Ως βασικά θέματα προς συζήτηση, σύμφωνα με τον Ερντογάν, είναι οι διαχείριση των υδάτων και ο ενεργειακός τομέας. Όμως ένα θέμα που θα απασχολήσει τον Τούρκο Πρόεδρο και τον Ιρακινό Πρωθυπουργό είναι το ζήτημα των Κούρδων και η δημιουργία ενός διαδρόμου ασφαλείας [επιτήρησης και εκκαθάρισης τρομοκρατών] 30 χιλιομέτρων στα τουρκο-ιρακινά σύνορα.
Σύμφωνα με τον Υπουργό Άμυνας της Τουρκίας Γιασάρ Γκιουλέρ, ο διάδρομος ήδη λειτουργεί, όμως μένουν ακόμα κάποια σημεία που πρέπει να συμφωνηθούν.
Ο Πρωθυπουργός του Ιράκ Σουντανί, θα συναντηθεί με τον Ερντογάν, ακριβώς μια βδομάδα μετά τη συνάντηση του με τον Αμερικανό Πρόεδρο Τζο Μπάιντεν στο Λευκό Οίκο, ενώ ο Τούρκος Πρόεδρος θα έχει συνάντηση με τον Αμερικανό ομόλογό του τον Μάιο στην Ουάσινγκτον.
Ένα βασικό θέμα στην ατζέντα της συνάντησης των Σουντανί και Μπάιντεν ήταν η εξάρτηση του Ιράκ από την ιρανική ενέργεια, με την Τουρκία να είναι μια από τις λύσεις για την απεξάρτηση από το Ιράν. Οι άλλες είναι η Ιορδανία και η Σαουδική Αραβία.
Ο τομέας πετρελαίου και φυσικού αερίου του Ιράκ αντιστοιχεί στο 90% περίπου των εσόδων της ιρακινής κυβέρνησης. Το Ιράκ εξάγει περίπου 3,3 εκατομμύρια βαρέλια αργού πετρελαίου την ημέρα σε παγκόσμιο επίπεδο, με τις ΗΠΑ να εισάγουν περίπου 6,7 εκατομμύρια βαρέλια ιρακινού πετρελαίου τον Ιανουάριο του 2024. Παρά την παραγωγή αργού πετρελαίου, το Ιράκ εξακολουθεί να εξαρτάται από το ιρανικό φυσικό αέριο, τα διυλισμένα προϊόντα και την ηλεκτρική ενέργεια για την κάλυψη σχεδόν της μισής ζήτησης του Ιράκ.
Το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών ισχυρίζεται ότι το Ιράκ σημειώνει «πραγματική πρόοδο προς την ενεργειακή επάρκεια», αλλά οι ΗΠΑ συνεχίζουν να δίνουν στη Βαγδάτη περιθώριο να συνεργαστεί με την Τεχεράνη σε ενεργειακά θέματα. Παρά την κατακραυγή των Ρεπουμπλικάνων στο Κογκρέσο, οι κυβερνήσεις Τραμπ και Μπάιντεν έχουν χορηγήσει αμφότερες στην ιρακινή κυβέρνηση απαλλαγές από κυρώσεις από το 2018 για την εισαγωγή ενέργειας από το Ιράν, με την προειδοποίηση ότι η Τεχεράνη θα χρησιμοποιήσει τα έσοδα μόνο για ανθρωπιστικούς σκοπούς.
Τα ενεργειακά ζητήματα παίζουν ρόλο στην πολιτική του Ιράκ. Κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, η ιρακινή κυβέρνηση ανακοινώνει συνήθως διακοπές ρεύματος λόγω υπερβολικής ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας. Το καλοκαίρι του 2023, οι νότιες ιρακινές επαρχίες, συμπεριλαμβανομένης της Βασόρας, έμειναν πολλές φορές χωρίς ρεύμα, προκαλώντας αντικυβερνητικές διαδηλώσεις μεγάλης κλίμακας. Αυτές οι επαρχίες, οι οποίες συνήθως αντιμετωπίζουν τις περισσότερες διακοπές ρεύματος, είναι επίσης ιστορικά προπύργια τόσο του ιρακινού εθνικισμού του ιρακινού κληρικού Μουκτάντα Αλ-Σαντρ όσο και των φιλοϊρανικών πολιτικών κομμάτων του Ιράκ.
