«ΑΠΕ και δίκτυα είναι οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος», είπε χαρακτηριστικά και πρόσθεσε ότι «χρειαζόμαστε τώρα περισσότερα έργα μεταφοράς, τα οποία επιβάλλεται να αποκτήσουν υψηλή επενδυτική προτεραιότητα σε διεθνές επίπεδο, όπως συμβαίνει ήδη με τις ΑΠΕ».
Ο κ. Μανουσάκης ανέδειξε ως τις πέντε κύριες προτεραιότητες για την ταχύτερη ανάπτυξη ηλεκτρικών δικτύων στην Ελλάδα, την επίσπευση των αδειοδοτικών διαδικασιών, τη διασφάλιση της βιωσιμότητας των επενδύσεων του ΑΔΜΗΕ με την απαιτούμενη ρυθμιστική στήριξη, την αποδέσμευση ηλεκτρικού χώρου για νέες επενδύσεις ΑΠΕ, την ενίσχυση των προσλήψεων εξειδικευμένων στελεχών και την αύξηση των κοινοτικών ή κρατικών χρηματοδοτήσεων.
Μεταφέροντας τις διαπιστώσεις του από την πρόσφατη Διεθνή Διάσκεψη του ΟΗΕ για το ΚλίμαCOP27, όπου ο ΑΔΜΗΕ κατόπιν πρόσκλησης της Αιγυπτιακής κυβέρνησης,συμμετείχε φέτος για πρώτη φορά, ο κ. Μανουσάκης επεσήμανε ότι δυστυχώς δεν υπήρξαν συγκεκριμένες δεσμεύσεις για την ενίσχυση των επενδύσεων σε υποδομές δικτύων.
«Εάν θέλουμε να παραδώσουμε ένα πιο βιώσιμο περιβάλλον στις επόμενες γενιές, και να έχουμε ενεργειακή επάρκεια στο μέλλον, πρέπει να γίνει άμεσα γενναία αύξηση των επενδύσεων σε ηλεκτρικά δίκτυα, ώστε να μπορούμε να μεταφέρουμε στο μέλλον ενέργεια φτηνή, φιλική στο περιβάλλον και αρκετή για όλους τους καταναλωτές», τόνισε.
Συμπλήρωσε ότι «χρειαζόμαστε πιο πυκνά δίκτυα διασυνδέσεων για ακόμη περισσότερες ανταλλαγές καθαρής ενέργειας, σε διακρατικό αλλά και διηπειρωτικό επίπεδο». Με τα έργα διεθνών διασυνδέσεων που δρομολογούνται με τη συνδρομή του Διαχειριστή, η Ελλάδα έχει την ευκαιρία να εξελιχθεί σε κόμβο καθαρής ενέργειας ανάμεσα στην Ευρώπη, την Αφρική και την Ασία.
«Στον ΑΔΜΗΕ υπηρετούμε το αγαθό της σταθερής ηλεκτροδότησης, γι’ αυτό εκτός από ανθεκτικά, δημιουργούμε και έξυπνα δίκτυα», σχολίασε ο κ. Μανουσάκης αναφερόμενος στα έργα που υλοποιεί ο ΑΔΜΗΕ με στόχο τη θωράκιση των ηλεκτρικών υποδομών από την κλιματική αλλαγή, αλλά και τη διασφάλιση της σταθερής λειτουργίας του Συστήματος σε συνθήκες αυξανόμενης διείσδυσης ΑΠΕ.
Ακολουθούν τα κύρια σημεία της τοποθέτησης του Προέδρου και Διευθύνοντος Συμβούλου του ΑΔΜΗΕ:
Αναγκαία η επενδυτική αναβάθμιση των ηλεκτρικών δικτύων
ΑΠΕ και δίκτυα είναι οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος. Ενώ μιλάμε συνεχώς -και σωστά- για τις ΑΠΕ, δεν φαίνεται να μας απασχολούν το ίδιο και τα δίκτυα.
Στην πρόσφατη Διεθνή Διάσκεψη του ΟΗΕ για το Κλίμα COP27, όπου ο ΑΔΜΗΕ, ως οργανισμός προσκεκλημένος της Αιγυπτιακής κυβέρνησης, συμμετείχε φέτος για πρώτη φορά, αποφασίστηκε την τελευταία στιγμή να συσταθεί Ταμείο για την αποζημίωση των πιο ευάλωτων κρατών από τις συνέπειες της κλιματικής κρίσης αλλά δεν υπήρξαν συγκεκριμένες δεσμεύσεις ούτε για τη μείωση των ορυκτών καυσίμων, ούτε για την ανάπτυξη νέων δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας.
Εάν θέλουμε να παραδώσουμε ένα πιο βιώσιμο περιβάλλον στις επόμενες γενιές, και να έχουμε ενεργειακή επάρκεια στο μέλλον, πρέπει να γίνει άμεσα γενναία αύξηση των επενδύσεων σε ηλεκτρικά δίκτυα, ώστε να μπορούμε να μεταφέρουμε ενέργεια φτηνή, φιλική στο περιβάλλον και αρκετή για όλους τους καταναλωτές.
Η Ευρώπη, που σήμερα έχει περίπου 400 ηλεκτρικές διασυνδέσεις, θα πρέπει να τις διπλασιάσει μέσα στην επόμενη οκταετία, ώστε να παραμείνει στις ράγες για τον στόχο του “Net Zero” το 2050.
