Σε πολιτικό επίπεδο μεταξύ ηγεσιών Κύπρου και Ελλάδας φαίνεται ότι θα λυθεί τελικά το εξαιρετικά κρίσιμο ζήτημα που τίθεται για την υλοποίηση του υποθαλάσσιου ηλεκτρικού καλωδίου που θα συνδέει Ισραήλ – Κύπρο – Κρήτη – Αττική και, μεταξύ άλλων, θα άρει την ενεργειακή απομόνωση της Κύπρου και θα αυξήσει αισθητά την ενεργειακή της ασφάλεια.
Το μεγάλο πρόβλημα που ταλανίζει την πρόοδο και υλοποίηση του έργου είναι η απόφαση της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ) της Ελλάδας και της εταιρείας του Ανεξάρτητου Διαχειριστή Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ Α.Ε.) της Ελλάδας να μη στηρίξουν το καλώδιο του EuroΑsia Interconnector, αλλά να προχωρήσουν από μόνοι τους σε ηλεκτρική διασύνδεση της Κρήτης με την Αττική με άλλο υποθαλάσσιο καλώδιο.
Την απόφαση αυτή –με την οποία διαφωνεί κάθετα η Ευρωπαϊκή Ένωση– υποστήριζε ο πρώην υπουργός Ενέργειας της Ελλάδας και βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, ωστόσο, με την αλλαγή ηγεσίας στην Ελλάδα, ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και ο υπουργός Ενέργειας Κώστας Χατζηδάκης, από πλευράς Ελλάδας, και ο Πρόεδρος Αναστασιάδης και ο υπουργός Ενέργειας Γιώργος Λακοτρύπης, από πλευράς Κύπρου, έθεσαν το θέμα ήδη σε πολιτικό επίπεδο, εντάσσοντάς το στην ατζέντα των επαφών τους. Ήδη, όπως αποκάλυψε ο «Φ», το ζήτημα συζητήθηκε κατ’ αρχήν στις συναντήσεις τόσο σε επίπεδο Προέδρου – Πρωθυπουργού, όσο και σε αυτές μεταξύ των υπουργών, κατά την επίσκεψη Μητσοτάκη στην Κύπρο.
Οι συζητήσεις αναμένεται να συνεχιστούν το αμέσως επόμενο διάστημα, αφού όπως όλα δείχνουν από τη μια στη Λευκωσία υπάρχει έντονος προβληματισμός, ότι ο τρόπος που προχωρά η Ελλάδα, με ξεχωριστό αγωγό και μάλιστα πολύ διαφορετικών τεχνικών προδιαγραφών από αυτές που ενέκρινε και η Ε.Ε. για τον Euroasia Interconnector, θέτει σοβαρά προβλήματα στον στρατηγικής σημασίας για την Κύπρο σχεδιασμό για άρση της ενεργειακής απομόνωσης του νησιού.
Οι πληροφορίες ότι στην Ελλάδα οι ηγεσίες των ΡΑΕ και ΑΔΜΗΕ, όπως και ευνοούμενων επιχειρηματικών συμφερόντων, ασκούν ισχυρές πιέσεις προς τη νέα ελληνική κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας να διατηρήσει τις αποφάσεις της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ εντείνουν τον προβληματισμό.
Οι ανησυχίες της Λευκωσίας είναι έντονες επειδή, πρώτο, η Κύπρος, χωρίς την ηλεκτρική διασύνδεση με Ισραήλ και Κύπρο, μένει εκτεθειμένη σοβαρά σε μια μελλοντική ηλεκτρική διασύνδεση Τουρκίας – κατεχομένων, που είναι στα σχέδια της Τουρκίας. Δεδομένου και του γεγονότος ότι τα ηλεκτρικά δίκτυα ελεύθερων και κατεχόμενων περιοχών είναι ήδη πλήρως συνδεδεμένα, το στρατηγικό χαρτί που αποκτά η Τουρκία θα είναι σημαντικό, ιδιαίτερα σε οποιαδήποτε περίπτωση προβλημάτων με την ηλεκτρική ασφάλεια της Κύπρου, όπως για παράδειγμα τα προβλήματα με μονάδες παραγωγής, που παρουσιάζονται συχνά κ.τ.λ. Σε τέτοιες περιπτώσεις, αντί ηλεκτρισμό από Ισραήλ ή Ελλάδα, η Κύπρος θα καλύπτει, έστω και προσωρινά, της ανάγκες της όχι από τα κατεχόμενα, όπως τώρα, αλλά απευθείας από την Τουρκία.
Επίσης, το γεγονός των ασύμβατων μεταξύ τους προδιαγραφών του EuroΑsia Interconnector και αυτών που καθόρισαν στην Ελλάδα ΡΑΕ και ΑΔΜΗΕ Α.Ε. για το σχεδιαζόμενο καλώδιο Κρήτη – Αττική (Αριάδνη) ουσιαστικά ανατρέπει τον σχεδιασμό για ένα καλώδιο που θα ξεκινά από το Ισραήλ και μέσω Κύπρου και Κρήτης θα φτάνει στην Ευρώπη. Αυτό το δεδομένο καθώς και η δυνατότητα άρσης της ενεργειακής απομόνωσης της Κύπρου αποτελούν τους κύριους λόγους που η Ε.Ε. έχει στηρίξει τον EuroΑsia Interconnector και διαμηνύει με αυστηρό ύψος επανειλημμένα στην Ελλάδα ότι δεν θα στηρίξει τον ξεχωριστό αγωγό.
Κάτι που σημαίνει ότι οι Έλληνες καταναλωτές θα κληθούν να πληρώσουν μέσω των λογαριασμών ηλεκτρισμού, σοβαρό καπέλο –εκατοντάδων εκατομμυρίων– για το επιπλέον κόστος του ελληνικού καλωδίου, αφού δεν θα συγχρηματοδοτηθεί από την Ε.Ε.
(του Πέτρου Θεοχαρίδη, Φιλελεύθερος)
