Τους βασικούς άξονες του νέου κλιματικού νόμου παρουσίασε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας, μιλώντας σήμερα στην ειδική συνεδρίαση των αρμόδιων Επιτροπών του Κοινοβουλίου.
Ο ΥΠΕΝ επισήμανε την ανάγκη να υπάρξει ευρεία διακομματική συναίνεση για τη θέσπιση του νόμου αυτού.
Στο πλαίσιο αυτό ανακοίνωσε την αναθεώρηση των στόχων του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) για τη από 40% που ήταν αρχικά. Επίσης, η ηλεκτροπαραγωγή από ΑΠΕ στο τέλος της δεκαετίας στόχος είναι πλέον να υπερβαίνει το 67% από 60% που έθετε πριν το ΕΣΕΚ.
Στη συνέχεια, περιέγραψε τις πολιτικές του ΥΠΕΝ για την ενεργειακή μετάβαση στην κλιματική ουδετερότητα το 2050.
· Ως το 2023 θα έχουν αποσυρθεί από την ηλεκτροπαραγωγή όλες οι λιγνιτικές μονάδες, ενώ η νέα επένδυση της ΔΕΗ στην Πτολεμαϊδα V θα μετατραπεί σε φυσικού αερίου από λιγνίτη ως το 2025.
· Θα προωθηθούν συστήματα αποθήκευσης ενέργειας, με πόρους 450 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης.
· Στα νησιά θα υλοποιηθούν επενδύσεις σε υβριδικά συστήματα και αποθήκευση ενέργειας, με πόρους 1 δισ. ευρώ από το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης.
· Θα διατεθούν 5 δισ. ευρώ για την ηλεκτρική διασύνδεση της νησιωτικής Ελλάδας.
· Θα αναβαθμισθούν ενεργειακά κατοικίες και δημόσια κτίρια με κονδύλια ύψους 2 δισ. ευρώ.
· Θα κατασκευασθούν νέα δίκτυα διανομής φυσικού αερίου, συνολικής δαπάνης 1 δισ. ευρώ.
· Θα θεσπισθεί νομοθετικό πλαίσιο για την αξιοποίηση του «πράσινου» υδρογόνου.
Πιο αναλυτικά:
Απολιγνιτοποίηση
Το σχέδιο απολιγνιτοποίησης αποτελεί «σημείο-κλειδί» όπως ανέφερε χαρακτηριστικά ο Υπουργός, για την από εδώ και πέρα βιώσιμη και αειφόρο ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας. Τα έως τώρα δεδομένα που προκύπτουν από την λιγνιτική παραγωγή επιτάσσουν την άμεση λήψη μέτρων τόσο για την προστασία του περιβάλλοντος όσο και για την βιωσιμότητα της ΔΕΗ που λειτουργεί τις μονάδες ηλεκτροπαραγωγής με καύσιμο τον λιγνίτη.
Αυτό γιατί κάθε λιγνιτική μεγαβατώρα εκπέμπει από 1,2 έως 1,4 τόνους διοξειδίου του άνθρακα, επιβαρύνοντας τόσο το περιβάλλον όσο και το κόστος ενέργειας για την Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού.
Το εν λόγω κόστος, υπολογίζοντας το κόστος ρύπων, καταλήγει να προσεγγίζει τα 100 ευρώ ανά μεγαβατώρα, δηλαδή με ζημία περί τα 40 ευρώ σε σχέση με την τιμή της αγοράς. Σύμφωνα με το σχέδιο της κυβέρνησης, όλες οι λιγνιτικές μονάδες θα έχουν αποσυρθεί μέχρι το 2023 εκτός από μία που θα μετατραπεί σε μονάδα φυσικού αερίου το 2025.
