Η παρούσα ανάλυση αφορά την ηλεκτροπαραγωγή σε ολόκληρη την επικράτεια και βασίζεται στα τελευταία διαθέσιμα μηνιαία δεδομένα του ΑΔΜΗΕ για το διασυνδεδεμένο δίκτυο (Νοέμβριος 2024) και του ΔΕΔΔΗΕ για τα μη διασυνδεμένα νησιά (Οκτώβριος 2024). Επιπλέον, αξιοποιεί τα πλέον πρόσφατα στοιχεία του ΔΕΔΔΗΕ για τη χαμηλή και μέση τάση, καθώς και για την εγκατεστημένη ισχύ συστημάτων αυτοπαραγωγής (Αύγουστος 2024). Για την ακριβέστερη προσέγγιση της ηλεκτροπαραγωγής από ΣΗΘΥΑ στη χαμηλή και μέση τάση, όπως και για τους συντελεστές χρησιμοποίησης φωτοβολταϊκών που απαιτούνται για την εκτίμηση της αυτοπαραγωγής, αξιοποιούνται τα δεδομένα του δελτίου του ειδικού λογαριασμού ΑΠΕ (ΕΛΑΠΕ) του ΔΑΠΕΕΠ ως τον Σεπτέμβριο του 2024. Μπορείτε να διαβάσετε αναλυτικότερα τη μεθοδολογία που ακολουθήθηκε εδώ.
Mε 23,326 GWh τους πρώτους έντεκα μήνες του έτους, oι ΑΠΕ (χωρίς τα μεγάλα υδροηλεκτρικά) βρέθηκαν μεν στην πρώτη θέση της ηλεκτροπαραγωγής, έμειναν όμως πίσω σε σχέση με την αθροιστική παραγωγή των τριών ορυκτών καυσίμων (ορυκτό αέριο, λιγνίτης και πετρέλαιο) κατά 2,231 GWh. Αυτό συνέβη κυρίως λόγω της αυξημένης συνεισφοράς του αερίου τους μήνες Ιούλιο-Νοέμβριο, αναστρέφοντας έτσι την εικόνα του εξαμήνου όταν οι ΑΠΕ ξεπερνούσαν την αθροιστική παραγωγή των τριών ορυκτών καυσίμων.
Στη δεύτερη θέση βρέθηκε το ορυκτό αέριο (19,130 GWh), το οποίο απέχει μόλις 837 GWh από το ιστορικό υψηλό του ενδεκάμηνου του 2021 (19,968 GWh). Αυξήθηκε κατά 32.6% σε σχέση με τους πρώτους έντεκα μήνες του 2023, μια πολύ ισχυρότερη αυξητική τάση σε σχέση με την αντίστοιχη των ΑΠΕ (+20.1%)
Με 3,631 GWh το πετρέλαιο στα μη διασυνδεδεμένα νησιά κατατάχθηκε στην τρίτη θέση, με μικρή σχετικά διαφορά από τα μεγάλα υδροηλεκτρικά (3,258 GWh) που βρέθηκαν στην τέταρτη θέση.
Στην πέμπτη θέση με 2,796 GWh ακολούθησε ο λιγνίτης, σημειώνοντας ιστορικό χαμηλό παραγωγής τους πρώτους έντεκα μήνες του έτους. Tη μικρότερη συνεισφορά στην κάλυψη της ζήτησης τους πρώτους έντεκα μήνες του 2024 είχαν οι καθαρές εισαγωγές με μόλις 106 GWh. Ήταν οι χαμηλότερες της τελευταίας δεκαετίας για αυτή την περίοδο, με πολύ μεγάλη διαφορά από το προηγούμενο χαμηλό του 2022 (3,192 GWh).
Η μεγάλη αύξηση του ορυκτού αερίου (+4,706 GWh) και δευτερευόντως των ΑΠΕ (+3,908 GWh), καθώς και η πολύ μικρότερη αύξηση του πετρελαίου (+204 GWh) τους πρώτους έντεκα μήνες του 2024 συγκριτικά με την ίδια περίοδο του 2023, αντιστάθμισαν την κατακόρυφη πτώση των καθαρών εισαγωγών (-4,480 GWh), τη σημαντική αύξηση της ζήτησης (+2,821 GWh), την περαιτέρω συρρίκνωση της λιγνιτικής ηλεκτροπαραγωγής (-1,229 GWh) και τη μικρή μείωση των μεγάλων υδροηλεκτρικών (-290 GWh).
