Σήμερα, με ξεκάθαρη και ατόφια την ευθύνη μας για τις επόμενες γενιές, βρίσκουμε το θάρρος να σκεφτούμε διαφορετικά. Πέρα από το ηθικό χρέος, τη φυσική αναγκαιότητα και τα κοινωνικά αδιέξοδα, πέρα από το μη παρέκει του κόσμου που φτιάξαμε, συνειδητοποιούμε πως μπορούμε καλύτερα, για όλους, με όλους. Αν κάποτε κυριαρχούσε η άποψη πως δεν υπάρχει εναλλακτική, σήμερα το μόνο χρειάζεται είναι η πολιτική βούληση απέναντι στις δυνάμεις της αδράνειας.

Ένας άλλος κόσμος είναι δυναμικά αναδυόμενος καθημερινά στην Ευρώπη και σε όλο τον πλανήτη, απαντώντας σε ένα ιστορικό, κοινωνικό, οικονομικό και τελικά πολιτικό κατεπείγον. Οι 17 Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης έχουν συμφωνηθεί από όλα τα κράτη των Ηνωμένων Εθνών, ενώ το προγραμματικό πλαίσιο έχει κατατεθεί, συμφωνηθεί και ψηφιστεί με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και τον Κλιματικό Νόμο που πλέον συνδέει αρχές και αξίες με τις πολιτικές πρωτοβουλίες μας. Οι δράσεις σε αυτό το πλαίσιο εξειδικεύονται και αναπτύσσονται καθημερινά. Παράλληλα δεσμεύονται πανευρωπαϊκά οι αντίστοιχοι πόροι, που στην περίπτωση της Ελλάδας ξεπερνούν κατ’ αναλογία το «Σχέδιο Μάρσαλ», καθιστώντας κάθε κουβέντα για το πού θα βρεθούν τα λεφτά σε τεχνητό, λαϊκιστικό ανάχωμα όσων έχουν λόγο να κρατήσουν την Ελλάδα στο χθες.

Οι ανισότητες πρέπει να μειωθούν, ο πλανήτης πρέπει να σταματήσει να υπερθερμαίνεται, η βιοποικιλότητα πρέπει να προστατευθεί και η ρύπανση πρέπει να πάψει να προκαλεί κάθε χρόνο όσους πρόωρους θανάτους προκάλεσε η πανδημία. Δεν υπάρχει σταθερότητα, κανονικότητα, ή βιωσιμότητα σε ένα σύστημα που γεννά τη μία κρίση μέσα στην άλλη - πότε οικονομική, πότε υγειονομική, πότε ειρήνης - και μεσοπρόθεσμα σε έναν πλανήτη μη βιώσιμο για τον άνθρωπο λόγω της υπερθέρμανσης και επομένως της κατάρρευσης του κοινωνικού ιστού προτού καν φτάσουμε στα όρια των φυσικών υποδομών και των σωματικών αντοχών μας.

Όσοι συντάσσονται με το χθες, με έναν κόσμο επισφάλειας, περιβαλλοντικής καταστροφής, ελλιπούς δημοκρατικής εκπροσώπησης και ορυκτών καυσίμων υποστηρίζουν πως ο Πράσινος Μετασχηματισμός είναι μία ακριβή υπόθεση που τελικά θα μας στερήσει από όσα αγαπάμε στο σημερινό κόσμο. Τίποτα δεν απέχει περισσότερο της αλήθειας. Το παράδειγμα της Πτολεμαΐδας 5 είναι απτό. Δόθηκαν άνω των 2 δισεκατομμυρίων ευρώ για μία λιγνιτική μονάδα που δεν μπορεί να επιδοτηθεί με ευρωπαϊκούς πόρους, τόσο για την κατασκευή, όσο και για τη λειτουργία της. Αντιθέτως, θα επιφέρει πρόστιμα, ζημίες και απώλειες. Οι ίδιοι πόροι, στον ίδιο χρόνο, θα πολλαπλασιάζονταν με ευρωπαϊκή συγχρηματοδότηση, χτίζοντας μία σύγχρονη μονάδα ΑΠΕ που δεν θα σκότωνε δηλητηριάζοντας τους περίοικους, θα εντασσόταν στο ευρωπαϊκό δίκτυο, θα συνέβαλε στην εκπαίδευση των πολιτών της Β. Ελλάδας στις νέες τεχνολογίες και η χώρα μας θα ήταν στο μέρος της λύσης και της προόδου.

Αν η πανδημία μας έδειξε την αξία της διατήρησης της ισορροπίας στη φύση και της βιοποικιλότητας, ο πόλεμος εναντίον της Ουκρανίας μας έδειξε το πολιτικό αδιέξοδο της εξάρτησης μας από τα ορυκτά καύσιμα και τα καθεστώτα που συνήθως τα συνοδεύουν. Και πάλι, η κυβέρνηση επέλεξε λάθος, χρηματοδοτώντας έρευνες νοτίως της Κρήτης, για ένα καύσιμο που ακόμα κι αν βρεθεί, η εξόρυξη του θα αποτελέσει ένα τεράστιο περιβαλλοντικό κίνδυνο, θα αποτελέσει ύλη για περαιτέρω ένταση στην ανατολική Μεσόγειο, ενώ η λαός μας δεν θα δικαιούται φθηνότερη ενέργεια. Σε αντίθεση, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας προάγουν τη συνεργασία μεταξύ γειτονικών χωρών στην παραγωγή δικτύων, μειώνουν τις εξαρτήσεις, δημιουργούν νέες θέσεις εργασίας και διασφαλίζουν το αύριο των παιδιών μας σε έναν βιώσιμο πλανήτη. Δεν υπάρχουν δικαιολογίες για την προσκόλληση σε ένα αδιέξοδο παρελθόν, μόνο προφάσεις.

