Το έργο INNOMEDUP «Promoting UP cycling in Circular Economy through INNovation and education for creative industries in MEDiterranean cities που αφορά στα δημιουργικά επαγγέλματα και την διασύνδεσή τους με την κυκλική οικονομία, στο ιστορικό κέντρο της Αθήνας», φθάνει στην τελική φάση των εργασιών του.
Το ευρωμεσογειακό αυτό έργο χρηματοδοτείται από την Ε.Ε. και το πρόγραμμα ENICBCMED με προϋπολογισμό ύψους 3.1 εκ. € (εκ των οποίων τα 2.8 εκ. € είναι ευρωπαϊκή συμμετοχή) και υλοποιείται σε επτά πόλεις της Μεσογείου: την Αθήνα, το Πράτο και το Παλέρμο στην Ιταλία, την πόλη της Τύνιδας στην Τυνησία, τη Χεβρώνα και την Ναμπλούς στην Παλαιστίνη, το Ίρμπιντ στην Ιορδανία. Εκτός από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, που είναι ο συντονιστής του έργου, στο εταιρικό σχήμα συμμετέχουν επίσης η μελετητική ΕΠΕΜ Α.Ε., οι Δήμοι του Πράτο και της Τύνιδας, το πανεπιστήμιο του Birzeit και οι ΜΚΟ Future Pioneers (Ιορδανία) και CRESM (Σικελία).
Ο γενικός στόχος του καινοτόμου αυτού έργου είναι να προτείνει μια στρατηγική αναζωογόνησης για τις Μεσογειακές Πόλεις, με την αξιοποίηση των παραγωγικών, δημιουργικών δικτύων και τη διασύνδεσή τους με τις σύγχρονες και αναγκαίες πρακτικές της κυκλικής οικονομίας. Στη συγκυρία της ψηφιακής και της πράσινης μετάβασης, παρατηρείται ότι οι πόλεις αντιμετωπίζουν πλέονέντονο πρόβλημα ως προς τη διαχείριση των αποβλήτων, γεγονός που απαιτεί άμεσες και αποτελεσματικές δράσεις διαχείρισης ιδιαίτερα των απορριμμάτων.
Η πολυετής ερευνητική ενασχόληση της Ερευνητικής Ομάδας του ΕΜΠ, που διευθύνει το έργο,με τα δημιουργικά και πολιτιστικά επαγγέλματα (Creative&CultureIndustries – CCIs) έχει αναδείξει το γεγονός ότι στις πόλεις της Μεσογείου υπάρχουν ενεργές και ισχυρές δικτυώσεις μικροκαλλιτεχνικών, χειροτεχνικών και δημιουργικών επιχειρήσεων. Επιδιώκεται λοιπόν, να αξιοποιηθούν αυτά τα δίκτυα ως προς την διαχείριση υλικών τους, ώστε οι δευτερογενείς ύλες, που προκύπτουν από μία δραστηριότητα να μπορούν να αποτελούν πρώτη ύλη για μια άλλη.
Επιπλέον, η διασυνοριακή συνεργασία μεταξύ Μεσογειακού Νότου και Βορρά μπορεί να λειτουργήσει ως αμοιβαία διασυνοριακή ωφέλεια, μέσω της υιοθέτησης προηγμένων τεχνολογιών και πολιτικών διαχείρισης απορριμμάτων εκ μέρους του Βορρά από την μία και μέσω της εμπέδωσης συνεργατικών δικτύων του Νότου από την άλλη.
Στα τρία χρόνια υλοποίησης και παρά τα σημαντικά εμπόδια που προέκυψαν από την πανδημία COVID-19, το έργο έχει υλοποιήσει πλήθος δράσεων και έχει αποφέρει σημαντικά αποτελέσματα. Στοχεύει όμως στην ολοκλήρωση του κομβικής σημασίας αποτελέσματος, δηλαδή τη δημιουργία πιλοτικών κυκλικών δικτύων συνεργασίας (circular clusters) σε κάθε συμμετέχουσα πόλη. Κάποιες από τις Μικρομεσαίες Πολιτιστικές Δημιουργικές Επιχειρήσεις, που συνεργάζονται με διάφορους τρόπους με το έργο θα φιλοξενήσουν (ή φιλοξενούν ήδη) τους έξυπνους κάδους, που έχει σχεδιάσει και κατασκευάσει το ΕΜΠ, όπου θα συλλέγονται δευτερογενή υλικά από παραγωγικές δραστηριότητες (ρετάλια υφάσματος και δέρματος, πλαστικό, χαρτί, μεταλλικά αντικείμενα).
Οι έξυπνοι κάδοι επικοινωνούν μέσω έξυπνης τεχνολογίας με την ηλεκτρονική πλατφόρμα του έργου, που συλλέγει και διαμοιράζει την πληροφορία με ανοιχτό τρόπο. Ένα έξυπνο ποδήλατο (επίσης κατασκευής του ΕΜΠ) ειδοποιείται να συλλέγει και μοιράζει τα υλικά σε επαγγελματίες, που θα τα χρησιμοποιήσουν για τις δικές τους κατασκευές. Τέλος, έξι μικρομεσαίες επιχειρήσεις έχουν επιβραβευθεί, μετά από διαγωνιστική δημόσια διαδικασία, από το ΕΜΠ, με ποσά που ήδη αξιοποιούνται:
α. για την παραγωγή καινοτόμων πιλοτικών προϊόντων,
β. την απόκτηση εξοπλισμού κυκλικής οικονομίας για την κατάρτιση σε σχετικά θέματα με την κυκλική παραγωγή και διάθεση των προϊόντων.
Στο δίκτυο συνεργασίας (cluster) της Αθήνας, συμμετέχουν δέκα επιχειρήσεις, που θα φιλοξενήσουν τον έξυπνο κάδο, οι έξι επιχειρήσεις που επιβραβεύθηκαν και οι πέντε συνεργαζόμενοι φορείς, με τους οποίους το ΕΜΠ έχει συγγράψει Μνημόνιά Συνεργασίας και συνδράμουν στις δράσεις του έργου και στην επικοινωνία των αποτελεσμάτων. Με αφορμή την υπογραφή των Μνημονίων Συνεργασίας μεταξύ του ΕΜΠ και των συνεργαζόμενων φορέων διοργανώνεται ανοικτή εκδήλωση ενημέρωσης, που θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη 11 Ιανουαρίου 2023 στην Αίθουσα Τελετών του κτιρίου Αβέρωφ στο ΕΜΠ Πατησίων 42 και ώρα 11.30.
Θα πραγματοποιηθεί παρουσίαση του έργου και των αποτελεσμάτων του, των συνεργαζόμενων επιχειρήσεων και θα ανακοινωθεί η υπογραφή των Μνημονίων Συνεργασίας με: το Ινστιτούτο Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων της ΓΣΕΒΕΕ, το Βιοτεχνικό Επιμελητήριο Αθήνας, την Εταιρία Τουριστικής Ανάπτυξης και Προβολής τους Δήμου Αθηναίων (ΕΑΤΑ Α.Ε.), τον Σύλλογο Αργυροχρυσοχόων Αθήνας και τον Εμπορικό Σύλλογο της Αθήνας.