“Το περιφερειακό χωροταξικό πλαίσιο είναι η βάση του σχεδιασμού όλων των λειτουργιών, οικονομικών και κοινωνικών, και είναι απαραίτητο έτσι ώστε οι δραστηριότητες να μην είναι αποσπασματικές, αλλά ενταγμένες σε ένα ολιστικό αναπτυξιακό σχέδιο. Ήταν μία από τις δεσμεύσεις μας στο αναπτυξιακό συνέδριο της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης και ερχόμαστε τώρα να το εγκρίνουμε και χωροταξικά και περιβαλλοντικά”, δήλωσε ο Αν. ΥΠΕΝ Σωκράτης Φάμελλος, μιλώντας στον Ρ/Σ “Στο Κόκκινο” Καβάλας. Σύμφωνα με τον Αν. ΥΠΕΝ, με βάση αυτό το σχέδιο τώρα πια υπάρχει το πλαίσιο για την εκπόνηση των τοπικών σχεδίων των δήμων, αλλά και για να ξεκινήσουν τα ειδικά χωρικά σχέδια: “Η Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας Θράκης παρουσιάζει διαχρονικά χαμηλά ποσοστά σύγκλισης, ως προς τις υπόλοιπες Περιφέρειες, με χαμηλούς αριθμούς αύξησης απασχόλησης, σε αντίθεση με την κομβική γεωγραφική θέση που έχει. Για τον λόγο αυτό τα τελευταία χρόνια οι παρεμβάσεις της κυβέρνησης στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη στοχεύουν στους τομείς της ενέργειας, του διαμετακομιστικού εμπορίου, αλλά και του τουρισμού και του περιβάλλοντος, για να επιταχυνθεί η αναπτυξιακή διαδικασία”. Επίσης, ανέφερε ότι στόχος του χωροταξικού πλαισίου είναι είναι η δίκαιη κατανομή των παραγωγικών δραστηριοτήτων, άρα και της εργασίας, για όλους τους πολίτες της περιοχής αυτής. Αυτό μπορεί να γίνει με μια συνετή διαχείριση των πόρων, συνεπώς να στηρίζεται στις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης, λαμβάνοντας υπόψη όλες τις προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής, ώστε να μην τρέχουμε πίσω από τα προβλήματα: “Δυστυχώς στην Ελλάδα διαχρονικά οι παλιότερες κυβερνήσεις και οι πολιτικοί περιορίστηκαν στο να ικανοποιούν αποσπασματικά ατομικά συμφέροντα που δεν εντάσσονται σε ένα σχέδιο και υποβαθμίζουν τους φυσικούς πόρους, εισάγοντας την αδικία στην πολιτική, κάτι που έζησε η Ελλάδα την περίοδο που μπήκε στο μνημόνιο. Δεν είχαμε δώσει αρκετή σημασία στη χώρα μας στην αξία του περιβάλλοντος, μέχρι που ήρθε η κατολίσθηση στη Σαμοθράκη, αλλά και οι μεγάλες πλημμύρες στη Μάνδρα, όπως και οι φετινές πυρκαγιές, για να μας θυμίσουν ότι η φύση και οι πόροι έχουν όρια και χρειάζεται μέτρο και ισορροπία. Πλέον, αυτή η κυβέρνηση προσπαθεί να εισαγάγει ένα άλλο πρότυπο στον σχεδιασμό, αλλά και στην ανάπτυξη της χώρας”. Όσον αφορά συγκεκριμένα την Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης, ο Σωκράτης Φάμελλος ανέφερε ότι δημιουργείται ένας άξονας ανάπτυξης που είναι η Εγνατία Οδός, με τρεις μεγάλους κάθετους άξονες, Αλεξανδρούπολη-Ορμένιο, Καβάλα-Δράμα-Σέρρες και Κομοτηνή-Νυμφαία, ενώ δίνεται σημασία στις δύο πύλες της Περιφέρειας στα ελληνοβουλγαρικά σύνορα, στους άξονες δηλαδή Δράμα-Εξοχή και Ξάνθη-Εχίνος. Επιπλέον, ιδιαίτερης σημασίας είναι οι δύο λιμενικές εγκαταστάσεις, της Καβάλας και της Αλεξανδρούπολης, που έχουν ενταχθεί στο ευρύτερο σχέδιο της κυβέρνησης για τη σύνδεση της Βορείου Ελλάδας με τις παραδουνάβιες περιοχές, μέσα από τη Βουλγαρία με οδική