Σε επιστολή του προς το ΥΠΕΝ, ο ΕΣΠΕΝ επισημαίνει την ασυμμετρία που προκύπτει από το ισχύον πλαίσιο, ανάμεσα αφενός στην ύψιστη υποχρέωση διασφάλισης του ισοσκελισμού των Λογαριασμών που συλλέγουν τις ρυθμιζόμενες χρεώσεις (ΥΚΩ, ΕΤΜΕΑΡ, ΧΧΣ και ΧΧΔ) και αφετέρου στην απουσία εργαλείων που παρέχονται σήμερα στους Προμηθευτές για την επίτευξη του ισοσκελισμού των Λογαριασμών αυτών.
Στην επιστολή αναφέρεται αναλυτικά:
Με την παρούσα επιστολή, ο Ελληνικός Σύνδεσμος Προμηθευτών Ενέργειας (ΕΣΠΕΝ) επιθυμεί να αναδείξει την ασυμμετρία που προκύπτει από το ισχύον πλαίσιο, ανάμεσα αφενός στην ύψιστη υποχρέωση διασφάλισης του ισοσκελισμού των Λογαριασμών που συλλέγουν τις ρυθμιζόμενες χρεώσεις (ΥΚΩ, ΕΤΜΕΑΡ, ΧΧΣ και ΧΧΔ) και αφετέρου στην απουσία εργαλείων που παρέχονται σήμερα στους Προμηθευτές για την επίτευξη του ισοσκελισμού των Λογαριασμών αυτών. Στόχος της ως άνω επισήμανσης είναι η ανάδειξη της ανάγκης άμεσης χορήγησης εργαλείων είσπραξης των ρυθμιζόμενων χρεώσεων, ώστε να μην επιβαρυνθεί έτι περαιτέρω ο πολλαπλώς επιβαρυμένος κλάδος της προμήθειας με δυσμενέστατες συνέπειες για τον καταναλωτή και την ομαλή λειτουργία της αγοράς.
Ειδικότερα, ως γνωστόν η δραστηριότητα της προμήθειας έχει επιφορτιστεί μεταξύ άλλων και με την είσπραξη των ρυθμιζόμενων χρεώσεων. H απόδοση των χρεώσεων αυτών από τους Προμηθευτές προς τους διαχειριστές των Ειδικών Λογαριασμών παρακολουθείται σε μηνιαία βάση από τη Ρυθμιστική Αρχή1 ώστε να διαπιστώνεται αν αυτή πραγματοποιείται, ανεξάρτητα από το εάν οι σχετικές υποχρεώσεις έχουν καταβληθεί από τους τελικούς καταναλωτές. Η αξία λοιπόν που δίνει ο κανονιστικός νομοθέτης στην εμπρόθεσμη καταβολή των εν λόγω χρεώσεων από τους Προμηθευτές προς στους Διαχειριστές είναι εκ διαμέτρου δυσανάλογη με τη διασφάλιση της αντίστοιχης καταβολής των εν λόγω χρεώσεων από τους τελικούς καταναλωτές προς τους Προμηθευτές τους. Το αποτέλεσμα της εν λόγω ασυμμετρίας είναι αφενός η αύξηση των επισφαλειών της δραστηριότητας της προμήθειας, αλλά τελικά και η ίδια η διακύβευση του ισοσκελισμού των εν λόγω λογαριασμών με την πρόκληση αλυσιδωτών προβλημάτων στην εύρυθμη λειτουργία της αγοράς της ηλεκτρικής ενέργειας και στον επί ίσοις όροις ανταγωνισμό των συμμετεχόντων.
