Το Περιβαλλοντικό Παρατηρητήριο αποτελεί σημαντικό επιχειρησιακό μηχανισμό, που εξασφαλίζει τον έλεγχο σε συνεχή, 24ωρη βάση των περιβαλλοντικών παραμέτρων και των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, μέσω της συστηματικής καταγραφής των διακυμάνσεων των τιμών τους σε υδάτινους πόρους και στην ατμόσφαιρα.
Όπως τόνισε ο Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολος Τζιτζικώστας, “το περιβάλλον είναι απόλυτη προτεραιότητα της διοίκησης της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας. Γι’ αυτό το λόγο έχουμε όλα αυτά τα χρόνια αναλάβει σειρά πρωτοβουλιών, δράσεων και έργων προστασίας του περιβάλλοντος, αλλά και ανάδειξης των φυσικών πόρων της περιοχής μας, που αποτελούν συγκριτικό πλεονέκτημά της. Με τη συγκρότηση του Περιβαλλοντικού Παρατηρητηρίου αποκτούμε ένα ακόμα σημαντικό εργαλείο, που θα μας επιτρέψει αφενός να έχουμε την πραγματική εικόνα των περιβαλλοντικών αναγκών, αφετέρου να σχεδιάσουμε και να ιεραρχήσουμε τις δράσεις μας για τη θωράκιση του φυσικού και δομημένου περιβάλλοντος. Όπως τόνισα και στη Διεθνή Διάσκεψη του ΟΗΕ για την κλιματική αλλαγή, δεν υπάρχει χρόνος για χάσιμο. Ο ρόλος όλων μας είναι κομβικός στην αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης και πρέπει να ενισχυθεί άμεσα, ακόμα περισσότερο με τα απαραίτητα εργαλεία. Κι ένα από αυτά τα εργαλεία είναι το Περιβαλλοντικό Παρατηρητήριο, που αφορά σε όλη την Κεντρική Μακεδονία. Με κάθε έργο, με κάθε δράση που υλοποιούμε, ερχόμαστε πιο κοντά στο στόχο μας: την Κεντρική Μακεδονία του 2030, μια Περιφέρεια σύγχρονη, έξυπνη, πράσινη και ανθρώπινη. Χτίζουμε την ‘Πράσινη Μακεδονία’, με νέα αντιπλημμυρικά έργα, με περισσότερα πάρκα και χώρους πρασίνου, με την ενεργειακή αναβάθμιση δημοσίων κτιρίων, με νέα ηλεκτροκίνητα οχήματα και αντιρρυπαντικά απορριμματοφόρα, με νέο δίκτυο παρακολούθησης των ρύπων, με ουσιαστική επένδυση στην κυκλική οικονομία”.
Ήδη έχει ξεκινήσει η προετοιμασία για τη μόνιμη εγκατάσταση κατά το αμέσως επόμενο διάστημα εκατοντάδων αισθητήρων και μετρητικών συστημάτων σε όλη την Κεντρική Μακεδονία. Συγκεκριμένα, στη γεωγραφική έκταση της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας θα τοποθετηθούν:
-Είκοσι έξι μετεωρολογικοί σταθμοί σε δημόσια κτίρια και πάρκα.
-Είκοσι τηλεμετρικά συστήματα καταγραφής των μεταβολών της στάθμης των υδάτων σε γέφυρες πάνω από ποταμούς ή χειμάρρους.
-Πέντε παλιρροιογράφοι σε λιμενοβραχίονες.
-Εβδομήντα συστήματα επιτήρησης φρεατίων όμβριων υδάτων και υποδομών διευθέτησης υδατικών όγκων.
-Πέντε τηλεμετρικά συστήματα μέτρησης της ποιότητας των υδάτων σε περιοχές που είναι αποδέκτες εξόδων βιολογικών καθαρισμών.
