Συμμετέχοντας ενεργά στην δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ), το ΙΕΝΕ κατέθεσε τα σχόλιά του πάνω στο σχέδιο του Δεκαετούς Προγράμματος Ανάπτυξης (ΔΠΑ) του Εθνικού Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΕΣΜΗΕ) για τα έτη 2020-2029, το οποίο υπέβαλε στη ΡΑΕ ο Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ).
Λαμβάνοντας υπόψη ότι το πρόγραμμα είναι δεκαετές και το γεγονός ότι ο εγχώριος ενεργειακός τομέας είναι σε μετάβαση, τα υποβληθέντα σχόλια του ΙΕΝΕ έχουν ως στόχο να συμβάλλουν στην διαμόρφωση ενός προγράμματος που θα ανταποκρίνεται στις νέες προκλήσεις για τον μετασχηματισμό του ηλεκτρικού συστήματος, θα επισημάνει την ανάγκη μεταρρυθμίσεων και νέων Κωδίκων Διαχείρισης Συστήματος (ΚΔΣ) και θα συμβάλλει στην βελτίωση της ανταγωνιστικότητας.
Στον σχολιασμό του, το ΙΕΝΕ υπογραμμίζει, μεταξύ άλλων, ότι είναι έκδηλος ο προβληματισμός για την σύνδεση και ένταξη των νέων μονάδων ΑΠΕ στο Σύστημα, λαμβάνοντας υπόψη τους στόχους του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) για την διείσδυση των ΑΠΕ. Όμως, δεν γίνεται ειδική μνεία για την απόσυρση όλων των λιγνιτικών μονάδων στην δεκαετία που απελευθερώνουν μεγάλη ικανότητα μεταφοράς σε γραμμές και υποσταθμούς. Παρά τους δικαιολογημένους και εύστοχους προβληματισμούς, το τελευταίο ΔΠΑ ακολουθεί τελικά την συνήθη πρακτική των προηγούμενων ΔΠΑ, “business as usual”.
Ως εκ τούτου, θα ήταν πολύ χρήσιμο να προστεθεί ένα τρίτο μέρος στην δομή του ΔΠΑ, που θα αναφέρεται στον Μετασχηματισμό του Συστήματος Μεταφοράς, διότι περί αυτού πρόκειται στις επόμενες τρεις δεκαετίες. Έτσι, θα προκύψουν και θέματα όπου πρέπει να συμβάλλει τόσο η ΡΑΕ όσο και η Πολιτεία, γιατί χρειάζονται μεταρρυθμίσεις και νέοι κώδικες, αναγκαία για να συμβάλλουν και στην βελτίωση της ανταγωνιστικότητας του ηλεκτρικού τομέα.
Επίσης, γίνεται συζήτηση για τις κορεσμένες περιοχές δικτύων και τα προβλήματα συμφόρησης με την αυξανόμενη διείσδυση των ΑΠΕ, κάτι που είναι αναμενόμενο και πρέπει να αντιμετωπισθεί έγκαιρα, γιατί η συμφόρηση θα αυξάνεται. Επειδή η διείσδυση των ΑΠΕ τα επόμενα χρόνια θα είναι μεγάλη, με αποτέλεσμα να αυξηθεί κατά δύο ή τρεις φορές η ικανότητα μεταφοράς των γραμμών και υποσταθμών, με σημαντική μείωση του αντίστοιχου ετήσιου συντελεστή φορτίου, θα ήταν πολύ χρήσιμο η Πολιτεία να προβεί στην χωροθέτηση των μεγάλων μονάδων ΑΠΕ σε συγκεκριμένες θέσεις, προκειμένου να αρχίσουν οι μελέτες για την σύνδεσή τους στο σύστημα. Επομένως, θα μπορούσε να αναδεικνύεται εντονότερα στο ΔΠΑ το πρόβλημα της συμφόρησης για την έγκαιρη αντιμετώπισή του, αναμένοντας και τις πρωτοβουλίες της ΡΑΕ και αυτό εμπίπτει στον Μετασχηματισμό του Συστήματος Μεταφοράς ως άνω.
Ιδιαίτερη έμφαση πρέπει να δοθεί στο ότι η περαιτέρω διείσδυση των ΑΠΕ προϋποθέτει την εγκατάσταση μεγάλης ισχύος μπαταριών. Αρκετές μελέτες έχουν δείξει ότι το Σύστημα από το 2026 και μετά, λόγω προσθήκης πολλών ΑΠΕ, αρχίζει να έχει προβλήματα ευστάθειας, οπότε αν δεν εγκατασταθούν μπαταρίες θα πρέπει να ανακοπεί η διείσδυση των ΑΠΕ. Φυσικά ένα θέμα που προκύπτει με τις μπαταρίες είναι το τεράστιο κόστος τους και ποιος θα το πληρώσει. Αν μετακυληθεί στον καταναλωτή, μέσω πχ. capacity payment, τότε η επιβάρυνση του καταναλωτή θα είναι τεράστια.
