Επενδύσεις 370 δισεκ. δολάρια στην καθαρή ενέργεια θα κάνει φέτος η Ευρώπη, κατέχοντας το δεύτερο μεγαλύτερο μερίδιο μετά την Κίνα από τις συνολικές επενδύσεις παγκοσμίως που θα ξεπεράσουν τα 2 τρισεκ. δολάρια. Ενώ μαζί με τις επενδύσεις σε άνθρακα, φυσικό αέριο και πετρέλαιο το σύνολο των επενδύσεων στην ενέργεια θα φτάσει το 2024 στα 3 τρισεκ. δολάρια.
Η έρευνα του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (ΙΕΑ) που δημοσιεύτηκε χθες καταδεικνύει το μέγεθος της βαρύτητας που δείχνει η Ευρωπαϊκή Ενωση στην ανάπτυξη καθαρής ενέργειας, κάτι που έχει ενταθεί λόγω της παγκόσμιας ενεργειακής κρίσης που ακολούθησε την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και την επακόλουθη διακοπή των παραδόσεων φυσικού αερίου. Σε μεγάλο βαθμό λόγω της εξάρτησής της από τα εισαγόμενα καύσιμα, η Ευρωπαϊκή Ένωση ξεχωρίζει ως μία από τις περιοχές που έχουν τις υψηλότερες αναλογίες επενδύσεων σε καθαρή ενέργεια προς ορυκτά καύσιμα. Δαπανά πάνω από 10 δολάρια για καθαρή ενέργεια για κάθε 1 δολάριο που επενδύεται σε ορυκτά καύσιμα.
Σύμφωνα με το report του Οργανισμού το 2023, οι επενδύσεις στην παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές ανήλθαν σε σχεδόν 110 δισεκ. δολάρια, σημειώνοντας αύξηση άνω του 6% σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Αν και το κόστος κεφαλαίου για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας έχει σημειώσει μια μικρή αύξηση λόγω των πιέσεων της αλυσίδας εφοδιασμού και του πληθωρισμού, οι επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας παραμένουν πολύ ανταγωνιστικές ως προς το κόστος. Η Δανία και η Γερμανία παραμένουν στην πρωτοπορία του τομέα της αιολικής ενέργειας στην Ευρώπη, παρά τις συνεχιζόμενες προκλήσεις κερδοφορίας. Η Ισπανία ηγήθηκε της ραγδαίας αύξησης της υιοθέτησης της ηλιακής ενέργειας και είδε τις τιμές χονδρικής πώλησης ηλεκτρικής ενέργειας να πέφτουν σε χαμηλά επίπεδα ρεκόρ κατά τη διάρκεια περιόδων υψηλής ηλιακής παραγωγής - με κάποια οφέλη για τους καταναλωτές, αλλά και ένα προειδοποιητικό σημάδι για ορισμένες ροές εσόδων των επενδυτών και τις προοπτικές για μελλοντικές επενδύσεις, όπως επισημαίνεται. Ειδικότερα, οι επενδύσεις που έγιναν αναλύονται ως εξής:
Οι επενδύσεις σε δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας αυξήθηκαν κατά 20% το 2023 και έφτασαν στα 65 δισεκ. δολάρια, ενώ όπως σημειώνει ο ΙΕΑ, αποτελεί μια θετική εξέλιξη που αντανακλά την ανάγκη για περισσότερες διασυνδέσεις δικτύων ιδίως για τη διευκόλυνση των ροών ενέργειας προς τις αγορές της κεντρικής Ευρώπης.
Στα 30 δισεκ. δολάρια έφτασαν οι επενδύσεις σε πετρέλαιο και φυσικό αέριο
Οι επενδύσεις σε υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) έφθασαν σχεδόν τα 7 δισ. ευρώ. Η Ευρώπη πρόσθεσε πάνω από 50 δισ. κυβικά μέτρα ετησίως πρόσθετης δυναμικότητας εισαγωγής LNG για να απομακρυνθεί από το ρωσικό αέριο, κυρίως μέσω πλωτών μονάδων επαναεριοποίησης αποθήκευσης (FSRU). Στο report γίνεται αναφορά και στην Ελλάδα όπου συμπεριλαμβάνεται μεταξύ των άλλων χωρών που απέκτησαν ή μισθωσαν FSRUs και ειδικότερα οι Κάτω Χώρες, η Ιταλία, η Φινλανδία, και η Γερμανία.
Η μελέτη καταλήγει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει θέσει ως στόχο τη μείωση των καθαρών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55% έως το 2030, σε σχέση με τα επίπεδα του 1990, και την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας έως τα μέσα του αιώνα. Παράλληλα με μια σειρά πολιτικών και στόχων που επικεντρώνονται στην αυξημένη ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και της ενεργειακής απόδοσης, δίνεται επίσης έμφαση στην ποικιλομορφία και την ανθεκτικότητα των αλυσίδων εφοδιασμού καθαρής ενέργειας, τόσο για τη μεταποίηση όσο και για τα κρίσιμα ορυκτά. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε τον Ιούνιο του 2024 την πράξη Net Zero Industry Act, για την ενίσχυση της κατασκευής καθαρών τεχνολογιών, με στόχο την κάλυψη του 40% των αναγκών της ΕΕ σε ανάπτυξη έως το 2030 και τη μείωση της σημερινής εξάρτησης από τις εισαγωγές. Οι συνολικές τάσεις των επενδύσεων στην καθαρή ενέργεια ευθυγραμμίζονται σε γενικές γραμμές με τους ενεργειακούς και κλιματικούς στόχους της ΕΕ.