Εκτός από τις μετρήσεις σε πραγματικό χρόνο, ο μηχανισμός του Περιβαλλοντικού Παρατηρητηρίου θα αξιοποιεί τα δεδομένα του Παρατηρητηρίου Ολοκληρωμένης Διαχείρισης της Παράκτιας Ζώνης και των αναβαθμισμένων Σταθμών Μέτρησης των Αέριων Ρύπων στην Περιφερειακή Ενότητα Θεσσαλονίκης, ενώ θα παρέχει τη δυνατότητα ψηφιοποίησης και γεωχωρικής απεικόνισής τους.
Στόχος αυτής της τομής που επιχειρεί η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας αναφορικά με την παρακολούθηση των κλιματικών και περιβαλλοντικών δεικτών είναι η αξιολόγηση συγκεκριμένων μέτρων και δράσεων για την πρόληψη καθώς και για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής.
Στο πλαίσιο αυτό οι νέες επικαιροποιημένες βάσεις δεδομένων, τις οποίες θα παρέχει το Περιβαλλοντικό Παρατηρητήριο, θα αποτελέσουν πολύτιμα εργαλεία για την Πολιτική Προστασία και για το σύνολο σχεδόν των υπηρεσιών της Περιφέρειας καθώς επίσης και για τον σχεδιασμό και την κατασκευή τεχνικών υποδομών από τους Δήμους. Ο διαρκής έλεγχος των παραμέτρων, εξάλλου, θα επιτρέπει την άμεση επέμβαση σε περιστατικά περιβαλλοντικής ρύπανσης και την έγκαιρη ενημέρωση των πολιτών για επικίνδυνα φυσικά φαινόμενα.
“Το Περιβαλλοντικό Παρατηρητήριο αποτελεί την ολοκληρωμένη απάντηση της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας στην ανάγκη συστηματικής και ολοκληρωμένης παρακολούθησης των αλλαγών στο κλίμα, των επιδράσεών τους στην καθημερινότητα και την ποιότητα ζωής των πολιτών, στη διαθεσιμότητα των φυσικών πόρων και στο περιβάλλον. Περιγράφεται στον Περιφερειακό Σχεδιασμό για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή και το κάνουμε πραγματικότητα. Είχαν προηγηθεί η συγκρότηση του Παρατηρητηρίου Ολοκληρωμένης Διαχείρισης της Παράκτιας Ζώνης και η αναβάθμιση των επτά Σταθμών Μέτρησης των Αέριων Ρύπων στη Θεσσαλονίκη σε συνδυασμό με τη λειτουργία δύο νέων. Τώρα κάνουμε το επόμενο μεγάλο βήμα, θέτοντας σε συστηματικό περιβαλλοντικό έλεγχο -για πρώτη φορά σε τέτοια έκταση- το σύνολο της Κεντρικής Μακεδονίας. Προχωρήσαμε με γρήγορα βήματα τις διαδικασίες και ο ανάδοχος έχει αναλάβει από τις αρχές του χρόνου. Η αποτύπωση της πληρέστερης εικόνας που είχαμε ποτέ μάς ενδιαφέρει να είναι διαθέσιμη στον μεγαλύτερο δυνατό αριθμό φορέων και να αξιοποιηθεί στην ευρεία γκάμα που μπορεί να είναι χρήσιμη -από τον σχεδιασμό μιας πολιτικής, την αξιολόγηση μιας δράσης και την κατασκευή έργων με σύγχρονες προδιαγραφές ανθεκτικότητας έως τον έγκαιρο εντοπισμό και την άμεση επέμβαση λόγου χάριν σε ένα περιστατικό ρύπανσης ενός ποταμού. Το Περιβαλλοντικό Παρατηρητήριο μάς επιτρέπει σήμερα να σχεδιάσουμε το βιώσιμο μέλλον της Κεντρικής Μακεδονίας”, υπογράμμισε ο Αντιπεριφερειάρχης Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, Κώστας Γιουτίκας.