευνοϊκή μεταχείριση για δύο κατηγορίες τουριστικού προϊόντος, επειδή μας έλεγε και προχτές ο κύριος Υπουργός για τη Μύκονο και τη Σαντορίνη. Σωστό. Μα με αυτό το νομοσχέδιο τουριστικοποιείτε τα νησιά, με σύνθετα τουριστικά καταλύματα. Αυξάνετε το συντελεστή δόμησης και στα νησιά, για τα σύνθετα τουριστικά και τα μικτά. Δηλαδή υπάρχει πίεση του ΣΕΤΕ. Και βεβαίως, λέτε επίσης - γιατί έχει κάτι αβλεψίες τις οποίες δεν μπορούμε να καταλάβουμε - ότι μπορούν όλοι να προλάβουν να αιτηθούν άδεια κ.λπ... όμως δεν λύνεται το θέμα των νομίμως υφιστάμενων δημοτικών οδών. Υπάρχει νομολογία του ΣτΕ. Πώς καλείτε τον άλλον να πάει να βγάλει άδεια αφού δεν έχει λυθεί αυτό το θέμα; Θέλω μια απάντηση σε αυτό.
Για τις χρήσεις γης, είπαμε και χθες για την αντιστοίχιση με ΚΑΔ, που είναι ένα πρόβλημα. Ένα άλλο θέμα είναι, ότι ακόμα δεν έχει παράξει αποτελέσματα το Προεδρικό Διάταγμα του 2018 για να βγάλουμε συμπεράσματα. Έτσι πάμε μπροστά ως σύγχρονο Ευρωπαϊκό κράτος; Ας κάνουμε έναν απολογισμό. Θυμάστε τι ειπώθηκε εχθές για τις YΔΟΜ και τις άδειες. Πρέπει να προχωράνε οι δημόσιες πολιτικές οργανωμένα, βάσει σχεδιασμένων βημάτων και φάσεων (σχεδιασμός, εφαρμογή αξιολόγηση). Να κάνεις έναν απολογισμό. Να δεις τι πήγε στραβά, τι πήγε καλά και το κρατάς. Αν θέλουμε να μεταρρυθμίσουμε τη χώρα και να την εκσυγχρονίσουμε, έτσι πρέπει να δουλεύουμε. Όχι να σταματάμε τη μεταρρύθμιση της προηγούμενης κυβέρνησης, να αφήνουμε και ένα διάστημα να περνάει, να πετάμε σχεδιασμούς οι οποίοι δεν έχουν αξιολογηθεί… Δεν μπορώ να καταλάβω.
Βέβαια έχετε και ένα πρόβλημα με τους αρχιτέκτονες, είναι φανερό. Γιατί αναφέρεται στο νομοσχέδιο ότι τις αρχιτεκτονικές μελέτες θα τις ελέγχουν οι αρχαιολόγοι. Και ο Πρόεδρος του ΤΕΕ έκανε σχόλιο επ’ αυτού.
Έρχομαι στο θέμα των τραπεζών. Δεν θα το αναλύσω. Μόνο θα ρωτήσω, γιατί θέλω μια απάντηση, να την καταλάβει ο κόσμος. Εάν το ζήτημα είναι η προστασία του δομημένου περιβάλλοντος, δεν θα έπρεπε να υπάρχουν εξαιρέσεις. Να συμφωνήσουμε. Εάν υπάρχουν εξαιρέσεις, δεν θα έπρεπε να εξαιρεθούν πρώτα οι πολίτες ως πιο αδύναμοι; Έπρεπε να εξαιρεθούν οι τράπεζες; Αυτό δεν μπορώ να το καταλάβω.
Για την άρση της πολεοδομικής απαλλοτρίωσης, θέλει προσοχή. Γιατί αν δεν έχουν οι δήμοι λεφτά να την επανακηρύξουν τότε θα χαθούν κοινόχρηστοι χώροι. Δεν είναι τόσο απλό θέμα.»