Τα οφέλη της γεωθερμικής ενέργειας είναι πολλά καθώς παράγουν σταθερή ενέργεια ανεξάρτητα από τις καιρικές και μπορούν να συμβάλουν στην σταθεροποίηση του ευρωπαϊκού δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας, αναφέρει σε έγγραφό της η Επιτροπή Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Στα θετικά σημεία ότι τα συστήματα γεωθερμίας τον υψηλότερο συντελεστή χωρητικότητας μεταξύ των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (80%) και παράγουν χαμηλές εκπομπές αερίων θερμοκηπίου.
Τα έργα γεωθερμίας μεγάλης κλίμακας αντιμετωπίζουν όμως μεγάλες προκλήσεις με την επιτροπή να αναφέρει ως πρόβλημα τα μεγάλα χρονοδιαγράμματα ανάπτυξης έργων, τις υψηλές αρχικές απαιτήσεις σε δαπάνες, καθώς και τη μη πρόσβαση και την εξασφάλιση χρηματοδότησης μέσω μακροπρόθεσμων συμφωνιών αγοράς (PPAs). Στα προηγούμενα προβλήματα θα πρέπει να προστεθούν και οι μακροχρόνιες διαδικασίες αδειοδότησης. Μια άλλη πρόκληση είναι η ευαισθητοποίηση και η αποδοχή του κοινού λόγω των περιορισμένων πληροφοριών για τη νέα τεχνολογία και των ανησυχιών σχετικά με τη χρήση γης, τις περιβαλλοντικές και κοινωνικές επιπτώσεις. Η επιτροπή του ευρωπαϊκού κοινοβουλίου αναφέρει πως η ηλεκτρική ενέργεια από γεωθερμία έχει δυναμικότητα μόλις 0,5% της συνολικής ισχύος ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, η συμβολή της στη σταθεροποίηση του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας μπορεί να είναι κυρίως συμπληρωματική ή τοπική.
Σε σχέση με την θέρμανση, αναφέρει πως τα γεωθερμικά συστήματα είναι επεκτάσιμα, έχουν χαμηλό λειτουργικό κόστος και επιτρέπουν την άμεση χρήση της θερμότητας. Η χρήση γεωθερμικών αντλιών θερμότητας είναι μεγαλύτερη στις ΗΠΑ, την Κίνα, τη Σουηδία, τη Γερμανία και τη Φινλανδία. Η μεγαλύτερη ανάπτυξη στην εγκατάσταση γεωθερμικών αντλιών θερμότητας το 2021 σημειώθηκε στη Γαλλία (+73%), στην Αυστρία (+59%), στο Βέλγιο (+35%) και στη Γερμανία (+10%). Περισσότερες από 2,19 εκατομμύρια γεωθερμικές αντλίες θερμότητας λειτουργούν στην Ευρώπη. Οι αντλίες θερμότητας μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν για τη δημιουργία γεωθερμικών μπαταριών.
Οι προβλέψεις για την παραγωγή γεωθερμικής ενέργειας προβλέπουν ισχυρή αύξηση. Σύμφωνα με το σενάριο Βιώσιμης Ανάπτυξης του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας, η παγκόσμια γεωθερμική ισχύς αναμένεται να τριπλασιαστεί από 92 TWh το 2019 σε 1282 TWh το 2030. Σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Γεωθερμικής Ενέργειας, υπάρχουν 395 συστήματα γεωθερμικής τηλεθέρμανσης σε λειτουργία στην Ευρώπη..
