Ο Κωστής Μουσουρούλης, Πρόεδρος της Συντονιστικής Επιτροπής Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης, σε άρθρο του στο Business Daily αναφέρεται στο σχεδιασμό και τη χρηματοδότηση μεγάλων επενδύσεων στο πλαίσιο της απολιγνιτοποίησης για τη μετάβαση προς μια κλιματικά ουδέτερη και κυκλική οικονομία. Ακολουθεί το άρθρο.
Η μετάβαση της χώρας μας στην κλιματική ουδετερότητα υλοποιείται σύμφωνα με τα επιμέρους μέτρα του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα, στα οποία περιλαμβάνεται η απεξάρτηση του ενεργειακού μίγματος από τον λιγνίτη.
Στο πλαίσιο αυτό, ύψιστη πολιτική προτεραιότητα της κυβέρνησης είναι η αντιστάθμιση των κοινωνικοοικονομικών επιπτώσεων της μετάβασης στην επιχειρηματικότητα, την απασχόληση και τον ενεργειακό εφοδιασμό, μέσα από την αναδιάρθρωση του παραγωγικού προτύπου των επηρεαζόμενων περιοχών της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης.
Με αυτή την πυξίδα, η Συντονιστική Επιτροπή κατάρτισε ένα ολοκληρωμένο εθνικό Σχέδιο Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης με μέτρα οικονομικής πολιτικής και με εξασφάλιση ισχυρής χρηματοδότησης για την προσέλκυση επενδύσεων σε διαφορετικούς κλάδους και τομείς. Παράλληλα, ενεργοποίησε τις αναγκαίες διαδικασίες για την εφαρμογή του Σχεδίου, προωθώντας λύσεις σε κρίσιμα ζητήματα όπως η εξυγίανση και αποκατάσταση των εδαφών, τα επενδυτικά κίνητρα, η εξασφάλιση επάρκειας ισχύος για τη λειτουργία των τηλεθερμάνσεων κ.λπ.
Ταυτόχρονα, η Συντονιστική Επιτροπή, έχοντας ολοκληρώσει την καταγραφή, την μελέτη και την ανάλυση των υφιστάμενων και των θεσμοθετημένων χρήσεων γης καθώς και των πολιτικών, του πλαισίου και των εργαλείων χωρικού σχεδιασμού, εκτελεί υπό το πρίσμα και τις κατευθύνσεις του Σχεδίου μια σύνθετη σειρά ενεργειών με κύρια συνιστώσα τον χωρικό σχεδιασμό και ειδικότερα τον καθορισμό στρατηγικών κατευθύνσεων ανάπτυξης νέων γενικών χρήσεων γης στα λιγνιτικά πεδία.
Το Σχέδιο Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης καθώς και όλες οι ενέργειες και οι πρωτοβουλίες της Κυβερνητικής και της Συντονιστικής Επιτροπής, έθεσαν αυτομάτως τις περιοχές δίκαιης μετάβασης στο κέντρο του επενδυτικού ενδιαφέροντος. Αυτό βεβαιώνεται από το ύψος των επενδυτικών πόρων οι οποίοι αναμένεται να υπερβούν τα 5 δισ. ευρώ σε βάθος 10ετίας, προερχόμενοι κυρίως από τον νέο Μηχανισμό Δίκαιης Μετάβασης καθώς και από το νέο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αξίζει να σημειωθεί ότι για πρώτη φορά οι πρωτοβουλίες της ΕΕ για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, την επίτευξη του στόχου της κλιματικής ουδετερότητας και την ανάπτυξη καθαρότερων μορφών ενέργειας, δεν αντικατοπτρίζονται μόνο σε στρατηγικά κείμενα, αλλά στηρίζονται με ισχυρή και στοχευμένη χρηματοδότηση.
Η πρόσβαση στη χρηματοδότηση αυτή συναρτάται με την έγκριση αναλυτικών Εδαφικών Σχεδίων Δίκαιης Μετάβασης για τα εδάφη που επηρεάζονται περισσότερο, τα οποία θα υποβληθούν με το ΕΣΠΑ 2021-2027 υπό ένα ενιαίο Πρόγραμμα Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης με άξονες την ενίσχυση και προώθηση της επιχειρηματικότητας, την ενεργειακή μετάβαση, την ανάπτυξη του γεωργικού και αγροδιατροφικού τομέα, την αναπροσαρμογή των χρήσεων γης, την ενδυνάμωση του ανθρωπίνου κεφαλαίου, την ανάπτυξη μεταφορικών υποδομών για τη στήριξη της επιχειρηματικότητας και της βιώσιμης αστικής κινητικότητας, την ψηφιακή διασυνδεσιμότητα κ.λπ.
Η Enterprise Greece, ως ο αρμόδιος φορέας για την προσέλκυση επενδύσεων και την προώθηση εξαγωγών, συνδράμει τις προσπάθειες της Συντονιστικής Επιτροπής, με τη σύσταση ειδικής Task Force, η οποία θα αναλάβει σειρά εξειδικευμένων δράσεων προς την κατεύθυνση αυτή.
Παράλληλα, προκειμένου να μην υπάρξει κενό κατά τη μεταβατική περίοδο μέχρι την πλήρη ενεργοποίηση του ΕΣΠΑ 2021-2027, σχεδιάστηκε και εφαρμόζεται ένα Ειδικό Μεταβατικό Πρόγραμμα για τη στήριξη της απασχόλησης, την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής, την προετοιμασία της παραγωγικής διαφοροποίησης και την αναδιάρθρωση της ενεργειακής ταυτότητας των περιοχών μετάβασης.
Στο πλαίσιο αυτό, σχεδιάστηκαν επτά στοχευμένα προγράμματα που «τρέχει» ήδη το Πράσινο Ταμείο, συνολικού προϋπολογισμού 31 εκατ. ευρώ, καθώς και ένα κοινωνικό «πακέτο» ύψους 107 εκατ. ευρώ το θα υλοποιηθεί την περίοδο 2021-2022 μέσα από τέσσερα νέα προγράμματα στήριξης της απασχόλησης με φορέα υλοποίησης τον ΟΑΕΔ.
Στο ίδιο πλαίσιο υλοποιείται σχεδιασμός σημαντικών έργων υποδομών μεταφοράς και διανομής φυσικού αερίου στην πόλη της Φλώρινας και της Μεγαλόπολης καθώς και έργα ύψους 170 εκατ. ευρώ στο Αμύνταιο, την Πτολεμαΐδα και την Κοζάνη για τη διασύνδεση όλων των σημείων κατανάλωσης με τα υφιστάμενα καθώς και με νέα σημεία παραγωγής θερμικής ισχύος, με στόχο την απρόσκοπτη παροχή υπηρεσιών τηλεθέρμανσης στους πολίτες των πόλεων αυτών.
Η Ελλάδα μπαίνει στην πλέον σύγχρονη τροχιά ανάπτυξης με ένα φιλόδοξο, ανθρωποκεντρικό, συγκροτημένο και πολύπλευρο σχέδιο δράσεων και πρωτοβουλιών που έχουν ως μόνο κίνητρο την πρόοδο των περιοχών μετάβασης και των κατοίκων τους.
