Δέκα τουλάχιστον χρόνια θα χρειαστούν για την παραγωγή φυσικού αερίου ή πετρελαίου στα δυο ελληνικά κοιτάσματα που ξεκινούν οι έρευνες, εφόσον επιβεβαιωθεί το θετικό σενάριο, σημειώνει με συνέντευξή του στο iEnergeia.gr o Χάρης Δούκας. Ταυτόχρονα προειδοποιεί πως «το χρονικό παράθυρο στενεύει όλο και περισσότερο», καθώς «με βάση διεθνείς φορείς και θεσμούς, το φυσικό αέριο παύει να θεωρείται μεταβατικό καύσιμο, με αποτέλεσμα οι επενδυτές να χάνουν το ενδιαφέρον τους και η αξιοποίηση νέων κοιτασμάτων να μειώνεται σημαντικά».
Ο αν. καθηγητής ΕΜΠ και τομεάρχης Ενέργειας του ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής αναλύει και τον οδικό χάρτη των ερευνών: «Σχετικά με το ελληνικό χρονοδιάγραμμα για τα δύο οικόπεδα, το ερευνητικό πλοίο SancoSwift μόλις ξεκίνησε τις σεισμικές έρευνες για τη συλλογή των δισδιάστατων σεισμικών δεδομένων, που τοποθετείται χρονικά εντός του 2023.Μετά προβλέπονται νέες τρισδιάστατες σεισμικές έρευνες το 2024.Η απόφαση για γεώτρηση ή για αποχώρηση θα ληφθεί τέλος του 2025, αρχές του 2026. Άρα εάν όλα είναι θετικά, η ανάπτυξη του κοιτάσματος θα αρχίσει το 2027, με σκοπό η παραγωγή να τοποθετηθεί τέλος του 2029, αρχές του 2030, εφόσον εξελιχθούν όλα ομαλά και οι έρευνες στεφθούν με επιτυχία».
Τέλος, ο Χάρης Δούκας επιμένει για επενδύσεις στην καθαρή ενέργεια τώρα.
Ξεκίνησαν πάλι οι έρευνες για υδρογονάνθρακες στην χώρα μας. Πού εντοπίζεται το ενδιαφέρον;
Οι νέες έρευνες εντοπίζονται στα δύο «οικόπεδα» δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης και της Πελοποννήσου (σε μια θαλάσσια περιοχή 40.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων). Και στις δύο περιοχές, η πλειοψηφία των δικαιωμάτων έρευνας ανήκει στην ExxonMobil η οποία, ύστερα από την αποχώρηση της γαλλικής ΤotalEnergies, ελέγχει το 70% των δικαιωμάτων, ενώ το υπόλοιπο 30% ανήκει στην Hellenic Energy (ΕΛΠΕ).
Με βάση τις προκαταρκτικές εκτιμήσεις, έχει εντοπιστεί σε αυτά τα οικόπεδα ανάλογη γεωλογική δομή με το θαλάσσιο κοίτασμα αερίου Ζορ στην Αίγυπτο. Μέχρι βέβαια να τρυπήσει κανείς και να δει τί πραγματικά υπάρχει, όλα είναι σε επίπεδο εκτιμήσεων και πιθανοτήτων.
Ποια είναι η διεθνής εμπειρία σχετικά με τον απαιτούμενο χρόνο και ποιο το ελληνικό χρονοδιάγραμμα για τα δύο οικόπεδα;
Σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας, τα έργα εξόρυξης φυσικού αερίου ή πετρελαίου χρειάζονται κατά μέσο όρο 19 χρόνια από την αδειοδότηση έως την παραγωγή. Υπάρχουν και εξαιρέσεις, που οι ταχύτητες ήταν μεγαλύτερες, αλλά είναι πολύ δύσκολο σε κάθε περίπτωση να ολοκληρωθούν σε λιγότερο από μία δεκαετία, ειδικά για τις, μεγάλου βάθους και ιδιαίτερα ευαίσθητων οικοσυστημάτων, θάλασσες της Μεσογείου.