Μεγαλύτερη διείσδυση των ΑΠΕ
Με βασική πρόθεση την μεγαλύτερη διείσδυση των ΑΠΕ, η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου προχωράει στην δεύτερη φάση απλοποίησης της διαδικασίας αδειοδότησης των ΑΠΕ. Ωστόσο, βασικές προϋποθέσεις για την περαιτέρω ανάπτυξη των ΑΠΕ στο ελληνικό ενεργειακό σύστημα είναι η εγκατάσταση συστημάτων αποθήκευσης (1,2 GW μέχρι το 2030) καθώς και η αναβάθμιση των δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας που θα μπορούν να «σηκώσουν» το αυξημένο «πράσινο» φορτίο.
Φράγμα Μεσοχώρας
Το έργο βρίσκεται υψηλά στην ατζέντα του Υπουργείου, το οποίο προβαίνει στις απαραίτητες ενέργειες και δεσμεύεται να συνεχίσει, ώστε το έργο να ολοκληρωθεί και να λειτουργήσει άμεσα.
Νησιά
Η απανθακοποίηση των νησιών και ο πολλαπλασιασμός των «πράσινων νησιών» στα πρότυπα της Αστυπάλαιας αποτελεί κεντρική πρόθεση της κυβέρνησης και προς τούτο, το Υπουργείο έχει ήδη προχωρήσει στην σύσταση ειδικής επιτροπής για την αξιολόγηση των σχεδίων που θα υπαχθούν στο ευρωπαϊκό σχέδιο χρηματοδότησης για την απανθρακοποίηση των νησιών. Συγκεκριμένα, τα διαθέσιμα κεφάλαια – δημόσια δαπάνη αναμένεται να φτάσουν περίπου το 1 δις ευρώ, κινητοποιώντας επιπλέον 1,8 δις ευρώ.
Ηλεκτρικές διασυνδέσεις
Ξεχωρίζουν τα στρατηγικής σημασίας έργα διασύνδεσης των ελληνικών νησιών με ιδιαίτερη σημασία αυτό της Κρήτης και το οποίο αναμένεται να έχει πολλαπλά οφέλη τόσο από την άποψη ασφάλειας του συστήματος όσο και από την άποψη του καταναλωτή με περιορισμό του κόστους. Βάσει χρονοδιαγράμματος, η διασύνδεση των Δωδεκανήσων αναμένεται να ξεκινήσει το 2025 και να ολοκληρωθεί το 2027, ενώ η διασύνδεση των νησιών του Βορειοανατολικού Αιγαίου το 2025 και 2029, αντίστοιχα, απορροφώντας επενδύσεις ύψους 900 εκατ. ευρώ.
Εξοικονομώ
Ενεργειακή αναβάθμιση δημόσιων και ιδιωτικών κτιρίων. Εντός του καλοκαιριού θα ανακοινωθούν προγράμματα για κατοικίες και μικρομεσαίες επιχειρήσεις, με ειδική πρόβλεψη για τον τουριστικό κλάδο και με αλλαγή των κριτηρίων υπαγωγής προκειμένου οι πόροι να διοχετεύονται κατά προτεραιότητα στα κτίρια με μεγαλύτερη ανάγκη ενεργειακής αναβάθμισης. Ως το 2030 εκτιμάται ότι θα αναβαθμιστούν 600.000 κτίρια.
Φυσικό αέριο και Υδρογόνο
Έτερος άξονας πολιτικής του Υπουργείου είναι ο εκσυγχρονισμός και επέκταση του δικτύου φυσικού αερίου, πρωτοβουλία που συγκεντρώνει επενδύσεις περί του ενός δις ευρώ, και επιτρέπει την μελλοντική τους αξιοποίηση για την μεταφορά υδρογόνου. Χαρακτηριστικό είναι ότι στην πρόσφατη πρόσκληση του αρμόδιου Υπουργείου, κατατέθηκαν 20 αιτήσεις για επενδυτικά σχέδια παραγωγής πράσινου υδρογόνου, αναδεικνύοντας τις σημαντικές προοπτικές ανάπτυξης του κλάδου.
Ηλεκτροκίνηση
Η ανάπτυξη της ηλεκτροκίνησης, με στόχο το 2030 ένα στα τρία νέα οχήματα που κυκλοφορεί στη χώρα να είναι ηλεκτρικό.