«Αυτή η εξέλιξη είναι στρατηγικής σημασίας για την αντιμετώπιση των μοναδικών προκλήσεων και ευκαιριών στην περιοχή. Η Μεσόγειος είχε πάντα μια ξεχωριστή θέση στην καρδιά και την ιστορία των Ευρωπαίων, το mare nostrum. Υπάρχουν στην πραγματικότητα, κοινές προκλήσεις και συμφέροντα μεταξύ της Ευρώπης και των γειτόνων της στις νότιες και ανατολικές ακτές», τόνισε.
«Η περιοχή της Μεσογείου αντιμετωπίζει επίμονες συγκρούσεις και πολιτική αστάθεια, απειλώντας την ειρήνη και την ασφάλεια. Ωστόσο, η τρέχουσα εκεχειρία μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστίνης, καθώς και η αλλαγή ηγεσίας στη Συρία, αποτελούν αχτίδες ελπίδας», υπογράμμισε η Επίτροπος, προσθέτοντας ότι οι δημογραφικές πιέσεις εντείνονται και η οικονομική ανάπτυξη παραμένει εύθραυστη. «Οι γείτονές μας αναζητούν οικονομικές ευκαιρίες, πρόσβαση σε καθαρές τεχνολογίες και, κυρίως, επενδύσεις», πρόσθεσε, επισημαίνοντας ότι αυτή η διαδικασία ωφελεί αμφίδρομα και την Ευρώπη. «Στη διαρκή αναζήτηση οικονομικών ευκαιριών, οι γείτονές μας στη Μεσόγειο χρειάζονται αξιόπιστους εταίρους. Είμαστε αποφασισμένοι να καταστήσουμε σαφές ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ο πρώτος εταίρος επιλογής τους. Είμαστε γείτονες και θέλουμε να είμαστε συνειδητοποιημένοι και σταθεροί εταίροι».
Αναφερόμενη σε ένα «Νέο Σύμφωνο για τη Μεσόγειο», η Επίτροπος μίλησε για στρατηγικές συνεργασίες σε κρίσιμους τομείς κοινού ενδιαφέροντος, καθώς και για συγκεκριμένες περιφερειακές επενδυτικές πρωτοβουλίες που θα τις συμπληρώσουν. «Τα θεμέλια έχουν ήδη τεθεί, όπως γνωρίζετε, με την ολοκλήρωση δύο στρατηγικών πλήρων συνεργασιών:
- Με την Τυνησία το 2023,
- Με την Αίγυπτο το 2024
οι οποίες ήδη αποδίδουν καρπούς. Χθες, υπογράψαμε νέα συμφωνία συνεργασίας με την Ιορδανία.
Είμαι πεπεισμένη ότι, πέρα από τις διμερείς συνεργασίες, χρειαζόμαστε μια περιφερειακή ατζέντα με συγκεκριμένες επενδυτικές πρωτοβουλίες. Στο πλαίσιο του νέου συμφώνου, θα διατηρήσουμε την πρωτοβουλία συνεργασίας για την ενέργεια και την τεχνολογία στη Μεσόγειο» επισημαίνοντας ότι έτσι η ΕΕ θα μπορέσει να ενισχύσει το εμπόριο ανανεώσιμης ενέργειας και την κατασκευή καθαρών τεχνολογιών στην περιοχή.
Κάνοντας λόγο για «τριπλές νίκες», η Επίτροπος επισήμανε πως η στενή ενεργειακή συνεργασία θα παράξει:
- Ταχύτερη οικονομική ανάπτυξη και περισσότερες θέσεις εργασίας
- Μεγαλύτερη ανταγωνιστικότητα για τα κράτη-μέλη, τις βιομηχανίες μας και τους εταίρους μας στην περιοχή
- Επιτάχυνση της απανθρακοποίησης.
