«Έκρηξη» του λαθρεμπορίου καυσίμων και διπλασιασμό του αριθμού των πρατηρίων με «πειραγμένες» αντλίες καταδεικνύει πρόσφατη έρευνα του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου για την παραβατικότητα στην αγορά καυσίμων, η οποία θα δοθεί σύντομα στη δημοσιότητα.
Από την έρευνα, που αφορά την αγορά καυσίμων της Αττικής προκύπτει ότι το «κλέψιμο» στην αντλία ξεκινάει από 4% και φτάνει έως και 24%. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις οι καταναλωτές ετησίως πληρώνουν για καύσιμο που δεν μπαίνει ποτέ στο ρεζερβουάρ του αυτοκινήτου τους περί τα 120 εκατ. ευρώ, ενώ τα διαφυγόντα έσοδα για το κράτος από το λαθρεμπόριο υπολογίζονται σε ετήσια βάση στα 300 εκατ. ευρώ.
Σε μεγάλο βαθμό αυτό συμβαίνει διότι δεν λειτουργεί μέχρι και σήμερα ολοκληρωμένα το σύστημα ηλεκτρονικής μετάδοσης δεδομένων εισροών και εκροών καυσίμων στο σύνολο της εφοδιαστικής αλυσίδας (από φορολογικές αποθήκες έως αντλίες πρατηρίου) που θεσμοθετήθηκε προ 15 ετών.
Το πρώτο ολοκληρωμένο πακέτο μέτρων καταπολέμησης του λαθρεμπορίου στα καύσιμα θεσμοθετήθηκε το 2009, με βασικό μέτρο την εγκατάσταση συστήματος εισροών - εκροών στα πρατήρια και ακολούθως σε ολόκληρη την εφοδιαστική αλυσίδα καυσίμων και χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης το 2014.
Το 2012 ψηφίσθηκε νόμος με 14 εφαρμοστικές αποφάσεις, κάποιες εκ των οποίων εκκρεμούν μέχρι σήμερα και άλλες που δεν εφαρμόστηκαν ποτέ, και ένας ακόμη νόμος το 2019 με 18 εφαρμοστικές αποφάσεις, ο οποίος προέβλεπε μεταξύ άλλων την πλήρη λειτουργία των συστημάτων εισροών - εκροών σε πρατήρια και φορολογικές αποθήκες στο τέλος του 2021. Η υποχρέωση αυτή μεταφέρθηκε για το 2023 και πλέον μετατίθεται για το 2024.
Το σύστημα εισροών - εκροών έχει εγκατασταθεί σε όλα τα πρατήρια και στις φορολογικές αποθήκες, δεν υπάρχει ωστόσο δυνατότητα αξιοποίησης των ψηφιακών δεδομένων για τη διασταύρωση των στοιχείων που αποστέλλονται. Αυτό διότι υπάρχουν ακόμη μεγάλες εκκρεμότητες. Οι σημαντικότερες είναι οι εξής:
-Εκκρεμεί η έκδοση της επικαιροποιημένης υπουργικής απόφασης για τις προδιαγραφές των συστημάτων εισροών - εκροών, η οποία θα θεσμοθετήσει τη διαδικασία ελέγχου καταλληλότητας λογισμικών και ελέγχου των εγκαταστατών.
-Εκκρεμεί η έκδοση της υπουργικής απόφασης για την έναρξη της εξάμηνης δοκιμαστικής λειτουργίας μετάδοσης δεδομένων του συστήματος εισροών - εκροών στις φορολογικές αποθήκες, η οποία αναμενόταν τον Ιανουάριο του 2023.
-Εκκρεμούν οι αποφάσεις για επέκταση της εγκατάστασης των συστημάτων εισροών - εκροών σε όλη την εφοδιαστική αλυσίδα και στα πρατήρια.
-Εκκρεμεί η τροποποίηση της αρχικής υπουργικής απόφασης προκειμένου να επιλυθούν προβλήματα που προέκυψαν από την εφαρμογή της στη μετάδοση στοιχείων από τα GPS που έχουν εγκαταστήσει οι εταιρείες στα βυτιοφόρα τους.
-Για τα συστήματα GPS στα πλωτά ανεφοδιαστικά μέσα (σλέπια), ενώ έχουν εγκατασταθεί σε όλα, εκκρεμεί η απόφαση για τη μετάδοση δεδομένων προς τη ΓΓΠΣ.