και με σιδηροδρομική σύνδεση, με σημαντικές δυνατότητες και ανάγκες υποδομών διαμετακομιστικού εμπορίου και logistics. Σημαντικός πόλος ανάπτυξης της ΑΜΘ είναι τα μεγάλα ενεργειακά δίκτυα (ΤΑP, IGB και LNG Αλεξανδρούπολης) οι ΑΠΕ και το περιβαλλοντικό απόθεμα: “Η ενέργεια πλέον είναι ένας καινούργιος πόρος για την περιοχή, που μπορεί να στηρίξει και να συντηρήσει και τους άλλους πόρους. Σε αυτή την κατεύθυνση εμείς έχουμε βάλει στο σχέδιο και τρεις άξονες οικο-ανάπτυξης. Περιλαμβάνουν και τη φυσική και την πολιτιστική κληρονομιά, συνδέονται με τους υδατικούς πόρους της Περιφέρειας και είναι το τόξο των υγροβιοτόπων και των αρχαιολογικών χώρων που είναι όλος ο παράκτιος χώρος της Περιφέρειας, όλο το Εθνικό Πάρκο της Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης. Το δεύτερο είναι ο ποταμός Νέστος με την ορεινή Ροδόπη, που αφορούν τους ορεινούς θύλακες, μαζί με τα στενά του Νέστου και την οροσειρά της Ροδόπης, και τρίτον το οικολογικό-πολιτιστικό τόξο του ποταμού Έβρου από τον βορρά ως τον νότο μαζί με τη Σαμοθράκη. Στην κατεύθυνση αυτή συμβάλλει το νέο θεσμικό πλαίσιο για τις Προστατευόμενες Περιοχές που δημιούργησε το ΥΠΕΝ, μια πρωτοβουλία που καθυστερούσε στη χώρα μας και μπορεί να συμβάλει στην αύξηση του τοπικού προϊόντος και της εργασίας”, υπογράμμισε ο Αν. ΥΠΕΝ. Η περιοχή της Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης έχει ένα πολύ ισχυρό περιβαλλοντικό πλούτο, ο οποίος συνδέεται με έναν σπάνιο τρόπο με τους αρχαιολογικούς χώρους και τους ιστορικούς τόπους. Η σύνδεση λοιπόν αυτού του αποθέματος φυσικού περιβάλλοντος με τα δίκτυα υποδομής και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, δηλαδή τις υποδομές που προβλέπονται στο χωροταξικό για τη γεωθερμία, το φυσικό αέριο και τη βιομάζα για την άσκηση της ενεργειακής κάλυψης για τις ΑΠΕ της Περιφέρειας, δίνει ένα άλλο μοντέλο που δεν ήταν μέχρι τώρα στις προτεραιότητες, αλλά μπορεί να δημιουργήσει πληθώρα θέσεων εργασίας με υψηλή υπεραξία. Σχετικά με τις εξορυκτικές δραστηριότητες, ο Αν. ΥΠΕΝ σημείωσε ότι δεν μπορεί να υποτιμηθεί η σημασία του ορυκτού πλούτου, πχ. του μάρμαρου, καθώς είναι γνωστό ότι ο Νομός Δράμας στηρίζεται σε αυτόν. Πρέπει λοιπόν να υποστηρίξουμε τη βιώσιμη εκμετάλλευση αυτού του πόρου, με τήρηση των υποχρεώσεων όσον αφορά την προστασία και την αποκατάσταση του περιβάλλοντος και του τοπίου. Η δυνατότητα ανάπτυξης μεταλλευτικών δραστηριοτήτων για το μελλοντικό παραγωγικό δυναμικό, πέρα από τις ζώνες που υπάρχουν ήδη, θα πρέπει σαφέστατα να λαμβάνει πολύ σοβαρά υπόψη τις επιπτώσεις στο αναπτυξιακό αλλά και στο χωρικό πρότυπο και στην κληρονομιά της περιοχής: “Προφανώς θα πρέπει να υπάρξει οικονομική ανάπτυξη με βάση την εξόρυξη του μαρμάρου, αυτή όμως δεν μπορεί να επηρεάζει το διαθέσιμο αναπτυξιακό δυναμικό της περιοχής. Αυτό που γίνεται με το χωροταξικό πλαίσιο είναι ότι προσδιορίζονται οι ζώνες όπου γίνεται η ανάπτυξη των εξορυκτικών δραστηριοτήτων κατά προτεραιότητα, ενώ δημιουργούνται και περιοχές στις οποίες θα έχουν προτεραιότητα ο οικοτουρισμός και η περιβαλλοντική