Όμως αυτό δεν είναι το μόνο που απασχολεί την Ιρακινή κυβέρνηση, καθώς συνεχίζεται η διαμάχη μεταξύ της Ερμπίλ πρωτεύουσας της αυτόνομης κυβέρνησης του ιρακινού Κουρδιστάν (KRG) και της Βαγδάτης.
Από το 2022, η Βαγδάτη προσπάθησε μέσω αποφάσεων ομοσπονδιακών δικαστηρίων να αποκτήσει μεγαλύτερο έλεγχο επί του πετρελαίου που βρίσκεται σε περιοχές που ελέγχονται από την KRG. Το 2022, το Ομοσπονδιακό Ανώτατο Δικαστήριο αποφάσισε ότι το Ερμπίλ έπρεπε να δώσει όλο το πετρέλαιό του στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση και ότι ο νόμος του 2007 που παρείχε νομιμότητα στην ανεξάρτητη πώληση πετρελαίου από την KRG στην Τουρκία ήταν αντισυνταγματικός.
Τον Μάρτιο του 2023, οι εξαγωγές πετρελαίου που παρήγαγε η KRG μέσω του αγωγού Ιράκ-Τουρκίας (ITP) σταμάτησαν μετά την απόφαση του Διεθνούς Εμπορικού Επιμελητηρίου ότι η Τουρκία έπρεπε να καταβάλει στην ιρακινή ομοσπονδιακή κυβέρνηση χρηματική αποζημίωση για το πετρέλαιο που αντλήθηκε από την KRG μεταξύ 2014 και 2018.
Αυτό το ζήτημα είναι λογικό ότι θα απασχολήσει τις συζητήσεις του Ερντογάν με τον Σουντανί στη Βαγδάτη. Για το λόγο αυτό ο Τούρκος Πρόεδρος ανακοίνωσε ότι ενδεχομένως να επισκεφθεί την Ερμπίλ απευθείας από τη Βαγδάτη.
Η επίλυση της διαφοράς Βαγδάτης-Ερμπίλ, επηρεάζει και την Τουρκία καθώς από τον Απρίλιο, περίπου 14 δισεκατομμύρια δολάρια σε ακαθάριστα έσοδα από εξαγωγές έχουν χαθεί για το Ιράκ και τους ξένους επενδυτικούς εταίρους του λόγω της διακοπής των εξαγωγών μέσω του ITP.
Η ένταση μεταξύ της KRG και της ιρακινής κυβέρνησης, η οποία επιδεινώνεται από την πετρελαϊκή διαμάχη, αποτελεί πραγματικό πρόβλημα για τους στόχους ασφαλείας των ΗΠΑ στο Ιράκ αλλά και στην ευρύτερη περιοχή. Πυρήνες του Ισλαμικού Κράτους συνεχίζουν να δρουν κατά μήκος της γραμμής συντονισμού του Κουρδιστάν λόγω της αμοιβαίας δυσπιστίας και της έλλειψης συνεργασίας μεταξύ των πεσμεργκά και των ιρακινών δυνάμεων ασφαλείας. Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής των ΗΠΑ πρέπει να αναζωογονήσουν το ενδιαφέρον και την πολιτική όσον αφορά τις σχέσεις Ερμπίλ-Βαγδάτης, συμπεριλαμβανομένης της πετρελαϊκής διαμάχης.
Στο πλαίσιο αυτό ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, θα μπορούσε να αναλάβει έναν διαμεσολαβητικό ρόλο, ώστε να επιλυθεί η κρίση και γιατί όχι να βάλει στον πάγο τις κουρδικές ένοπλες ομάδες στο ιρανικό Κουρδιστάν που συνεργάζονται με το PKK.
