Σε ένα περιβάλλον αβεβαιότητας με την ακρίβεια να χτυπάει «κόκκινο» και με τις υπεραποδόσεις του προϋπολογισμού να κατευθύνονται στο να κλείσουν κάποιες από τις «πληγές» της φονικής κακοκαιρίας, το ερώτημα που τίθεται από τους καταναλωτές ενόψει του χειμώνα είναι τι θα συμβεί με τις επιδοτήσεις στο ηλεκτρικό ρεύμα.
Μέχρι το τέλος του χρόνου το καθεστώς που ισχύει σήμερα, με την ανάγκη επιδοτήσεων να κυμαίνεται σε χαμηλά επίπεδα -21,4 εκατ. ευρώ- για τους λογαριασμούς ρεύματος Σεπτεμβρίου, θα παραμείνει. Οριζόντιες επιδοτήσεις σε νοικοκυριά, αγρότες και ευάλωτους θα συνεχίσουν να καταβάλλονται με στόχο η τιμή της κιλοβατώρας να κινείται πέριξ των 0,15-0,19 λεπτών ανά κιλοβατώρα.
Στο τέλος του χρόνου τελειώνει ο έκτακτος μηχανισμός λειτουργίας της χονδρεμπορικής αγοράς ηλεκτρικού ρεύματος και επανέρχεται μια νέα κανονικότητα που θα επιφέρει και αλλαγές στους λογαριασμούς με ερωτηματικό ακόμη τι θα γίνει με τη ρήτρα αναπροσαρμογής και αν θα επιστρέψει σε κάποια μορφή.
Ως προς τις επιδοτήσεις, όπως έχει πει ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θόδωρος Σκυλακάκης, λίγο ως πολύ το ίδιο καθεστώς θα διατηρηθεί μέχρι το τέλος του χρόνου.
Χωρίς να έχει ανοίξει τα χαρτιά του για το πώς ακριβώς θα είναι το νέο σχήμα επιδοτήσεων το 2024 εφόσον χρειαστεί είναι βέβαιο πώς η οριζόντια στήριξη θα λάβει τέλος. Σύμφωνα με πηγές, αν και εφόσον προκύψει ανάγκη για επιδοτήσεις, τότε οι παρεμβάσεις που θα γίνουν θα είναι πιο στοχευμένες και η εφαρμογή δεν θα είναι στη λογική της οριζόντιας επιδότησης. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, εισοδηματικά κριτήρια αλλά και επιδοτήσεις μόνο της πρώτης κατοικίας και όχι δευτερευουσών, δηλαδή των εξοχικών κατοικιών, είναι κάποιες από τις παραμέτρους που θα διαφοροποιήσουν το καθεστώς.
Σήμερα επιδοτείται το 90% των νοικοκυριών. Οι ενισχύσεις για την ηλεκτρική ενέργεια αφορούν σε οικιακά τιμολόγια και για όλες τις παροχές κύριας και μη κύριας κατοικίας, χωρίς εισοδηματικά κριτήρια και ανεξαρτήτως παρόχου. Υπάρχει μόνο η κλιμακωτή διαβάθμιση στην επιδότηση ανάλογα με τις καταναλώσεις. Ενισχύονται επίσης κάθε μήνα οι αγρότες, ανεξαρτήτως ισχύος παροχής και επιπέδου τάσης και όσα νοικοκυριά είναι ενταγμένα στο Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο.
Ας σημειωθεί ότι η ΕΕ έχει αφήσει το περιθώριο στα κράτη-μέλη να διατηρήσουν τα μέτρα, που ελήφθησαν για τη στήριξη των καταναλωτών κατά την περίοδο της ενεργειακής κρίσης ως το τέλος του 2023. Από το 2024 και μετά, με την προϋπόθεση βέβαια ότι δεν θα υπάρχει νέα κρίση, τα όποια μέτρα στήριξης θα πρέπει να αφορούν μόνον σε συγκεκριμένες ομάδες πολιτών, που αντιμετωπίζουν το φάσμα της ενεργειακής φτώχιας.
Στην κατεύθυνση αυτή σχεδιάζονται μέτρα ενίσχυσης των ευάλωτων, με τις σχετικές ανακοινώσεις να γίνονται από το αρμόδιο υπουργείο μετά τη ΔΕΘ. Στο πακέτο μέτρων που θα παρουσιαστεί θα περιλαμβάνεται εκτός από την επαναφορά των πολυτεκνικών τιμολογίων, μετά από σχετική απόφαση του ΣτΕ, παρεμβάσεις για τη μείωση των στρατηγικών κακοπληρωτών και τον περιορισμό των ρευματοκλοπών, δυο φαινόμενα που επιβαρύνουν με επιπλέον κόστος τους συνεπείς καταναλωτές. Μάλιστα, ο κ. Σκυλακάκης έχει αφήσει να εννοηθεί ότι θα γίνονται διασταυρώσεις με στοιχεία της ΑΑΔΕ ή και των τραπεζών, σημειώνοντας χαρακτηριστικά «κάποιοι διαθέτουν χρήματα σε τραπεζικούς λογαριασμούς αλλά δεν πληρώνουν το ρεύμα με αποτέλεσμα να επιβαρύνονται οι συνεπείς καταναλωτές» ενώ σχετικά με τις ρευματοκλοπές έχει πει ότι επιβαρύνουν τους λογαριασμούς με επιπλέον κόστος 4%.
Σε κάθε περίπτωση το καθεστώς των επιδοτήσεων με τη μορφή που ισχύει οδεύει προς το τέλος του. Ενισχύσεις θα δίνονται και όχι σε όλους αν διαπιστώνονται ακραίες αυξήσεις, κάτι που η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ εκτιμά ότι δεν θα συμβεί. Μάλιστα, όπως είχε πει ο κ. Σκυλακάκης από το βήμα της Βουλής κατά τη διάρκεια των προγραμματικών δηλώσεων «Θέλω να ελπίζω πως δεν θα απαιτηθεί νέα δημοσιονομική στήριξη στον τομέα της ενέργειας».
Πάντως η τιμή του ρεύματος στη χονδρεμπορική αγορά παρά την πτώση κατά 1,05% πάνω από τα 100 ευρώ. Ειδικότερα, στα 115,30 ευρώ/MWh διαμορφώθηκε η Τιμή Εκκαθάρισης Αγοράς (ΤΕΑ) της Αγοράς Επόμενης Ημέρας για σήμερα 15/9/2023.Η υψηλότερη τιμή στη διάρκεια του 24ώρου διαμορφώθηκε στα 259,68 ευρώ/MWh ενώ το χαμηλό του 24ωρου διαμορφώθηκε στα 72,81 ευρώ/MWh. Η τιμή υποχώρησε 1% σε σχέση με την προηγούμενη ημέρα. Η συνολική ζήτηση διαμορφώθηκε στις 302,72 GWh. Στο ενεργειακό μείγμα ο λιγνίτης κατέχει 7,4%, το φυσικό αέριο 49,6% τα υδροηλεκτρικά 7,2%, οι εισαγωγές 9% και οι ανανεώσιμες 22,7%.