Σχετικά με το ελληνικό χρονοδιάγραμμα για τα δύο οικόπεδα, το ερευνητικό πλοίο SancoSwift μόλις ξεκίνησε τις σεισμικές έρευνες για τη συλλογή των δισδιάστατων σεισμικών δεδομένων, που τοποθετείται χρονικά εντός του 2023.Μετά προβλέπονται νέες τρισδιάστατες σεισμικές έρευνες το 2024.Η απόφαση για γεώτρηση ή για αποχώρηση θα ληφθεί τέλος του 2025, αρχές του 2026. Άρα εάν όλα είναι θετικά, η ανάπτυξη του κοιτάσματος θα αρχίσει το 2027, με σκοπό η παραγωγή να τοποθετηθεί τέλος του 2029, αρχές του 2030, εφόσον εξελιχθούν όλα ομαλά και οι έρευνες στεφθούν με επιτυχία.
Συνεπώς μιλάμε για φυσικό αέριο το 2030;
Είναι μια διαδικασία που μπορεί να κρατήσει οκτώ χρόνια, σε ένα θετικό, ως προς τα αποτελέσματα των ερευνών σενάριο. Είχαν μείνει πολύ πίσω οι σχετικές έρευνες στην Ελλάδα. Πρακτικά, από τον σχετικό Νόμο 4001/2011,επί υπουργίας Γιάννη Μανιάτη, η πρόοδος είναι μηδενική.
Όμως το 2011 δεν είναι 2022. Το χρονικό παράθυρο στενεύει όλο και περισσότερο. Με βάση διεθνείς φορείς και θεσμούς, το φυσικό αέριο παύει να θεωρείται μεταβατικό καύσιμο, με αποτέλεσμα οι επενδυτές να χάνουν το ενδιαφέρον τους και η αξιοποίηση νέων κοιτασμάτων να μειώνεται σημαντικά.
Μένει λοιπόν μία σημαντική αβεβαιότητα. Ακόμα και εάν υπάρχουν εκεί πόροι, θα είναι οικονομικά συμφέρουσα η αξιοποίησή τους μετά από λίγα χρόνια; Αυτό είναι ο λόγος που πρέπει να καταστεί τώρα απολύτως σαφές πως ο ελληνικό λαός δεν θα επωμιστεί κανένα οικονομικό βάρος σε κάθε μελλοντική εξέλιξη (πχ δανειοδότηση εταιριών).
Τι σημαίνει αυτό για το μέλλον της χώρας;
Σημαίνει πως οι πετρελαϊκές εταιρίες, στις οποίες έχουν παραχωρηθεί τα οικόπεδα, πρέπει να κάνουν την δουλειά τους και η Πολιτεία οφείλει να κάνει την δικιά της, για την διασφάλιση των πολιτών στα αμέσως επόμενα χρόνια. Είναι λοιπόν αναγκαίο τώρα να προχωρήσουν οι επενδύσεις σε δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας και στην αποθήκευση, για να μπορέσει να προχωρήσει η διάχυση των ανανεώσιμων πηγών και της εξοικονόμησης ενέργειας. Διαφορετικά, το επόμενο κρίσιμο «ενεργειακά» διάστημα, δεν θα υπάρχει άλλη δυνατότητα, παρά να συνεχιστεί η εισαγωγή ορυκτών καυσίμων, στις πανάκριβες τιμές που οι πετρελαϊκές εταιρίες διαμορφώνουν για να αποκομίζουν τεράστια υπερκέρδη.
Επιπλέον, η κλιματική κρίση εντείνεται. Οι διατυπώσεις του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες πριν λίγες μέρες, όταν άνοιξε την Σύνοδο Κορυφής για το Κλίμα στην Αίγυπτο είναι χαρακτηριστικές. «Βρισκόμαστε στον δρόμο προς την κλιματική κόλαση με το πόδι μας στο γκάζι»». Η απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα είναι μονόδρομος και για να γίνει θα χρειαστεί να «υπογράψουμε ένα σύμφωνο κλιματικής αλληλεγγύης». Διαφορετικά, υπογράφουμε ένα «σύμφωνο συλλογικής αυτοκτονίας».
Οι διαπιστώσεις αυτές έγιναν την ίδια μέρα που ο πρωθυπουργός ανακοίνωνε την έναρξη των διαδικασιών για τις εξορύξεις, λίγο πριν βρεθεί και ο ίδιος στην Σύνοδο για το Κλίμα.
Η χώρα μας (και η ευρύτερη περιοχή της νοτιοανατολικής Μεσογείου) είναι στην καρδιά της κλιματικής κρίσης.
