«Η επιβολή έκτακτης φορολογίας στα ενεργειακά προϊόντα αυξάνει τα κόστη και τις τιμές στην ελληνική χονδρεμπορική αγορά με αποτέλεσμα αυξημένες τιμές ρεύματος στους καταναλωτές» όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στην ανανεωμένη σελίδα του Ελληνικού Συνδέσμου Ανεξαρτήτων Εταιρειών Ηλεκτρικής Ενέργειας ΕΣΑΗ), που παρουσιάζουν τις γενικότερες θέσεις τους.
Ο σύνδεσμος χαρακτηρίζει ως φαύλο κύκλο χωρίς ουσιαστικό αποτέλεσμα την επιβολή επιπλέον φορολογικών μέτρων, καθώς η αύξηση του κόστους παραγωγής και των τιμών χονδρεμπορική αγορά επιβαρύνει τους τελικούς καταναλωτές.
Παράλληλα, υπογραμμίζουν την ανάγκη δημιουργίας μιας συμπληρωματικής αγοράς διαθέσιμης ηλεκτρικής ισχύος για να διασφαλιστεί η επάρκεια του συστήματος όταν δεν υπάρχει παραγωγή από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας.
Οι εταιρείες μέλη του ΕΣΑΗ εκφράζουν ανησυχία για τις κρατικές επιδοτήσεις που ενισχύουν τους λογαριασμούς ρεύματος των καταναλωτών, έστω κι αν είναι περιορισμένες (1,5 λεπτά/KWh). Το κόστος αυτών των επιδοτήσεων μπορεί να ωθήσει την κυβέρνηση να επιβάλει νέα φορολόγηση στις εταιρείες ηλεκτροπαραγωγής, κάτι που έχει ήδη συμβεί στο παρελθόν κατά την ενεργειακή κρίση και τους καλοκαιρινούς μήνες. Άλλωστε, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θόδωρος Σκυλακάκης, δεν αποκλείει αυτό το ενδεχόμενο. Το συνολικό κόστος των επιδοτήσεων για το τρίμηνο Δεκέμβριος-Φεβρουάριος έχει ήδη φτάσει τα 60 εκατ. ευρώ, ενώ ενδέχεται να συνεχιστούν και τον Μάρτιο, λόγω των υψηλών τιμών στην αγορά χονδρικής ηλεκτρικής ενέργειας.
Αναφορικά με τη δημιουργία αγοράς διαθέσιμης ηλεκτρικής ισχύος, ο ΕΣΑΗ υποστηρίζει ότι η ελληνική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας πρέπει να συνοδεύεται από μια αντίστοιχη αγορά διαθέσιμης ισχύος, σύμφωνα και με την αναθεώρηση του Ευρωπαϊκού Κανονισμού 2019/943. Αυτή η προσέγγιση δεν θεωρείται πλέον προσωρινή λύση ή έσχατο μέτρο για την ενεργειακή ασφάλεια, αλλά ένα απαραίτητο εργαλείο σταθεροποίησης. Στην Ελλάδα, μια τέτοια αγορά θα μπορούσε να λειτουργήσει ως μηχανισμός προστασίας των καταναλωτών απέναντι στις εποχιακές αυξήσεις τιμών, ενσωματώνοντας ανώτατο όριο στα έσοδα ανά MWh για τις μονάδες παραγωγής και αποθήκευσης που θα συνάψουν συμβόλαια διαθέσιμης ισχύος με τον ΑΔΜΗΕ. Παρότι πρόκειται για πάγιο αίτημα των ηλεκτροπαραγωγών, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας δεν φαίνεται να το εξετάζει άμεσα, παρά την πρόβλεψη στο ΕΣΕΚ για την εφαρμογή του μετά το 2030.
Οι ηλεκτροπαραγωγοί, στους οποίους ανήκουν οι εταιρείες Elpedison, HelleniQ Energy, Ήρων, Korinthos Power, Metlen και Motor Oil, επισημαίνουν επίσης ότι η ύπαρξη ανοιχτής και ανταγωνιστικής αγοράς ηλεκτρισμού είναι ο πιο αποδοτικός τρόπος για τη μείωση των τιμών ρεύματος κατά τη διάρκεια της ενεργειακής μετάβασης. Ζητούν την ισότιμη πρόσβαση όλων των συμμετεχόντων στις ενεργειακές πρώτες ύλες, συμπεριλαμβανομένου του υδάτινου δυναμικού, ενώ τονίζουν τη σημασία της ενίσχυσης και αναβάθμισης των ηλεκτρικών υποδομών, των έξυπνων συστημάτων, των εγκαταστάσεων αποθήκευσης και των διασυνδέσεων, ιδιαίτερα με την Κεντρική Ευρώπη. Επιπλέον, θεωρούν ότι ο τομέας της ηλεκτροπαραγωγής θα πετύχει το net zero νωρίτερα από άλλους κλάδους της οικονομίας, πιθανότατα στις αρχές της δεκαετίας του 2040, αρκετά πριν το 2050.