ανάπτυξη”. Απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με τις εξορυκτικές δραστηριότητες χρυσού στη Χαλκιδική, ο Σωκράτης Φάμελλος ήταν σαφής: “Ως πολιτεία και ως εκπρόσωποι όλης της ελληνικής κοινωνίας είμαστε υποχρεωμένοι να τηρούμε τους κανόνες της ΕΕ, τις πράξεις αδειοδότησης και τις νόμιμες πράξεις της διοίκησης. Στη Χαλκιδική έχουμε μια δραστηριότητα που έχει αδειοδότηση από τις προηγούμενες κυβερνήσεις. Αυτό που ζητάμε είναι να ολοκληρωθεί, να αποδείξει η επένδυση ότι μπορεί να ολοκληρωθεί, γιατί αυτό είναι το ελληνικό συμφέρον, ενώ παράλληλα σε όλη τη δραστηριότητά της να τηρεί τους κανόνες του περιβάλλοντος. Στην πρόσφατη απόφαση της διαιτησίας δεν στάθηκε δυνατόν να καταλήξουμε σε ένα χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης της επένδυσης, δεν κατέληξε και η διαιτησία, το άφησε ασαφές. Εμείς δηλώνουμε ότι ζητάμε την απόδειξη της δυνατότητας ολοκλήρωσης της επένδυσης. Παράλληλα, μέχρι αυτό να αποδειχθεί, τηρείται το εθνικό και ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο, ιδιαίτερα του περιβάλλοντος. Δεν υπάρχουν ιδιαίτεροι κανόνες για κάποιους, τηρούνται οι ίδιοι κανόνες για όλους τους Έλληνες πολίτες. Αυτό έχει ανάγκη η κοινωνία μας, αυτό έλειπε από την πολιτεία και φτάσαμε στο μνημόνιο”. Τέλος, αναφερόμενος στην απορριπτική απόφαση της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας Θράκης για τη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων σχετικά με τις έρευνες πεδίου για τις εξορυκτικές δραστηριότητες χρυσού στην περιοχή της Θράκης, ο Αν. ΥΠΕΝ υπενθύμισε ότι σχετική συζήτηση είχε αναπτυχθεί και στο αναπτυξιακό συνέδριο με μεγάλη συμμετοχή από τους φορείς της αυτοδιοίκησης, οι οποίοι είχαν θέσει πολλά ζητήματα σχετικά με την υποβληθείσα μελέτη για τις ερευνητικές εργασίες της επιχείρησης στην περιοχή Σαπών. Μετά τις αρνητικές για τη δραστηριότητα αποφάσεις του Δήμου Σαπών και της αρμόδιας επιτροπής της Περιφέρειας, το θέμα εισήχθη στο αρμόδιο Συμβούλιο Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης. Υπήρξε αρκετός προβληματισμός σχετικά με τις επιπτώσεις της εξόρυξης και ειδικά τις διαθέσιμες τεχνολογίες ανάκτησης του ευγενούς μετάλλου, κάτι που επιβεβαιώνεται από τις αποφάσεις και του Δήμου Σαπών και της αντίστοιχης επιτροπής του Περιφερειακού Συμβουλίου. Με βάση αυτά τα χαρακτηριστικά, απορρίφθηκε από την αντίστοιχη αποκεντρωμένη διοίκηση η μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων σχετικά με τις έρευνες πεδίου: “Ως Υπουργείο θέσαμε το πλαίσιο στο αναπτυξιακό συνέδριο και ζητήσαμε την τοποθέτηση των αυτοδιοικητικών φορέων, έτσι ώστε η κοινωνία να είναι εκείνη που θα επιλέξει το δικό της αναπτυξιακό πρότυπο με βάση και τις περιβαλλοντικές ανάγκες. Αυτή η διαδικασία ολοκληρώθηκε διοικητικά με βάση τις προβλέψεις του ευρωπαϊκού θεσμικού πλαισίου. Θέλουμε η κοινωνία μας να λειτουργεί με συμμετοχή των πολιτών στις αποφάσεις και με σεβασμό των περιβαλλοντικών κανόνων. Να σέβονται και οι θεσμοί και οι επιχειρηματίες το ευρωπαϊκό περιβαλλοντικό πλαίσιο, διότι αυτό παρέχει ασφάλεια, αειφορία και κοινωνική συνοχή”.