Σε ερώτηση της Αλεξάνδρας Βουδούρη, Ανταποκρίτριας της Καθημερινής στις Βρυξέλλες σχετικά με την ενίσχυση των δεσμών των δύο ακτών της Μεσογείου και την αντιευρωπαϊκή ρητορική στην περιοχή, η Επίτροπος επισήμανε τον ρόλο των ΗΠΑ: «Χρειαζόμαστε συμμάχους, χρειαζόμαστε τις ΗΠΑ, τον ΟΗΕ, τα μικρά κράτη. Δαπανούμε πολλά χρήματα πληρώνουμε τα περισσότερα, αλλά θέλουμε να έχουμε και ηγετικό ρόλο. Αυτή είναι η ευρωπαϊκή μας θέση».
Συμπλήρωσε ότι το ευρωπαϊκό ΑΕΠ αντιστοιχεί στο 16% του παγκόσμιου ΑΕΠ, ενώ η αναπτυξιακή μας βοήθεια σε όλο τον κόσμο αγγίζει το 40%. «Θέλουμε να γίνουμε πιο ισχυροί. Για αυτόν τον λόγο, η Πρόεδρος της Επιτροπής Ursula von der Leyen αποφάσισε να δημιουργήσει ένα εντελώς νέο χαρτοφυλάκιο, ώστε να δείξουμε στις χώρες της Μέσης Ανατολής, της Βόρειας Αφρικής και ακόμα και στις χώρες του Κόλπου ότι ενδιαφερόμαστε, θέλουμε συνεργασία και επιδιώκουμε ουσιαστικές εταιρικές σχέσεις».
Αναφορικά με τις χώρες του Κόλπου, που εντάσσονται στο χαρτοφυλάκιο της, η Επίτροπος δεσμεύτηκε για στενότερη συνεργασία μαζί τους.«Απλά σκεφτείτε τον αναντικατάστατο ρόλο τους στη διαμεσολάβηση της σύγκρουσης Ισραήλ - Παλαιστίνης. Δεν θα υπήρχε εκεχειρία στη Γάζα χωρίς αυτούς», τόνισε, προσθέτοντας ότι οι χώρες του Κόλπου έχουν επίσης σημαντική επιρροή σε γεωπολιτικούς και οικονομικούς όρους. Σε συνεργασία με την Ύπατη Εκπρόσωπο και Αντιπρόεδρο της ΕΕ Kaja Kallas, η Επίτροπος μίλησε για μια νέα στρατηγική της ΕΕ για τη Μέση Ανατολή. «Πιστεύουμε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να ηγηθεί του δρόμου για τη δημιουργία βιώσιμης ειρήνης και σταθερότητας καθώς και ευημερίας στην περιοχή. Επιτρέψτε μου να αναφέρω σύντομα δύο κλειδιά σημεία στην περιοχή».
Σχετικά με τη Συρία, η Επίτροπος τόνισε ότι «τα τελευταία 14 χρόνια η Ευρωπαϊκή Ένωση ήταν παρούσα και πρέπει να παραμείνει παρούσα. Χρειαζόμαστε να συνεχίσουμε την υποστήριξή μας στον συριακό λαό για να εξασφαλίσουμε μια ειρηνική και συμμετοχική μετάβαση», με ενίσχυση της ανθρωπιστικής βοήθειας και την υποστήριξη της ανοικοδόμησης της Συρίας, δημιουργώντας το κατάλληλο περιβάλλον για την ασφαλή, εθελοντική και αξιοπρεπή επιστροφή των Σύριων προσφύγων.
Όσον αφορά τη Γάζα, η Επίτροπος εξέφρασε την ελπίδα για μόνιμη εκεχειρία. “Είμαστε πρόθυμοι να ξαναχτίσουμε τη Γάζα το συντομότερο δυνατό. Παράλληλα, θα προχωρήσουμε σε ένα πολυετές πρόγραμμα υποστήριξης για την Παλαιστινιακή Αρχή το οποίο θα βασίζεται σε μεταρρυθμίσεις. Αυτό το πρόγραμμα θα είναι απαραίτητο στον δρόμο προς μια λύση δύο κρατών. Αυτό σημαίνει ότι θα συνεχίσουμε τη συνεργασία μας με το Ισραήλ με βάση τη συμφωνία σύνδεσης».