Οι αντίστοιχες ποσοστιαίες μεταβολές τους πρώτους έντεκα μήνες του 2024, σε σχέση με το 2023, ήταν:
- Λιγνίτης: -30.5%
- Ορυκτό αέριο: +32.6%
- ΑΠΕ: +20.1%
- Μεγάλα υδροηλεκτρικά: -8.2%
- Καθαρές εισαγωγές: -97.7%
- Πετρέλαιο: +6%
- Ζήτηση: +5.7%
Με 26,584 GWh η καθαρή ενέργεια (ΑΠΕ και μεγάλα υδροηλεκτρικά μαζί) τους πρώτους έντεκα μήνες του 2024 ήταν η υψηλότερη της δεκαετίας, αυξημένη κατά 15.8% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2023 (22,966 GWh). Μάλιστα, ξεπέρασε κατά 1,027 GWh την ηλεκτροπαραγωγή από τα τρία ορυκτά καύσιμα μαζί (25,557 GWh), η οποία όμως σημείωσε ακόμα μεγαλύτερη αύξηση κατά 16.8% σε σχέση με την ίδια χρονική περίοδο του 2023. Η διαφορά των 1,027 GWh υπέρ της καθαρής ενέργειας είναι μικρότερη το 2024 σε σχέση με το 2023, όταν η καθαρή ενέργεια είχε ξεπεράσει τα ορυκτά καύσιμα για πρώτη φορά στο ενδεκάμηνο κατά 1,091 GWh. Αυτό οφείλεται στην αύξηση του ορυκτού αερίου μέσα στο 2024.
Η καθαρή ενέργεια κάλυψε τους πρώτους έντεκα μήνες του έτους λίγη περισσότερη από τη μισή ζήτηση (50.9%), ενώ σχεδόν ίδιο ήταν το μερίδιό της στην ηλεκτροπαραγωγή (51%). Οι ΑΠΕ (αιολικά και φωτοβολταϊκά) κυριάρχησαν στην κάλυψη της ζήτησης με μερίδιο 44.6%, ενώ τα μεγάλα υδροηλεκτρικά είχαν μερίδιο 6.2%. Την πρωτοκαθεδρία στην κάλυψη της ζήτησης ανάμεσα στα ορυκτά καύσιμα είχε το ορυκτό αέριο με 36.6%, ενώ ακολούθησε το πετρέλαιο με 6.9% και τέλος ο λιγνίτης με μόλις 5.4%. Οι καθαρές εισαγωγές είχαν ελάχιστη συνεισφορά (0.2%), καταγράφοντας το χαμηλότερο μερίδιο της δεκαετίας.
Το μερίδιο των ΑΠΕ θα ήταν ακόμα μεγαλύτερο αν δεν υπήρχαν περικοπές. Σύμφωνα με τις προβλέψεις της διαδικασίας του ενοποιημένου προγραμματισμού που δημοσιεύει καθημερινά ο ΑΔΜΗΕ, τους πρώτους έντεκα μήνες του έτους περικόπηκαν 847 GWh ΑΠΕ, που αντιστοιχούν στο 3.5% της συνολικής παραγόμενης ενέργειας από ΑΠΕ στο ίδιο χρονικό διάστημα.
Τον Απρίλιο περικόπηκε η περισσότερη καθαρή ενέργεια (259 GWh) συγκριτικά με τους υπόλοιπους μήνες του έτους, αλλά και με το σύνολο των περικοπών του 2023 (228 GWh), ενώ τον Οκτώβριο καταγράφηκαν οι δεύτερες υψηλότερες περικοπές δηλαδή 141 GWh. Όσον αφορά τους υπόλοιπους μήνες, τον Μάρτιο περικόπηκαν 49 GWh, τον Μάιο 122 GWh, τον Ιούνιο 64 GWh, τον Ιούλιο 33 GWh,τον Αύγουστο 37 GWh και τον Σεπτέμβριο 108 GWh. Τον Νοέμβριο καταγράφηκαν οι χαμηλότερες μηνιαίες περικοπές τους έτους (32 GWh), με εξαίρεση τους δύο πρώτους μήνες του έτους που ήταν μηδενικές.
Η αποφυγή αυτών των περικοπών θα μπορούσε να εξαλείψει είτε τις εισαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας στη χώρα είτε τη χρήση ορυκτού αερίου, συνεισφέροντας έτσι στη μείωση των τιμών στη χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας.
Τον Νοέμβριο του 2024:
- Καταγράφηκε ρεκόρ μηνιαίων καθαρών εξαγωγών (646 GWh).
- Η μηνιαία παραγωγή από λιγνίτη (406 GWh) ήταν η υψηλότερη του έτους. Μάλιστα ο Νοέμβριος ήταν ο μόνος μήνας του 2024 που η λιγνιτική παραγωγή ήταν μεγαλύτερη από την αυτή του ίδιου μήνα του 2023.
- Η παραγωγή από ορυκτό αέριο (2,172 GWh) ήταν η τρίτη υψηλότερη του έτους και υπερδιπλάσια σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα (1,463 GWh τον Οκτώβριο).
- Η μηνιαία ζήτηση αυξήθηκε μόνο κατά 22 GWh σε σχέση με τον Οκτώβριο.
- Οι επιπλέον ποσότητες ορυκτών καυσίμων (+958 GWh) μεταξύ Νοεμβρίου και Οκτωβρίου διοχετεύθηκαν κυρίως στις καθαρές εξαγωγές (+590 GWh).
Η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας τους πρώτους έντεκα μήνες του 2024 στην επικράτεια (52,263 GWh) αυξήθηκε κατά 5.7% σε σχέση με την ίδια περίοδο του προηγούμενου έτους. Αύξηση παρατηρήθηκε και σε σχέση με τον μέσο όρο των τελευταίων πέντε ετών (2019-2023) κατά 2.1%.