Σε παγκόσμια κλίμακα, το International Energy Agency επισημαίνει ότι απαιτούνται επενδύσεις 820 δισ. δολαρίων κάθε χρόνο μέχρι το 2030 -από 260 δισ. δολάρια το 2020- αν θέλουμε να συγκρατήσουμε την αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη σε 1,5 βαθμό Κελσίου στο τέλος της δεκαετίας.
Η κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών ανακοίνωσε την περασμένη εβδομάδα κρατική χρηματοδότηση 13 δισ. δολαρίων για να επεκτείνει και να εκσυγχρονίσει το ηλεκτρικό δίκτυο της χώρας, μέχρι το 2035. Είναι μια θετική εξέλιξη που δείχνει ότι κάτι έχει αρχίσει να αλλάζει.
Χρειαζόμαστε στο μέλλον πιο πυκνά δίκτυα διεθνών διασυνδέσεων για ακόμη περισσότερες ανταλλαγές καθαρής ενέργειας, όχι μόνο σε διακρατικό αλλά και σε διηπειρωτικό επίπεδο.
Με τις διεθνείς διασυνδέσεις που δρομολογούνται με τη συνδρομή του Διαχειριστή, η Ελλάδα έχει την ευκαιρία να εξελιχθεί σε κόμβο καθαρής ενέργειας ανάμεσα στην Ευρώπη, την Αφρική και την Ασία. Μέσα από αυτά τα έργα, ο Διαχειριστής συμβάλλει στην επιτάχυνση της ενεργειακής μετάβασης σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο.
Πέντε προτεραιότητες για την ανάπτυξη των δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα
Είναι απαραίτητο να κινηθούμε ακόμη πιο γρήγορα σε ό,τι αφορά την ανάπτυξη των ηλεκτρικών υποδομών. Ειδικά στη χώρα μας είναι απαραίτητα κατ’ ελάχιστον πέντε πράγματα:
- Να επιταχυνθεί και να γίνει πιο ευέλικτη η αδειοδοτική διαδικασία για την κατασκευή των δικτύων,
- να αυξηθεί το WACC από την ΡΑΕ ώστε να εξακολουθούν να είναι βιώσιμες οι επενδύσεις μας παρά τον πληθωρισμό και την αύξηση των επιτοκίων,
- να απελευθερωθεί ηλεκτρικός χώρος από παλαιά λιμνάζοντα έργα ΑΠΕ που δεν έχουν κατασκευαστεί,
- να απελευθερωθεί η διαδικασία προσλήψεων και οι αμοιβές των εξειδικευμένων στελεχών να είναι ανταγωνιστικές ως προς τις αμοιβές της αγοράς
- και να διατεθούν επιπλέον κοινοτικά ή κρατικά κονδύλια για την ανάπτυξη των δικτύων.
Έξυπνα και ανθεκτικά δίκτυα για πιο ασφαλή ενεργειακή μετάβαση
Η λειτουργία του Συστήματος που βασίζεται όλο και περισσότερο σε ΑΠΕ σε αντίθεση με την προηγούμενη κατάσταση που είχαμε λιγότερες και πιο ευέλικτες μονάδες παραγωγής ενέργειας από ορυκτά καύσιμα, είναι μια μεγάλη πρόκληση.
Θέλουμε πιο ανθεκτικά δίκτυα γιατί καθώς μπαίνουν περισσότερες ΑΠΕ στο μείγμα, οι οποίες είναι στοχαστικές, το Σύστημα δεν έχει την ίδια ευστάθεια. Στον ΑΔΜΗΕ υπηρετούμε το αγαθό της σταθερής ηλεκτροδότησης. Γι’ αυτό, εκτός από ανθεκτικά, δημιουργούμε και «έξυπνα» δίκτυα.
Στο πλαίσιο αυτό, έχουμε θέσει σε εφαρμογή το «Πρόγραμμα Έργων Ενεργειακής Μετάβασης» με καινούργια Κέντρα Ελέγχου Ενέργειας για τις ΑΠΕ και νέα στοιχεία αντιστάθμισης στο Σύστημα που μας επιτρέπουν να κατανέμουμε πιο έξυπνα και πιο γρήγορα το ηλεκτρικό φορτίο. Είναι έργα που πρέπει να προχωρήσουν γρήγορα τα επόμενα χρόνια προκειμένου το Σύστημα να λειτουργεί αποδοτικά και με ασφάλεια σε συνθήκες όλο και υψηλότερης διείσδυσης ΑΠΕ.
Παράλληλα, οι ηλεκτρικές μας υποδομές κατασκευάστηκαν στις δεκαετίες του '70 και του '80 και χρειάζεται να ανανεωθούν δεδομένου ότι έχουμε και την κλιματική κρίση η οποία μας αναγκάζει να γίνουμε ακόμη πιο ανθεκτικοί.
Στον ΑΔΜΗΕ επιταχύναμε, ήδη από το 2018, τα έργα αντικατάστασης και αναβάθμισης του συστήματος Μεταφοράς, σε όλη τη χώρα. Με έναν προϋπολογισμό 200 εκατ. ευρώ, εκσυγχρονίζουμε τις πλέον κρίσιμες υποδομές Υψηλής και Υπερυψηλής Τάσης μέχρι το τέλος του 2023 και αντικαθιστούμε το 60% των συνολικών στοιχείων του Συστήματος με υπερσύγχρονο εξοπλισμό έως το 2026.
