Τους κεντρικούς άξονες της ενεργειακής πολιτικής παρουσίασε ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργος Σταθάκης, μιλώντας στο 14
ο Περιφερειακό Συνέδριο, που πραγματοποιήθηκε στη Μυτιλήνη. Περιέγραψε τις πρωτοβουλίες που προωθούνται για τα νησιά του Αιγαίου τα οποία δεν είναι διασυνδεδεμένα με το εθνικό σύστημα μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, ανακοινώνοντας μάλιστα την υπογραφή Υπουργικής Απόφασης που επιτρέπει την ενεργοποίηση του υβριδικού σταθμού ενέργειας στην Ικαρία. Ο Υπουργός ξεκίνησε την ομιλία του περιγράφοντας «τις αναπόδραστες αλλαγές που συντελούνται στον τομέα της ενέργειας, οι οποίες δίνουν κατεύθυνση στις πολιτικές μας ώστε να επιτύχουμε τους περιβαλλοντικούς στόχους που έχουν τεθεί στο πλαίσιο της Συμφωνίας των Παρισίων και των στόχων που έχει θέσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με ορίζοντα το 2030». Αναφέρθηκε στην εκπόνηση εθνικού μακροχρόνιου ενεργειακού σχεδιασμού, με στόχο «να δημιουργήσουμε ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο που πρωτίστως θα επιτρέψει να επιτύχουμε τους παρακάτω στόχους:
- το 30% της ενεργειακής κατανάλωσης να καλύπτεται από ΑΠΕ
- να καταναλώνουμε 30% λιγότερη ενέργεια σε όλους τους τομείς (μεταφορές, κτιριακός τομέας κλπ)»
Ο κ. Σταθάκης επεσήμανε ότι αν και η αφετηρία στον τομέα των ΑΠΕ ήταν καλή, «στην εξοικονόμηση ενέργειας είμαστε πολύ πίσω και αυτή είναι η μεγάλη πρόκληση που οφείλουμε να αντιμετωπίσουμε». Υπενθύμισε την αποτυχία του προγράμματος «Εξοικονόμηση κατ’ οίκον», της προηγούμενης κυβέρνησης, να καλύψει έστω και το ένα τρίτο των 50.000 αιτήσεων που έγιναν. Ανέφερε τις πρωτοβουλίες της σημερινής κυβέρνησης να χρηματοδοτήσει μεγάλο αριθμό των εκκρεμών αυτών αιτήσεων και υπογράμμισε τη διαφαινόμενη μεγάλη επιτυχία του «Εξοικονόμηση κατ’ οίκον ΙΙ»: Μέσα σε ενάμιση μήνα (και όχι ενάμιση χρόνο, που απαιτήθηκε στο πρώτο πρόγραμμα) εγκρίθηκαν 55.000 αιτήσεις, εκ των οποίων οι 1.600 αφορούν το Βόρειο Αιγαίο. Έχει, δε, ήδη εξασφαλιστεί χρηματοδότηση που αγγίζει το 1δισ. ευρώ, επιτρέποντας την ικανοποίηση της αυξημένης ζήτησης. Ως επόμενο βήμα προανήγγειλε την ενεργοποίηση προγράμματος για την εξοικονόμηση ενέργειας στα δημόσια κτίρια, για το οποίο έχει ήδη υπάρξει συμφωνία χρηματοδότησης ύψους 2 δισ. ευρώ από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Στη συνέχεια της ομιλίας του ο Υπουργός εστίασε στον ρόλο των νησιών, τον οποίο χαρακτήρισε κομβικό, «καθώς η κάλυψη των ενεργειακών αναγκών των μη διασυνδεδεμένων νησιών συνεπάγεται μεγάλο περιβαλλοντικό και οικονομικό κόστος με το οποίο επιβαρύνονται οι καταναλωτές». Για να αντιμετωπιστεί το ζήτημα αυτό προωθείται η διασύνδεση των νησιών: Ήδη ολοκληρώθηκε η πρώτη φάση στις Κυκλάδες, προκηρύχθηκε η μικρή διασύνδεση της Κρήτης, επιταχύνεται η μεγάλη διασύνδεση της Κρήτης και εξετάζεται η δυνατότητα διασύνδεση των νησιών του Βορείου Αιγαίου. Σε όσα νησιά δεν διασυνδεθούν με το εθνικό δίκτυο αναπτύσσονται στοχευμένες πρωτοβουλίες, όπως τα ενεργειακά νησιά, «μια πρωτοβουλία που εγκαινιάσαμε με τον Επίτροπο Κανιέτε και τον Πρωθυπουργό, τον περασμένο Σεπτέμβρη, στα Χανιά». Μια δεύτερη πρωτοβουλία αφορά τη δημιουργία «έξυπνων νησιών», με χαρακτηριστικό παράδειγμα την Τήλο. Μάλιστα ο κ. Σταθάκης ανακοίνωσε ότι μόλις υπέγραψε Υπουργική Απόφαση που, μεταξύ άλλων, αφορά στον καθορισμό των όρων αγοραπωλησίας της ηλεκτρικής ενέργειας υβριδικού σταθμού της ΔΕΗ Ανανεώσιμες στην Ικαρία, εγκατεστημένης ισχύος 2,55 MW. Ο Υπουργός υποστήριξε ότι «ενώ μέχρι τώρα η παραγωγή ενέργειας απευθυνόταν είτε σε μεγάλες εταιρείες που διέθεταν τα κεφάλαια για την ανάπτυξη των αιολικών, είτε σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις που δραστηριοποιήθηκαν στον κλάδο των φωτοβολταϊκών, πλέον ανοίγουμε την παραγωγή ενέργειας σε ένα νέο υποκείμενο, τον καταναλωτή». Το πλαίσιο διαμορφώθηκε με το νόμο για τις Ενεργειακές Κοινότητες, που στοχεύει «στην αποκέντρωση της παραγωγής και στη μεγιστοποίηση των τοπικών ωφελειών, εισάγοντας ένα δημοκρατικό τρόπο οργάνωσης και διευκολύνοντας, έτσι, τη διαμόρφωση συναινέσεων». Τέλος, ο κ. Σταθάκης αναφέρθηκε στον τομέα του χωρικού σχεδιασμού: «Παραλάβαμε ένα απόλυτο χωροταξικό χάος: δεν είχαμε ούτε δασικούς χάρτες, ούτε οριοθέτηση παραλιών, ούτε φυσικά κτηματολόγιο. Αποφασίσαμε λοιπόν να προωθήσουμε όλα τα παραπάνω ταυτόχρονα. Μέχρι τα τέλη του 2018 θα έχουν οριοθετηθεί οι παραλίες, προχωράει η επικαιροποίηση των τοπικών χωρικών σχεδίων από τους δήμους, προχωράμε γρήγορα στην ολοκλήρωση της κτηματογράφησης, ώστε μέχρι το 2020 2022 να είμαστε μία κανονική χώρα, με ένα σύστημα που θα διασφαλίζει την ασφάλεια δικαίου και θα ακυρώνει τις γκρίζες ζώνες του παρελθόντος». Αναλυτικότερα παρουσίασε τα ζητήματα χωροταξίας η Γενική Γραμματέας Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος, Ειρήνη Κλαμπατσέα, που έλαβε το λόγο αμέσως μετά τον Υπουργό.