Με επιτυχία ολοκληρώθηκε το 6ο Συμπόσιο για την Ενεργειακή Μετάβαση το οποίο διήρκησε 4 ημέρες, από την Τρίτη 28 Σεπτεμβρίου έως την Παρασκευή 1 Οκτωβρίου 2021 και πραγματοποιήθηκε στο ξενοδοχείο Theoxenia Palace στην Κηφισιά. Για ακόμη μία χρονιά, το ετήσιο Συμπόσιο της Ελληνικής Εταιρείας Ενεργειακής Οικονομίας λειτούργησε ως μια πλατφόρμα ανοιχτού διαλόγου, και συγκέντρωσε εκπρόσωπους από τον επιχειρηματικό κόσμο, εκπροσώπους του πολιτικού γίγνεσθαι της χώρας, φορείς της δημόσιας διοίκησης, καθώς και έγκριτους ακαδημαϊκούς, που συνέβαλαν τα μέγιστα στις συζητήσεις και στην ανταλλαγή απόψεων για κρίσιμα ενεργειακά και οικονομικά ζητήματα.
Μέσα από 30 συνεδρίες με θεματικές που κάλυπταν ολόκληρο τον ενεργειακό τομέα, και πάνω από 130 ομιλητές, το Συμπόσιο διατήρησε το διεθνή, εξειδικευμένο, ακαδημαϊκό και εκπαιδευτικό χαρακτήρα του, παρέχοντας στους διαδικτυακούς, αλλά και με φυσική παρουσία συμμετέχοντες, ενδελεχή ανάλυση των υπό συζήτηση θεμάτων.
Μεταξύ των θεματικών που συζητήθηκαν και αναλύθηκαν εις βάθος είναι οι εξής:
Στο φιλόδοξο σχέδιο της κυβέρνησης για την απανθρακοποίηση και την απεξάρτηση του ελληνικού ενεργειακού τομέα από τον άνθρακα που θα οδηγήσει στην εξοικονόμηση δισεκατομμυρίων ευρώ λόγω της απόσυρσης των παλιών λιγνιτικών μονάδων και της αντικατάστασής τους με ΑΠΕ πολύ χαμηλότερου κόστους, επικεντρώθηκε η θεματική του πρώτου πάνελ συζήτησης, κατά την οποία επισημάνθηκε ο πρώτος διαγωνισμός των συστημάτων αποθήκευσης που θα λάβει χώρα κατά το πρώτο τρίμηνο του 2022 με προϋπολογισμό 200 εκ. ευρώ.
H νέα ηλεκτρική διασύνδεση της Ελλάδας και της Βουλγαρίας που θα τεθεί σε λειτουργία στα μέσα του επόμενου έτους, μαζί με τη νέα διασύνδεση φυσικού αερίου, ήταν μεταξύ των εξελίξεων που συζητήθηκαν διεξοδικά.
Η σημασία της περιφερειακής σύζευξης και των ενεργειακών συναλλαγών, ιδίως στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας, ήταν επίσης στο επίκεντρο των θεματικών που αναλύθηκαν εις βάθος. Οι διευθύνοντες σύμβουλοι των Χρηματιστηρίων Ενέργειας Ελλάδας, Βουλγαρίας και Ρουμανίας τόνισαν την ανάγκη αύξησης των δικαιωμάτων μεταφοράς σε τρίτες χώρες και επέκτασης της σύζευξης για την αύξηση των όγκων στην αγορά της επόμενης ημέρας.
Το ιδιαίτερα αυξημένο ενδιαφέρον για PPAs τόνισαν οι εμπειρογνώμονες στον τομέα της ενέργειας. Μια εταιρεία που προσφέρει εργαλεία αντιστάθμισης κινδύνου είναι σημαντική για τους παίκτες της αγοράς. Στην αρχή, καθώς οι τράπεζες θα προσαρμόζονται στη νέα πραγματικότητα, θα υπάρχει ένα μείγμα PPAs και παραδοσιακών μηχανισμών στήριξης. Όσον αφορά στους παραγωγούς ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, η τραπεζική στήριξη είναι απαραίτητη, όπως και η μείωση του ρίσκου από την αγορά εξισορρόπησης. Η αποθήκευση ενέργειας θα χρειαστεί κάποιου είδους στήριξη στα πρώτα στάδια ανάπτυξής της.
