Συμμετέχοντας σε ένα πάνελ στο Σαράγιεβο για το θέμα αυτό, ο Νίκος Μάντζαρης έδειξε πώς το παράδειγμα της Ελλάδας μπορεί δώσει χρήσιμα μαθήματα. Καθώς η χώρα βρίσκεται για τα καλά στον δρόμο μετάβασης, ξεχώρισε τρεις σημαντικούς παράγοντες που παίζουν καθοριστικό ρόλο: η χρηματοδότηση, η διακυβέρνηση και η ισχυρή πολιτική βούληση για τη στροφή σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Ειδικότερα, σχολιάζοντας τη χρηματοδότηση για τη Δίκαιη Μετάβαση, ανέφερε ότι παρόλο που το 42% των διαθέσιμων πόρων έχει κινητοποιηθεί μέχρι στιγμής στην Ελλάδα, η ιεράρχηση των προτεραιοτήτων έχει αποδειχθεί προβληματική καθώς δεν αντιμετωπίζει με ικανοποιητικό τρόπο τις πιο επείγουσες προκλήσεις της μετάβασης. Στη συνέχεια, άσκησε κριτική στο γεγονός ότι η διακυβέρνηση στην Ελλάδα είναι συγκεντρωτική, με σημαντική έλλειψη συμμετοχής των τοπικών φορέων, γεγονός που οδηγεί σε προβλήματα απορρόφησης των πόρων. Κατέληξε ότι ο μηχανισμός διακυβέρνησης πρέπει να προωθήσει το διάλογο, τις συνέργειες και τη συμμετοχή στη διαδικασία λήψης αποφάσεων.
Επιπλέον, τόνισε ότι ο καθορισμός ενός χρονικού ορίου για την πλήρη απεξάρτηση από τον άνθρακα είναι ζωτικής σημασίας για την επιτυχία της δίκαιης μετάβασης, όπως και η επιλογή της σωστής οδού για την αντικατάσταση της ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται από τον άνθρακα. Η κρίση κατέρριψε εμφατικά τη θεωρία ότι το αέριο είναι μεταβατικό καύσιμο. Η λογική, φθηνότερη και φιλική προς το κλίμα οδός είναι η μετάβαση από τον λιγνίτη και τον άνθρακα στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, την αποθήκευση και την εξοικονόμηση μαζί με όλες τις υποστηρικτικές υποδομές. Από τη μία πλευρά, η πρόοδος αυτή σημειώθηκε με μεγάλες καθυστερήσεις με υψηλό κόστος γιατί η Ελλάδα εσφαλμένα επένδυσε στο αέριο ως μεταβατικό καύσιμο.
Το πάνελ πραγματοποιήθηκε στο Σαράγιεβο τον Σεπτέμβριο 2023.
Συμμετείχαν επίσης:
- Diana Milev Cavor, Eco-Team
- Dragan Ostić, Center for Environment
- Ognjan Pantic,Boston Open School (BOS)
- Corina Murafa,Economic and Social Council
- Ioana Ciuta, CEE Bankwatch.
- Τη συζήτηση συντόνισε ηNevena Smilevska, CEE Bankwatch.