Σήμερα, οι Λογαριασμοί ΕΛΥΚΩ και ΕΛΑΠΕ εμφανίζουν σοβαρότατα ελλείμματα ύψους 300 εκ. € και 140 εκ. € αντίστοιχα, ενώ αναμένονται οι σχετικές παρεμβάσεις από την Πολιτεία για τον άμεσο ισοσκελισμό του ΕΛΥΚΩ, με ποσά εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ να πρέπει να εισρεύσουν πιθανότατα και από τον κρατικό προϋπολογισμό. Ταυτόχρονα, η αλλαγή του πλαισίου προσδιορισμού των δικαιούχων μειωμένων χρεώσεων ΕΤΜΕΑΡ -όπως θεσπίστηκε το 2019 και τροποποιημένο ισχύει- απαιτεί αναδρομικές εκκαθαρίσεις (πιθανότατα σε μόνιμη βάση) εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ, τα οποία αναμένεται να εισπραχθούν από τους Προμηθευτές για να αποδοθούν στη συνέχεια στον ΔΑΠΕΕΠ. Εκ των ανωτέρω λοιπόν καθίσταται προφανές ότι όσα ποσά και αν εισρεύσουν από τον κρατικό προϋπολογισμό, όσους μηχανισμούς αναδρομικών εκκαθαρίσεων και αν θεσπίσει η Πολιτεία και όσους μηχανισμούς παρακολούθησης και αν επιβάλει η Ρυθμιστική Αρχή, αν ταυτόχρονα δεν ληφθούν μέτρα για τη διασφάλιση της είσπραξης των εν λόγω ρυθμιζόμενων χρεώσεων από τους τελικούς καταναλωτές μέσω των Προμηθευτών τους, τότε τίθεται εν αμφιβόλω η βιωσιμότητα των Ειδικών Λογαριασμών που εκπληρώνουν σκοπούς δημοσίου συμφέροντος, ενώ ταυτόχρονα στραγγαλίζεται η τήρηση συνθηκών υγιούς ανταγωνισμού μεταξύ των Προμηθευτών. Το μόνο βέβαιο μάλιστα αποτέλεσμα από τη μονομερή ρύθμιση του καίριου αυτού θέματος είναι η δυσανάλογη επιβάρυνση του συνεπούς καταναλωτή εις βάρος αυτών που εκμεταλλεύονται τα χρόνια κενά του κανονιστικού πλαισίου και αλλάζουν Προμηθευτή, χωρίς προηγουμένως να έχουν μεριμνήσει είτε να εξοφλήσουν είτε να διακανονίσουν τις ληξιπρόθεσμες οφειλές τους.
Δεδομένων των ανωτέρω, προκειμένου να είναι βιώσιμη η εμπρόθεσμη απόδοση των ρυθμιζόμενων χρεώσεων (ΕΤΜΕΑΡ, ΥΚΩ, ΧΧΔ, ΧΧΣ) στους Διαχειριστές θα πρέπει να χορηγηθούν στους Προμηθευτές εργαλεία είσπραξης αυτών. Ένα τέτοιο εργαλείο θα μπορούσε να είναι η επαναφορά του δικαιώματος του παλαιού Προμηθευτή να υποβάλει εντολή αποκοπής για τις ληξιπρόθεσμες οφειλές των πελατών του (με αντίστοιχη τροποποίηση του άρ. 42 ΚΠΗΕ), σύμφωνα με την πρόταση που έχει υποβάλλει (εκ νέου) ο Σύνδεσμός μας με την από 05.02.2024 επιστολή του. Ένας άλλος τρόπος θα μπορούσε να είναι η ενημέρωση της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), σχετικά με το ύψος των ρυθμιζόμενων χρεώσεων που δεν έχουν καταβληθεί και η είσπραξη αυτών μέσω της ΑΑΔΕ από τον τελικό καταναλωτή. Σε μια τέτοια περίπτωση, η υποχρέωση των Προμηθευτών θα ολοκληρώνεται με την ενημέρωση της ΑΑΔΕ από αυτούς αναφορικά με το ύψος των καταβληθέντων ποσών ανά καταναλωτή.
Διαφορετικά, η συνέχιση της υποχρέωσης απόδοσης ανείσπρακτων ποσών ρυθμιζόμενων χρεώσεων από τους Προμηθευτές προς στους Διαχειριστές, ύψους εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ, θα εντείνει το πρόβλημα της δομικής ασυμμετρίας ως προς τις συνθήκες του ανταγωνισμού στη δραστηριότητα της προμήθειας, προκαλώντας δυσμενέστατες επιπτώσεις στη βιωσιμότητα των Ειδικών Λογαριασμών και στην εύρυθμη λειτουργία της ελληνικής αγοράς ενέργειας.
Παραμένουμε στη διάθεση σας προκειμένου να συμβάλλουμε στην άμεση επίλυση αυτού του κρισιμότατου για τον κλάδο της προμήθειας ζητήματος και παρακαλούμε για τις άμεσες ενέργειες σας.
Με εκτίμηση,
Μίλτος Ασλάνογλου
Γενικός Διευθυντής