Όσον αφορά στην ενεργειακή μετάβαση και τις προκλήσεις της βιωσιμότητας, ακαδημαϊκοί και ειδικοί του κλάδου της ενέργειας επεσήμαναν ότι για την επίτευξη των στόχων του 2030 για υψηλή διείσδυση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, τα αποθέματα είναι πολύ σημαντικά. Παράλληλα, ανέφεραν ότι η διαρθρωτική μεταστροφή του τραπεζικού τομέα προς τις πράσινες και βιώσιμες επενδύσεις, είναι μια αλλαγή που δημιουργεί ευκαιρίες και προσελκύει ανταγωνισμό και επενδύσεις.
Το μέλλον της ελληνικής αγοράς ΑΠΕ είναι ελπιδοφόρο, καθώς βάσει των τελευταίων στοιχείων για τις συμβάσεις ΑΠΕ στην Ελλάδα, αναμένεται να φτάσουν τα 2 GW μέσα στο 2022. Επιπλέον, υπάρχει έντονο ενδιαφέρον από ξένους επενδυτές για 14 στρατηγικές επενδύσεις σε ΑΠΕ συνολικής ισχύος 5,4 GW. Η διαχείριση κινδύνων, η ασφάλεια και άλλες υπηρεσίες σε όλο το φάσμα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας είναι μια εικόνα που θα δούμε σύντομα. Ωστόσο, θα πρέπει να δοθεί έμφαση στις ταχύτερες διαδικασίες αδειοδότησης, ενώ το πλαίσιο για την αποθήκευση ενέργειας πρέπει να αναπτυχθεί για να επιτρέψει ακόμη περισσότερες επενδύσεις. Αναφορικά με την πολύ σημαντική ανάπτυξη της υπεράκτιας αιολικής ενέργειας στην Ελλάδα, θα πρέπει να δοθεί προσοχή στον ειδικό σχεδιασμό, τη σύνδεση με το δίκτυο, τα κριτήρια εγκατάστασης και το μέγεθος των εγκαταστάσεων.
Στο Συμπόσιο δόθηκε έμφαση στις απρόβλεπτες συνέπειες της κλιματικής αλλαγής στη γεωργία, ενώ ανακοινώθηκε η σύσταση επιτροπής για την ερημοποίηση, καθώς και συμπληρωματικά μέτρα για τη στήριξη της χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και την εξοικονόμησης ενέργειας στον εν λόγω τομέα.
Ο μετασχηματισμός του ελληνικού διαχειριστή του συστήματος διανομής είναι ένα ακόμη εργαλείο για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Για τα επόμενα οκτώ χρόνια αναμένονται επενδύσεις τριών δισεκατομμυρίων ευρώ σε δίκτυα, ενώ από αυτά τα 0,5 δισεκατομμύρια ευρώ αφορούν στην επίτευξη των στόχων του ΕΣΕΚ. Προς αυτή την κατεύθυνση, το έργο των ρυθμιστικών αρχών είναι κρίσιμο και, ως εκ τούτου, είναι αυξημένο, προκειμένου να διευκολυνθεί η ενεργειακή μετάβαση και η λειτουργία της αγοράς.
Επιπλέον, η Επιτροπή σχεδιάζει να αυξήσει τη φορολόγηση των ορυκτών καυσίμων τα επόμενα δέκα χρόνια, ενώ η φορολόγηση της ενέργειας θα βασίζεται στο ενεργειακό περιεχόμενο και όχι στον όγκο όπως ίσχυε, δίνοντας προτεραιότητα στην κατάταξη των καυσίμων που συνεισφέρουν στην απανθρακοποίηση.