Η αποδέσμευση μας από τον κόσμο των ορυκτών καυσίμων θα μειώσει το κόστος παραγωγής, το κόστος διαβίωσης, θα ελέγξει τον τεχνητό πληθωρισμό και θα αποδεσμεύσει πόρους για καλύτερη Υγεία και Παιδεία.

Αλήθεια, 7% του ΑΕΠ για την Υγεία, όσο είναι ο ευρωπαϊκός μ.ο., είναι πολλά αν συγκριθούν με το κόστος των ορυκτών καυσίμων, με τα 150 δισ. ευρώ στα 10 χρόνια; Πόσο κοστίζει ένα κακό ΕΣΥ σε χαμένη παραγωγικότητα και σε πρόωρους θανάτους; Το παλιό δόγμα που βλέπει τις ανισότητες ως «φυσικό φαινόμενο» έχει καταρρεύσει. Αν για κάποιον δεν είναι αρκετό το κοινωνικό αίτημα, το οικονομικό δεν μπορεί να παραγνωριστεί.

Όσο αργούμε, το πρόβλημα γιγαντώνεται - δεν μας περιμένει. Τίποτα δεν μένει το ίδιο όσο αδρανούμε. Αν δε, χάσουμε το ευρωπαϊκό τρένο και αυτής της σύγκλησης, θα μείνουμε μόνοι, δίχως πόρους, έχοντας σπαταλήσει την ευκαιρία του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, του ΕΣΠΑ και της ΚΑΠ σε απευθείας αναθέσεις ημετέρων, σε μία δήθεν ανάπτυξη, που αντί να οικοδομεί, υποσκάπτει την ανθεκτικότητα.

Τέλος, ένας κόσμος αποκλεισμών δεν είναι βιώσιμος σήμερα. Η κλιματική πολιτική θα πετύχει μόνο αν είναι δίκαιη, μόνο αν είναι η σημερινή κοινωνική πολιτική. Ο ριζοσπαστικός πράσινος μετασχηματισμός, για να είναι δίκαιος πρέπει να είναι δημοκρατικός, συμμετοχικός και ανθρωποκεντρικός. Σήμερα «το πράσινο πρέπει να είναι κόκκινο και το κόκκινο πρέπει να είναι πράσινο». Και αυτή οφείλει να είναι η βάση της σύμπραξης των προοδευτικών στην Ελλάδα, όπως είναι εδώ και χρόνια στην υπόλοιπη ΕΕ και τις Βρυξέλλες, αν θέλουμε να είμαστε χρήσιμοι.

Μέχρι την κάλπη της 25ης Ιουνίου, θα εξειδικεύσουμε τα θέματα αυτά, αναλύοντας τη νέα πράσινη ευρωπαϊκή πραγματικότητα που αυτή την στιγμή λείπει από τον πολιτικό διάλογο, όταν η ατζέντα αυτή όφειλε να πρωτοστατεί. Με ευθύνη και επιλογή της απελθούσας κυβέρνησης, ελέω μιντιακής της υπεροπλίας, αναλωνόμαστε σε δηλώσεις, σαρδάμ και γκάφες, με σκοπό να αποφευχθεί η συζήτηση για τα σημαντικά και κάθε τοποθέτηση σε όσα έχουν πραγματική σημασία για όλους.

Χρειαζόμαστε διαφάνεια, συμμετοχή, αλληλεγγύη, συνεργασία όλων για το κοινό καλό, Δίκαιη Μετάβαση για ένα βιώσιμο κόσμο, με ασφάλεια και προστασία για τους πολίτες. Μετά από 15 χρόνια κρίσης δεν είναι ανεκτό το μοντέλο «πάμε κι όπου βγει». Το «επιτελικό» κράτος με το μοντέλο Πισσαρίδη δεν μπορεί να μας οδηγήσει σε μία ανθεκτική κοινωνία. Με τη χώρα εκτός μνημονίων, η κυβέρνηση δεν κάλεσε σε ανοιχτό διάλογο τους πολίτες, τους φορείς και τις επιχειρήσεις για να σχεδιάσει ένα κοινό και συμπεριληπτικό σχέδιο, αλλά επέλεξε να κινηθεί πίσω από κλειστές πόρτες, να συνομιλήσει και να σχεδιάσει για πολύ λίγους, με ένα διπλό αρνητικό αποτέλεσμα. Την περαιτέρω οικονομική και κοινωνική περιθωριοποίηση των πολιτών και την ενίσχυση δομών και πρακτικών του παρελθόντος, αντί της επένδυσης στο μέλλον, σε κοινό βηματισμό με την ΕΕ.

Στον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, είμαστε συνεπείς στις θέσεις που συνοψίζονται στο σύνθημα «Δίκαιη Κοινωνία - Ευημερία για όλους» και τον ευρωπαϊκό προσανατολισμό της χώρας, όχι μόνο σε ό,τι αφορά τις εκταμιεύσεις κονδυλίων, αλλά πρωτίστως στις αρχές και αξίες με κοινωνική αλληλεγγύη, ενεργειακή δημοκρατία και κλιματική σταθερότητα, και προτρέπουμε, όπως ο Frans Timmermans, να υπάρξουμε καλοί πρόγονοι για τις επόμενες γενιές και όχι εκείνοι που θα παραδώσουν μία ανεπίστρεπτη καταστροφή.