Επιχειρησιακό σχέδιο με σαφείς στόχους και δεσμευτικό χρονοδιάγραμμα, σε ότι αφορά την απόσυρση των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ πρέπει να παρουσιάσει το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εντός του επόμενου διαστήματος και εν όψει των διαπραγματεύσεων για την αναθεώρηση των μέτρων απελευθέρωσης της αγοράς ενέργειας.
Όπως είναι γνωστό η ελληνική κυβέρνηση διεκδικεί την πλήρη κατάργηση των δημοπρασιών τύπου ΝΟΜΕ αλλά και την αναθεώρηση του στόχου για μείωση του μεριδίου της ΔΕΗ στη λιανική αγορά από το 50% που προβλέπει το Τρίτο Μνημόνιο στο 65%. Έναντι αυτού και μετά την αποτυχία των δυο διαγωνισμών που διενήργησε η προηγούμενη κυβέρνηση για την πώληση λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ, το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας προωθεί την επιτάχυνση της απολιγνιτοποίησης της ΔΕΗ και την στροφή της προς τις ΑΠΕ. Μάλιστα ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κωστής Χατζηδάκης έχει μιλήσει για το «σβήσιμο» των μονάδων της ΔΕΗ στο Αμύνταιο την Καρδιά αλλά και τη Μεγαλόπολη. Το σχέδιο αυτό παρουσιάστηκε από τον υφυπουργό Ενέργειας Γεράσιμο Θωμά στους αρμόδιους παράγοντες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κατά την επίσκεψη του στις Βρυξέλλες οι οποίοι σύμφωνα με πληροφορίες του ζήτησαν την κατάρτιση ενός συγκεκριμένου και δεσμευτικού επιχειρησιακού σχεδίου απολιγνιτοποίησης της ΔΕΗ. Ένα σχέδιο που θα πρέπει πάντως να συνοδεύεται και από ένα πρόγραμμα οικονομικής μετάβασης των περιοχών της χώρας που είναι εξαρτημένες από τον λιγνίτη όπως η Δυτική Μακεδονία και η Μεγαλόπολη.
Και ενώ η Ελλάδα φαίνεται αποφασισμένη να προχωρήσει στον σχεδιασμό της μεταλιγνιτικής εποχής στη Γερμανία έχει ήδη εκπονηθεί αντίστοιχο σχέδιο από την λεγόμενη Επιτροπή Άνθρακα το οποίο ωστόσο δεν έχει τεθεί ακόμη σε εφαρμογή.
Πρόσφατα η Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση της Γερμανίας παρουσίασε νομοσχέδιο για τη διάθεση κονδυλίων της τάξης των 40 δις ευρώ έως το 2038 με στόχο τη στήριξη των περιοχών που θα πληγούν από την απανθρακοποίηση.
Μετά την υποβολή των εισηγήσεων της Επιτροπής Άνθρακα, το υπουργικό συμβούλιο συμφώνησε σε νομοσχέδιο για την ενίσχυση των περιοχών που θα πληγούν με τον υπουργό Οικονομικών Peter Altmaier να δηλώνει ότι «με αυτόν τον τρόπο, τηρούμε την υπόσχεσή μας».
Πρέπει να σημειωθεί ότι από το σύνολο των 40 δις ευρώ τα 26 δισ. ευρώ προορίζονται για έργα υποδομής, στα ομοσπονδιακά κράτη της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας, του Βρανδεμβούργου, της Σαξονίας και της Σαξονίας-Άνχαλτ. Πάντως για να τεθεί σε ισχύ το νομοσχέδιο θα πρέπει να εγκριθεί από τη γερμανική Ομοσπονδιακή Βουλή.
Το νομοσχέδιο προβλέπει την εδραίωση των κρατικών θεσμών στις περιοχές που επηρεάζονται από την πολιτική της απανθρακοποίησης και την περαιτέρω ανάπτυξη των σιδηροδρομικών, αυτοκινητοδρόμων και των ομοσπονδιακών συνδέσεων αυτοκινητοδρόμων. Εκτιμάται δε ότι θα προσελκύσει ιδιωτικές επενδύσεις και θα δημιουργήσει 5.000 νέες θέσεις εργασίας στις πρώην περιοχές εξόρυξης άνθρακα.
Ωστόσο, το νομοσχέδιο εξακολουθεί να είναι μόνο μια υπόσχεση, αφού δεν έχει εγκριθεί ο νόμος που θα καθορίζει τη διαδικασία εγκατάλειψης του άνθρακα. Κάτι το οποίο αναμένεται να γίνει έως το τέλος του έτους.
Μέχρι να καθοριστεί το πότε θα μπει κάθε μονάδα παραγωγής ηλεκτρισμούσε καθεστώς «ψυχρής εφεδρείας», δεν θα εισρεύσουν χρήματα από το νέο νομοσχέδιο για τις διαρθρωτικές ενισχύσεις.
Επί του παρόντος το μόνο βέβαιο είναι ότι έως το 2021, έχουν προβλεφθεί 500 εκατ. ευρώ ετησίας στον ομοσπονδιακό προϋπολογισμό για τις περιφέρειες του άνθρακα. Επί του παρόντος γερμανική κυβέρνηση διαπραγματεύεται με τις εταιρίες εκμετάλλευσης σταθμών ηλεκτροπαραγωγής τις συνθήκες του τερματισμού λειτουργίας των μονάδων.
Σύμφωνα με ένα συμβιβαστικό σχέδιο, οι ενεργειακές εταιρίες δικαιούνται αποζημίωση για κάθε gigawatt ηλεκτρικής ενέργειας με καύση άνθρακα που καταργείται πρόωρα.
Για παράδειγμα, αν περίπου τρία μπλοκ ηλεκτροπαραγωγής στην περιοχή του Ρήνου έπρεπε να αποσυρθούν από το δίκτυο έως το 2022, η RWE θα μπορούσε να λάβει αποζημίωση ύψους 3,6 δισ. ευρώ από τον ομοσπονδιακό προϋπολογισμό.
Ωστόσο, οι Γερμανοί Πράσινοι πιστεύουν ότι είναι λάθος να αναληφθούν αναλάβουμε οικονομικές δεσμεύσεις, εφόσον δεν ρυθμίζονται οι σταδιακές καταργήσεις.
«Εάν τα χρήματα εγκριθούν πριν από την εφαρμογή του σχεδίου σταδιακής κατάργησης, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση θα χάσει ένα σημαντικό μέσο πίεσης», δήλωσε πρόσφατα η ηγέτης του κόμματος Annalena Baerbock στην ημερήσια εφημερίδα Die Tageszeitung.