Παράλληλα, η ΕΕ προωθεί ένα μεγάλο κοινωνικό πακέτο ύψους 72 δισ. Ευρώ, εκ των οποίων τα 4 δισ. ευρώ να προορίζονται για την Ελλάδα, προκειμένου να προστατευθούν οι ευάλωτοι καταναλωτές και οι μικρές επιχειρήσεις κατά τη διαδικασία της ενεργειακής μετάβασης.
Η άνοδος των τιμών του φυσικού αερίου είναι έντονη φέτος, ενώ ταυτόχρονα η αποθήκευση φυσικού αερίου στην Ευρώπη είναι περιορισμένη και, ως εκ τούτου, υπάρχει απειλή για την ενεργειακή ασφάλεια σε περίπτωση που υπάρξει ένας σκληρός χειμώνας.
Η ζήτηση για φυσικό αέριο αυξήθηκε σημαντικά στην Ελλάδα και παγκοσμίως κατά τη διάρκεια του 2021. Τα δίκτυα φυσικού αερίου με έμφαση στο CNG και το LNG θα επεκταθούν σε πολλές νέες πόλεις και περιοχές στην Ελλάδα μέσα στα επόμενα χρόνια. Ο τομέας του φυσικού αερίου στην Ελλάδα αναπτύσσεται και εισάγονται νέες τεχνολογίες, όπως το υδρογόνο και η παραγωγή βιομεθανίου για την απανθρακοποίηση του τομέα αυτού.
Το υδρογόνο και τα ανανεώσιμα αέρια είναι ένας σημαντικός και αναδυόμενος τομέας στην Ελλάδα και την Ευρώπη. Η ελληνική στρατηγική για το υδρογόνο βρίσκεται στο τελικό της στάδιο και προωθούνται πέντε στρατηγικά έργα για να χρηματοδοτηθούν από το IPCEI της ΕΕ.
Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε, στον αναδυόμενο τομέα της ηλεκτροκίνησης στην ελληνική αγορά. Η ταχεία εξέλιξη του δημόσια προσβάσιμου δικτύου φόρτισης αντιμετώπισε πολλές προκλήσεις που σχετίζονται με την έλλειψη ευαισθητοποίησης των ενδιαφερομένων, τους περιορισμένους χώρους στάθμευσης και την έλλειψη χωρητικότητας σύνδεσης σε ορισμένες εγκαταστάσεις. Η δημόσια φόρτιση αναμένεται να είναι πιο σημαντική στην Ελλάδα σε σύγκριση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Η επόμενη ημέρα επικεντρώνεται στην επέκταση του αστικού δικτύου και του δικτύου αυτοκινητοδρόμων και στην υψηλότερη διείσδυση της πράσινης ενέργειας. Είναι ζωτικής σημασίας η ανάπτυξη έξυπνων και διαλειτουργικών υποδομών με διαφανή τιμολόγηση και απρόσκοπτες λύσεις πληρωμών.
Τέλος, με δεδομένο ότι τα νησιά έχουν μείνει πίσω στην ενεργειακή μετάβαση, η κυβέρνηση προχωρά σε μια μεγάλη προσπάθεια για την ένταξή τους (πρωτοβουλία Greco Island), ενώ έχουν μπει σε εφαρμογή ευρωπαϊκά προγράμματα και χρηματοδοτικά εργαλεία με επίκεντρο τη νησιωτική Ελλάδα. Ο εξηλεκτρισμός και στη συνέχεια ο εκσυγχρονισμός των δικτύων, οι πράσινες μεταφορές και η αποθήκευση ενέργειας είναι οι κύριες δράσεις που θα υλοποιηθούν στα νησιά με οδηγό την Αστυπάλαια και την Χάλκη, που ανοίγουν το δρόμο για την απεξάρτηση των νησιών από τον άνθρακα.
Πλήρη και ουσιαστική ανάλυση όλων των θεματικών που συζητήθηκαν θα περιλαμβάνεται στο Report του Συμποσίου, το οποίο θα είναι διαθέσιμο το προσεχές διάστημα.
Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τους ομιλητές, την ατζέντα και τις on-demand συνεδρίες του 4ήμερου Συμποσίου, μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα της Ελληνικής Εταιρείας Ενεργειακής Οικονομίας, πατώντας εδώ.
